Rozmowy kwalifikacyjne z kandydatami na sędziego ETPC
W dniach 20-21 października 2021 r. odbyło się drugie posiedzenie Zespołu ds. wyłonienia kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, na którym przeprowadzono rozmowy kwalifikacyjne z 16 osobami, które zgłosiły swe kandydatury. Rozmowom kwalifikacyjnym przysłuchiwali się obserwatorzy wyznaczeni przez organizacje pozarządowe, które zgłosiły taką chęć.
Przed posiedzeniem trzy osoby (spośród 19 zgłoszonych) poinformowały o rezygnacji z udziału w konkursie. W trakcie posiedzenia Zespół uznał, że wszystkie stwierdzone braki formalne zgłoszeń zostały uzupełnione i na tej podstawie postanowił dopuścić wszystkie zgłoszone osoby do rozmów kwalifikacyjnych. Wyraził też zgodę na przeprowadzenie rozmowy kwalifikacyjnej z jedną z osób w formie zdalnej. Na posiedzeniu Zespół ustalił również listę 5 pytań, na podstawie której przeprowadził rozmowy kwalifikacyjne.
Czas przewidziany na rozmowę kwalifikacyjną z każdym kandydatem wynosił maksymalnie 30 minut. Na wstępie każdy kandydat otrzymał możliwość przedstawienia w ciągu 5-10 minut swojej kandydatury, wizji pełnienia funkcji sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz roli i znaczenia Trybunału i Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Następnie każdy kandydat miał ok. 4 minut na odpowiedź na każde z pięciu pytań. Jedno z pytań zostało zadane w języku angielskim, a jedno w języku francuskim. Na pytania zadane w języku obcym kandydat miał możliwość udzielenia odpowiedzi w dowolnie wybranym przez siebie języku urzędowym Trybunału, tj. języku angielskim lub francuskim.
Pytania, które Zespół zadawał kandydatom, brzmiały następująco:
- Czy podmioty gospodarcze mogą stać się beneficjentem praw człowieka? Czy Europejski Trybunał Praw Człowieka wydawał orzeczenia w ich sprawach?
- Jakie są warunki dopuszczalności skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka? Jakie mają konsekwencje dla praktyki i roli Trybunału?
- Proszę przedstawić znaczenie dwóch wybranych przez siebie protokołów do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności?
- Wykonywanie wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Polsce – organy odpowiedzialne, praktyka, osiągnięcia i wyzwania.
- Wzajemna relacja wartości chronionych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i w regulacjach międzynarodowych, na których opiera się działalność Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Następnie po obradach Zespół wyłonił listę trojga kandydatów. Ponadto dwie osoby zostały wskazane jako kandydaci rezerwowi.
Lista kandydatów zostanie przekazana przez MSZ do zaopiniowania przez Doradczy Panel Ekspertów Rady Europy do spraw wyłonienia kandydatów na wybór na stanowisko sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Zgodnie z Rezolucją Komitetu Ministrów Rady Europy CM/Res(2010)26 postępowanie przed Panelem ma charakter poufny. Następnie ostateczna lista zostanie przekazana do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy i będzie opublikowana na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Termin do przesłania listy do ZPRE upływa w dniu 3 grudnia 2021 r.
Posiedzenie zostało zorganizowane na podstawie § 2 Regulaminu Zespołu, stanowiącego załącznik do zarządzenia nr 1 Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 13 stycznia 2012 r. w sprawie powołania Zespołu do spraw wyłonienia kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu (Dz. Urz. Min. Spraw Zagr. z 2012 r. poz. 1, z 2020 r. poz. 55 oraz z 2021 r. poz. 30). Zgodnie z § 2 ust. 1-5 Regulaminu, w czasie rozmów kwalifikacyjnych członkowie Zespołu dokonują merytorycznej oceny kandydatów, mając na względzie wymagania sprawowania urzędu sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wskazane w art. 21 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, jak również:
1) znajomość zagadnień związanych z ochroną praw człowieka;
2) rozległość wiedzy prawniczej, w tym zwłaszcza w zakresie prawa polskiego, i doświadczenie związane z jego praktycznym stosowaniem;
3) dorobek naukowy kandydata.
Pytania kierowane do kandydatów mogą być zadawane w językach urzędowych Rady Europy. Zespół obraduje na posiedzeniach zamkniętych. Z posiedzeń Zespołu sporządza się protokół, w którym zawarta jest informacja o terminie posiedzenia, składzie Zespołu, rozpatrywanych kandydaturach oraz podjętych decyzjach. Lista trzech kandydatów oraz dwóch kandydatów rezerwowych, w najwyższym stopniu spełniających wymagania, o których mowa powyżej, zostaje ustalona przez członków Zespołu w drodze uzgodnienia stanowisk, a w przypadku braku porozumienia zarządzane jest głosowanie.