Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych

W związku z licznymi pytaniami dziennikarzy dotyczącymi kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych pochodzących z Ukrainy pragnę poinformować, że:

Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (ijhars) na mocy ustawy z dnia 21 grudnia 2000 roku o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1688 ze zm.) sprawuje nadzór nad jakością handlową artykułów rolno- spożywczych, w tym przeprowadza graniczną kontrolę jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych przywożonych spoza państw członkowskich Unii Europejskiej oraz spoza państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Jakość handlowa są to cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte innymi wymaganiami: sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. 

IJHARS nie bada parametrów zdrowotnych i fitosanitarnych, np. pozostałości środków ochrony roślin, metali ciężkich oraz zawartości mykotoksyn w żywności. Badanie paramentów zdrowotnych należy do kompetencji Państwowej Inspekcji Sanitarnej - w zakresie żywności pochodzenia roślinnego, Inspekcji Weterynaryjnej - w zakresie pasz i Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa - w zakresie fitosanitarnym materiału siewnego. 

Granicznej kontroli w zakresie jakości handlowej podlegają artykuły rolno- spożywcze przeznaczone na cele spożywcze wyszczególnione w przepisach krajowych, tj. w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 stycznia 2013 r. w sprawie wykazu artykułów rolno-spożywczych przywożonych z zagranicy oraz ich minimalnych ilości podlegających kontroli jakości handlowej (Dz. U. z 2020 r. poz. 1934). 

Sposób prowadzenia kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych regulują przepisy ustawy o jhars. W ramach kontroli granicznej zbóż pracownicy IJHARS sprawdzają dokumentację umożliwiającą identyfikację artykułu rolno-spożywczego, atesty jakościowe, wyniki badań laboratoryjnych odnoszące się do jakości handlowej kontrolowanej partii. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi kontroli IJHARS podlega każda partia wymienionych w rozporządzeniu artykułów rolno-spożywczych. 
Podczas kontroli jakości handlowej zbóż, na miejscu przeprowadzana jest ocena organoleptyczna. Czynności kontrole obejmują sprawdzenie m.in. następujących parametrów: zapach, wilgotność, zagrzanie, obecność szkodników i ich pozostałości. Punkty kontroli na przejściach granicznych zostały wyposażone w sprzęt umożliwiający ocenę jakości zbóż na miejscu.
W przypadku stwierdzenia podczas granicznych kontroli niewłaściwej jakości handlowej importowanych zbóż przeznaczonych na cele spożywcze zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy o jhars, organy Inspekcji JHARS wydają decyzje zakazujące wprowadzenia do obrotu artykułu rolno-spożywczego.

Jednocześnie pragnę poinformować, że organy IJHARS – Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Lublinie oraz w Kielcach złożyły łącznie 5 zawiadomień do organów ścigania o możliwości popełnienia przestępstwa w związku z nieprawidłowościami stwierdzonymi w toku kontroli podmiotów prowadzących obrót importowanym zbożem.

Z poważaniem
Przemysław Rzodkiewicz