Zgody na nabycie nieruchomości rolnych
W świetle przepisów ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego możliwość nabycia nieruchomości rolnej przez przyszłego potencjalnego nabywcę oraz możliwość zbycia danej nieruchomości przez obecnego właściciela - to zupełnie inne zagadnienia, które należy każdorazowo rozpatrywać odrębnie.
Nabycie nieruchomości rolnej o powierzchni 1 ha lub większej:
- przez osoby niespełniające wymogów rolnika indywidualnego oraz
- przez podmioty niewymienione w art. 2a ust. 3 pkt 1 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz
- w sytuacjach innych niż określone w art. 2a ust. 3 pkt 1a-14 ww. ustawy
możliwe jest wyłącznie po uzyskaniu stosownej zgody Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, wyrażonej w drodze decyzji administracyjnej (tj. zgody, o której mowa w art. 2a ust. 4 ustawy).
UWAGA!
Zgoda, o której mowa powyżej jest ważna rok od dnia, w którym decyzja ją wyrażająca stała się ostateczna.
Podkreślenia wymaga, że nabycie nieruchomości rolnych m.in.:
- przez osobę bliską zbywcy (tj.: zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, rodzeństwa rodziców, małżonka, rodziców małżonka, osoby przysposabiające i przysposobione, ojczyma, macochę oraz pasierbów),
- o powierzchni mniejszej niż 1 ha,
- w wyniku zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego po ustaniu małżeństwa oraz działu spadku,
- w toku postępowania egzekucyjnego i upadłościowego,
- w wyniku podziału albo łączenia spółek handlowych,
- w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy albo spółki cywilnej w spółkę handlową na podstawie przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych
nie wymaga uzyskania zgody Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, o której mowa w art. 2a ust. 4 ustawy.
UWAGA!
Powyższe oznacza, że nieruchomości rolne o powierzchni od 0,3 ha do 0,9999 ha może co do zasady nabyć każdy zainteresowany. W takich przypadkach zgoda Dyrektora Generalnego KOWR na nabycie nieruchomości rolnej nie jest wymagana.
Jeżeli nieruchomość rolna wchodzi albo ma wejść w skład wspólności majątkowej małżeńskiej wystarczające jest, gdy określone w ustawie wymogi dotyczące nabywcy nieruchomości rolnej spełnia jeden z małżonków.
Postępowanie administracyjne, którego celem jest uzyskanie zgody na nabycie nieruchomości rolnej toczy się na wniosek:
- zbywcy nieruchomości rolnej (właściciela, współwłaścicieli) albo
- osoby fizycznej posiadającej kwalifikacje rolnicze i zamierzającej utworzyć gospodarstwo rodzinne (nabywcy) albo
- osoby fizycznej zamierzającej powiększyć gospodarstwo rolne (nabywcy) albo
- uczelni nabywającej nieruchomość rolną niezbędną dla realizacji celów dydaktycznych, prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych albo
- inwestora, o którym mowa w art. 2a ust. 4 pkt 5 ustawy, realizującego inwestycję celu publicznego.
Przepisy ustawy nie nakładają obowiązku posługiwania się sformalizowanym drukiem, czy ściśle określonym wzorem wniosku. Aby wniosek spełniał swoją rolę, powinien zawierać wskazanie osoby, od której pochodzi, jej adres i żądanie, winien być podpisany przez wnoszącego żądanie, a także powinien zawierać:
- oznaczenie zbywcy i nabywcy nieruchomości rolnej z podaniem ich adresów zamieszkania albo siedziby oraz w przypadku osoby fizycznej – numer identyfikacyjny Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) zbywcy i nabywcy nieruchomości rolnej, jeżeli został nadany, natomiast jeżeli osoba fizyczna nie posiada obywatelstwa polskiego – kod kraju, numer paszportu lub innego dokumentu tożsamości;
- oznaczenie zbywanej nieruchomości rolnej według ewidencji gruntów i budynków;
- uzasadnienie wniosku zawierające w szczególności cel, dla którego nieruchomość rolna jest nabywana, oraz przewidywany sposób jej wykorzystania.
Do wniosku dołącza się:
- wypis z ewidencji gruntów i budynków dla działek ewidencyjnych wchodzących w skład zbywanej nieruchomości rolnej;
- odpis księgi wieczystej lub zaświadczenie wydane na podstawie zbioru dokumentów prowadzonego dla zbywanej nieruchomości rolnej, lub informację o numerze księgi wieczystej dostępnej w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych;
- zaświadczenie o przeznaczeniu zbywanej nieruchomości rolnej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego;
- dokumenty potwierdzające spełnienie warunków do uzyskania zgody;
- oświadczenie zbywcy nieruchomości rolnej o zamiarze zbycia nieruchomości rolnej na rzecz wnioskodawcy - w przypadku wniosku składanego przez nabywcę;
- oświadczenie zbywcy nieruchomości rolnej - w przypadku wniosku składanego przez zbywcę, o:
- braku możliwości sprzedaży nieruchomości rolnej na rzecz rolnika indywidualnego,
- ustalonej z nabywcą nieruchomości rolnej cenie sprzedaży nieruchomości rolnej.
Jako dowody potwierdzające spełnienie warunków do uzyskania ww. zgody należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W szczególności dowodem mogą być dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych oraz oględziny.
Wniosek o wyrażenie zgody na nabycie nieruchomości rolnej powinien być złożony w oryginale w Oddziale Terenowym Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, właściwym ze względu na miejsce położenia nieruchomości. Tam też można uzyskać dodatkowe informacje, dotyczące m.in. sposobu wypełnienia wniosku. Dane teleadresowe Oddziałów Terenowych KOWR można znaleźć w zakładce: KONTAKT.
UWAGA!
Do postępowań o wyrażenie zgody, o której mowa w art. 2a ust. 4 ustawy wszczętych i niezakończonych ostateczną decyzją przed dniem 05.10.2023 r. tj. przed dniem wejścia w życie zmian, stosuje się przepisy w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą.