Jak przygotować się na upał?
Upał to pojęcie meteorologiczne opisujące stan pogody, gdy temperatura powietrza przy ziemi przekracza +30 °C. Co powinieneś wiedzieć podczas upałów?!
Upał to stan pogody, gdy temperatura powietrza przy powierzchni ziemi przekracza 30 st. C. W ciągu dnia, najwyższa temperatura występuje pomiędzy godziną 15 a 18, a nie jak się powszechnie sądzi - w południe, zaś największe promieniowanie UV notowane jest w godzinach 12-13.
Ochrona podczas upałów
- dzieci i osoby starsze nie powinny wychodzić z domu, a jeżeli jest to niezbędne, to koniecznie z nakryciem głowy;
- należy nawadniać organizm – pić dużo wody, najlepiej niegazowanej;
- pod żadnym pozorem nie wolno zostawiać dzieci i zwierząt w zaparkowanym pojeździe. Temperatura w nagrzanym samochodzie może dochodzić do 50-60 °C;
- należy ograniczyć opalanie, ponieważ zbyt długie przebywanie na słońcu jest szkodliwe dla organizmu, który łatwo może ulec przegrzaniu, a skóra poparzeniu. Należy przebywać na słońcu nie dłużej niż maksymalnie 2 godz. stosując przy tym kremy ochronne;
- w ciągu dnia należy zamykać w domu okna i żaluzje, by ograniczyć napływ gorącego powietrza do pomieszczeń (szczególnie po stronie nasłonecznionej). Okna należy otwierać nocą, kiedy temperatura jest niższa – jeżeli oczywiście warunki bezpieczeństwa na to pozwalają;
- należy unikać forsownego wysiłku fizycznego w najgorętszej porze dnia. Wysiłek fizyczny, jak np. bieganie może doprowadzić do odwodnienia, skurczów mięśni spowodowanych odwodnieniem i utratą minerałów, przegrzaniem organizmu lub udaru cieplnego;
- należy nosić lekką i przewiewną odzież z tkanin naturalnych, w jasnych kolorach. Wspomoże to właściwą termoregulację organizmu;
- należny unikać picia kawy oraz napojów zawierających duże ilości cukru – sprzyjają one odwodnieniu organizmu;
- osoby przyjmujące leki, powinny być w kontakcie z lekarzem, aby sprawdzić jaki wpływ mają one na termoregulację i równowagę wodno-elektrolitową;
- jeśli odczuwamy zawroty głowy, osłabienie, niepokój lub dotkliwe pragnienie i ból głowy, należy skontaktować się z dyspozytorem medycznym, dzwoniąc pod numer alarmowy. Jeśli to możliwe należy przenieść się w chłodne miejsce;
- należny unikać skrajnych temperatur – osoby, które pracują w klimatyzowanych pokojach nie powinny od razu wychodzić na zewnątrz, gdzie panuje upał – może to spowodować szok termiczny, zwłaszcza u starszych i bardzo młodych ludzi;
- będąc nad wodą należy pamiętać, że nie wolno gwałtownie wchodzić do niej bezpośrednio po opalaniu – zanim zaczniemy pływać, należy opłukać ciało wodą, do której wchodzimy i dopiero wtedy powoli się w niej zanurzyć;
- będąc w podróży, należy częściej robić przerwy i odpoczywać w zacienionych miejscach, by złagodzić negatywny wpływ wysokich temperatur na koncentrację;
- w upalne dni należy przygotowywać lekkie posiłki, bazujące na owocach i warzywach, które dostarczają organizmowi niezbędnych składników mineralnych i witamin, a unikać tłustych, smażonych i wysokokalorycznych dań, które dodatkowo obciążają i tak zmęczony upałem organizm;
- należy unikać spożywania alkoholu, ponieważ sprzyja to odwodnieniu organizmu.
- Aktualne ostrzeżenia pogodowe przekazywane przez IMGW znajdziesz tutaj
Nagrzewanie się pojazdów
Latem, gdy temperatura na zewnątrz jest wysoka, wnętrze samochodu może szybko przekształcić się w piekarnik, stanowiąc śmiertelne zagrożenie dla pozostawionych w nim dzieci i zwierząt. Przy temperaturze zewnętrznej wynoszącej 26°C, wnętrze samochodu nagrzewa się w zastraszającym tempie:
- Po 10 minutach: Temperatura wewnątrz samochodu może osiągnąć 37°C.
- Po 20 minutach: Temperatura wzrasta do 42°C.
- Po 30 minutach: Temperatura sięga 45°C.
- Po 60 minutach: Temperatura może osiągnąć aż 50°C.
Jak zapobiegać tragediom?
- Nigdy nie zostawiaj dziecka ani zwierzęcia w zamkniętym samochodzie, nawet na chwilę.
- Zawsze sprawdzaj tylne siedzenia, zanim zamkniesz samochód.
- Jeśli zauważysz dziecko lub zwierzę w zamkniętym samochodzie, natychmiast zadzwoń na numer alarmowy 112.
Dzieci i zwierzęta są szczególnie narażone na niebezpieczeństwo związane z wysoką temperaturą, ponieważ ich organizmy szybciej się przegrzewają. Wysokie temperatury mogą prowadzić do udaru cieplnego, odwodnienia, uszkodzeń mózgu, a nawet śmierci.
Pamiętaj, że nawet kilka minut może zdecydować o życiu lub śmierci. Dbaj o bezpieczeństwo swoich najbliższych i nie narażaj ich na niepotrzebne ryzyko.
Czy można wybić szybę w pojeździe?
Tak, ale tylko w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia dziecka lub zwierzęcia zamkniętego w pojeździe - wybicie szyby może być uzasadnione (to „stan wyższej konieczności" o którym mówi art. 26 par. 1 Kodeksu karnego). Przed podjęciem takiej decyzji warto jednak:
- Ocenić sytuację: Sprawdź, czy dziecko lub zwierzę rzeczywiście znajduje się w niebezpieczeństwie, np. w przypadku upału, gdy wnętrze pojazdu szybko się nagrzewa.
- Spróbować znaleźć właściciela: Rozejrzyj się wokół, czy nie ma właściciela pojazdu. Możesz też poprosić o ogłoszenie przez głośniki w pobliskim sklepie czy centrum handlowym.
- Skontaktować się z służbami ratunkowymi: Zadzwoń na numer alarmowy 112 i poinformuj o sytuacji. Operatorzy mogą udzielić ci dalszych instrukcji lub wysłać pomoc.
- Podejmij działanie: Jeśli ocenisz, że nie ma czasu na czekanie na pomoc, a życie dziecka lub zwierzęcia jest w bezpośrednim niebezpieczeństwie, wybicie szyby może być konieczne.
Opracowanie: Wydział Prewencji Społecznej KG PSP
