W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Stanowisko MSZ ws. odrzucenia listy kandydatów przez ZPRE

W dniu 19 kwietnia 2021 r. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy (ZPRE) podjęło decyzję o odrzuceniu listy trojga kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z ramienia Polski, uznając, że krajowa procedura ich wyłonienia nie była zgodna ze standardami wymaganymi przez Zgromadzenie Parlamentarne i Komitet Ministrów Rady Europy. Jednocześnie Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy poprosiło polskie władze o przedstawienie nowej listy kandydatów.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych z rozczarowaniem przyjmuje decyzję Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. Decyzja ta jest niezrozumiała z uwagi na fakt, że wyłonienia kandydatów dokonano według tej samej procedury, jaka została przyjęta w 2012 r. przez ówczesny rząd. Procedura ta została już uznana przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy za zgodną ze standardami Rady Europy – w oparciu o tę samą procedurę przeprowadzony został przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy wybór obecnie urzędującego sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z ramienia Polski.

Procedura przyjęta w Polsce nie odbiega w żaden sposób od rozwiązań przyjętych w innych państwach, takich jak Niemcy, Austria czy Hiszpania, a których procedury zostały zaakceptowane przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy. W szczególności skład zespołu wyłaniającego kandydatów z Polski był zbliżony do składu zespołów tych trzech państw. Co więcej, inaczej niż w tych trzech państwach, w składzie zespołu wyłaniającego kandydatów z Polski zapewniony był udział przedstawiciela środowiska akademickiego (dziekana wydziału prawa i wykładowcy praw człowieka oraz prawa konstytucyjnego).

Spełnione zostały wszystkie szczegółowe wymogi nałożone przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy – ogłoszenie o naborze kandydatów zostało szeroko rozpowszechnione (w trzech dziennikach ogólnopolskich, na stronie MSZ oraz pismem MSZ do ponad 100 instytucji i podmiotów, w tym do Rzecznika Praw Obywatelskich, Sądu Najwyższego, Trybunału Konstytucyjnego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Krajowej Rady Sądownictwa, sądów apelacyjnych i wojewódzkich sądów administracyjnych, zawodów prawniczych, wydziałów prawa, organizacji pozarządowych). Informacje nt. wszystkich etapów procedury były publikowane na stronie MSZ. Przesłuchania kandydatów odbyły się z poszanowaniem zasady równego traktowania i w formule stosowanej przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy. Zasady przesłuchań były opublikowane z wyprzedzeniem, a żaden kandydat nie wniósł zarzutów ws. naruszenia tych zasad. Wszyscy kandydaci otrzymali możliwość zaprezentowania swej kandydatury.

Niestety, żaden organ Rady Europy uczestniczący w ocenianiu listy przedstawionej przez Polskę nie przesłuchał polskich kandydatów. Ministerstwo Spraw Zagranicznych nie otrzymało też żadnych konkretnych zastrzeżeń merytorycznych ze strony organów Rady Europy w sprawie kompetencji kandydatów. W opinii MSZ wszyscy kandydaci spełnili wymogi wynikające z art. 21 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Niepokojący jest fakt, że kandydaci stali się obiektem bezprecedensowej krytyki medialnej w Polsce, wykraczającej znacząco poza dyskusję merytoryczną, nie otrzymując szansy wykazania swych kompetencji w przesłuchaniu przed Komisją Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy ds. wyboru sędziów Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Ministerstwo Spraw Zagranicznych z rozczarowaniem przyjęło też fakt, że o stanowisku Komisji ZPRE ws. odrzucenia listy kandydaci dowiedzieli się z doniesień medialnych, opublikowanych z naruszeniem zasady poufności obowiązującej w pracach Komisji.

Można odnieść wrażenie, że decyzja Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy została oparta na odmiennych standardach niż stosowane wobec innych państw, a także wobec poprzedniego rządu RP w 2012 r. W opinii Ministerstwa Spraw Zagranicznych istnieje potrzeba wyciągnięcia przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy wniosków na przyszłość i wprowadzenia bardziej przejrzystych kryteriów i równych dla państw zasad, a także zwiększenia skuteczności przyjętej przez ZPRE zasady poufności prac Komisji ds. wyboru sędziów Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.  

{"register":{"columns":[]}}