Zgodnie z nowym zarządzeniem Ministra Spraw Zagranicznych zmianie ulegnie sposób powoływania zespołu wyłaniającego kandydatów. Rolę w tym procesie uzyskają także podmioty niezależne od władzy wykonawczej – Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Prezesi Polskiej Akademii Nauk, Krajowej Rady Radców Prawnych i Naczelnej Rady Adwokackiej. Informacja o składzie zespołu selekcyjnego zostanie wkrótce opublikowana na stronie MSZ.

Nowy Regulamin wyłaniania kandydatów określa takie kwestie, jak publikowanie ogłoszeń i innych informacji nt. procedury naboru kandydatów, wymagania, jakie powinni spełnić kandydaci, kolejne etapy procedury ich wyłaniania (posiedzenia zespołu selekcyjnego, zasady przeprowadzania rozmów z lektorami i rozmów kwalifikacyjnych oraz zasady oceniania kandydatów), tryb procedowania zespołu selekcyjnego w celu ustalenia listy kandydatów i kandydatów rezerwowych, udział obserwatorów w rozmowach kwalifikacyjnych, współpraca z Panelem Doradczym Rady Europy oraz organizowanie publicznego spotkania z kandydatami w Senacie RP. Do Regulaminu dołączono również wszystkie formularze wymagane od kandydatów, oświadczenia członków Zespołu, lektorów i obserwatorów, a także wytyczne do sporządzania opinii nt. znajomości języków oficjalnych Rady Europy.

W celu wypracowania nowego zarządzenia i Regulaminu, MSZ dokładnie przeanalizowało postulaty formułowane w toku wcześniejszych postępowań konkursowych przez Rzecznika Praw Obywatelskich, organizacje pozarządowe i samorządy zawodów prawniczych, w tym obserwatorów. Przeprowadziło także proces konsultacji z licznymi zainteresowanymi organami i innymi podmiotami, w tym 18 organizacjami pozarządowymi.

W dniu 5 marca 2024 r. MSZ zorganizowało naradę w tej sprawie, w której uczestniczyli przedstawiciele Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, Krajowej Rady Radców Prawnych, Naczelnej Rady Adwokackiej oraz Sekcji Praw Człowieka przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Warszawie, a także Amnesty International Polska, Fundacji Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris, Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska.

W efekcie uwag zgłoszonych na naradzie i przedstawionych na piśmie Ministerstwo Spraw Zagranicznych zmieniło projekt zarządzenia i Regulaminu. W celu zwiększenia roli organizacji pozarządowych w procesie wyłaniania kandydatów MSZ przywróciło instytucję obserwatora rozmów kwalifikacyjnych – na dotychczasowych zasadach.  Poprawiono też zapisy dotyczące publicznego spotkania z kandydatami w Senacie RP, zwiększając wartość dodaną tego elementu procedury. Znacząco doprecyzowane zostały także zasady przeprowadzania rozmów językowych.