Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki
Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) – program jest kontynuacją dwóch wcześniejszych programów: Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 (POIG) oraz Inteligentny Rozwój 2014-2020 (POIR).
HARMONOGRAM FENG Aktualności DOKUMENTY PROGRAMOWE
FENG będzie wspierał realizację projektów badawczo-rozwojowych, innowacyjnych oraz takich, które zwiększają konkurencyjność polskiej gospodarki. Z programu będą mogli skorzystać m.in. przedsiębiorcy, instytucje z sektora nauki, konsorcja przedsiębiorstw oraz instytucje otoczenia biznesu, w szczególności ośrodki innowacji.
NCBR pełni rolę Instytucji Pośredniczącej dla następujących instrumentów:
- I Priorytet, Działanie 01.01. Ścieżka SMART (wdrażane wspólnie z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości)
- II Priorytet:
- Działanie 02.08 BRIdge Up
- Działanie 02.09 Seal of Excellence
- Działanie 02.10 IPCEI
- Działanie 02.11 Wspólne Przedsięwzięcia Badawcze
- Działanie 02.13 Innowacyjne zamówienia publiczne
- Działanie 02.20 INNOSTART
- Działanie 02.23 Współfinansowanie działań TEF AI
- III Priorytet, Działanie 03.03 IPCEI wodorowy.
Ścieżka SMART
Alokacja NCBR: 1.961,1 mln EUR
Celem instrumentu jest rozwijanie i wzmacnianie zdolności badawczych i innowacyjnych przedsiębiorstw poprzez realizację prac B+R, wdrożenie innowacji, w powiązaniu z dostosowaniem działalności przedsiębiorstw do wyzwań wskazanych w Europejskim Zielonym Ładzie oraz związanych z cyfryzacją, rozwojem infrastruktury badawczej, internacjonalizacją działalności, a także wzrostem kompetencji kadr.
Wsparcie będzie skierowane do przedsiębiorców i ich konsorcjów. W przypadku realizacji projektów przez konsorcja, obligatoryjnym warunkiem jest, aby w jego skład wchodziło przedsiębiorstwo, jako lider konsorcjum. Dla dużych przedsiębiorców wymagana jest również współpraca z MŚP w trakcie realizacji projektu.
W ramach działania udzielane jest kompleksowe wsparcie projektów obejmujących następujące moduły:
- B+R
- Wdrożenie innowacji
- Infrastruktura B+R
- Cyfryzacja
- Zazielenienie przedsiębiorstw
- Internacjonalizacja
- Kompetencje
W przypadku dużych przedsiębiorców projekt musi obejmować co najmniej moduł B+R. W przypadku mikro, małych i średnich przedsiębiorstw wniosek o dofinansowanie obowiązkowo musi obejmować co najmniej jeden z modułów: B+R lub wdrożenie innowacji. Pozostałe moduły mają charakter fakultatywny.
Dla kogo?
- samodzielne duże przedsiębiorstwo,
- konsorcjum dużych przedsiębiorstw, również z MŚP,
- konsorcjum dużych przedsiębiorstw i organizacji badawczych lub organizacji pozarządowych,
- konsorcja MŚP i organizacji badawczych lub organizacji pozarządowych.
BRIdge Up
Celem instrumentu jest wsparcie projektów B+R realizowanych przez nowopowstałe spółki technologiczne: start-upy, w tym m.in. w szczególności spinoffy wywodzące się z jednostek naukowych oraz założonych przez naukowców chcących w przyszłości komercjalizować swoje wynalazki/technologie/wyniki prowadzonych badań, a także z sektora przedsiębiorstw. Nowopowstałe spółki realizujące prace o charakterze badawczo-rozwojowym, mające na celu wprowadzenie do działalności gospodarczej innowacyjnego produktu lub usługi, ze względu na wysokie ryzyko związane z wczesną fazą rozwoju oraz brakiem przynoszenia zysków z działalności, brakiem doświadczenia w zakresie prowadzenia działalności, napotykają trudności z uzyskaniem finansowania swojej działalności innowacyjnej. Instrument realizowany jest na zasadzie projektu grantowego.
Dla kogo?
- przedsiębiorstwa (w tym MŚP)
Seal of Excellence
Celem działania jest finansowanie projektów badawczo-rozwojowych, którym przyznano certyfikat Seal of Excellence w ramach instrumentu EIC Accelerator Programu „Horyzont Europa”.
Instrument skierowany jest wyłącznie do przedsiębiorstw, których projekty zostały pozytywnie ocenione przez KE w instrumencie EIC Accelerator i otrzymały certyfikat Seal of Excellence, jednak z powodu braku środków nie otrzymały dofinansowania w ramach Programu HE. Projekty takie, zgodnie z art. 73 ust. 4 rozporządzenia nr 2021/1060 mogą otrzymać bezpośrednie dofinansowanie na poziomie krajowym, bez konieczności weryfikacji spełnienia warunków, które zostały już ocenione przez KE w ramach Programu HE.
Działaniami kwalifikowalnymi w ramach objętego pomocą projektu badawczo-rozwojowego są działania określone jako kwalifikowalne w przepisach Programu HE, z wyłączeniem działań wykraczających poza eksperymentalne prace rozwojowe.
Dla kogo?
- przedsiębiorstwa, które otrzymały certyfikat SoE w ramach instrumentu EIC Accelerator Programu „Horyzont Europa”.
IPCEI
Projekty IPCEI (Important Projects of Common European Interest) pozwalają polskim przedsiębiorcom gromadzić specjalistyczną wiedzę oraz wpisać się w łańcuchy wartości w zakresie przełomowych technologii. Sprzyjają one internacjonalizacji polskich przedsiębiorstw przez możliwość nawiązania bliskiej współpracy z przedsiębiorcami z innych krajów UE działających w obszarze zaawansowanych technologii. Docelowo pobudzą również eksport produktów wysokich technologii.
Instrument obejmuje wsparcie polskich przedsiębiorstw uczestniczących w realizacji Ważnych Projektów Stanowiących Przedmiot Wspólnego Europejskiego Zainteresowania (projekty, które zostały ocenione przez Komisję Europejską pod kątem dopuszczalności pomocy zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. b Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, na warunkach opisanych w komunikacie Komisji Europejskiej „Kryteria analizy zgodności z rynkiem wewnętrznym pomocy państwa na wspieranie realizacji ważnych projektów stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania”). Obejmują fazę badań i rozoju oraz pierwszego wdrożenia przemysłowego, wpisując się w łańcuch wartości dla danej technologii. Projekty mogą obejmować rozbudowę instalacji pilotażowych lub opracowanie całkowicie nowej aparatury i urządzeń w ramach etapu następującego po etapie linii pilotażowej (w tym fazę testów), ale nie mogą obejmować produkcji masowej, ani działalności komercyjnej.
Wsparcie dla IPCEI zostało przewidziane już w ramach POIR – konkurs w 2020 r . Poddziałaniu 1.1.1 Szybka ścieżka dot. IPCEI Baterie (projekty wpisujące się w łańcuch wartości cyklu życia ogniw i baterii – Decyzja KE z 2019 r.)
Dla kogo?
- przedsiębiorstwa duże oraz MŚP realizujące projekty IPCEI, które otrzymały pozytywną decyzję Komisji Europejskiej dopuszczającą udzielenie pomocy publicznej.
Wspólne Przedsięwzięcia Badawcze
Wspólne Przedsięwzięcia Badawcze mają na celu ukierunkowanie aktywności przedsiębiorców i konsorcjów naukowo-przemysłowych na realizację prac B+R nad rozwiązaniami technologicznymi, których potrzeba przeprowadzenia zostanie zdefiniowana przez partnerów Wspólnego Przedsięwzięcia Badawczego. Partnerami mogą być podmioty prywatne lub publiczne (np. samorządy wojewódzkie). Partnerzy uczestniczą w przygotowaniu agendy badawczej konkursów na finansowanie ww. projektów.
Dofinansowanie udzielane jest na realizację projektów, które obejmują badania przemysłowe i/lub prace rozwojowe. Uzupełnieniem wsparcia na projekty B+R może być dofinansowanie prac przedwdrożeniowych, rozumianych jako działania przygotowawcze do wdrożenia wyników prac B+R w działalności gospodarczej.
W przypadku wspólnych przedsięwzięć z samorządami województw możliwe będzie dofinansowanie również wdrożenia rozwiązania technologicznego powstałego w ramach prac B+R.
Dla kogo?
- przedsiębiorstwa
- organizacje badawcze
- konsorcja ww. podmiotów.
Innowacyjne zamówienia publiczne
Celem działania jest wspieranie realizacji prac badawczo-rozwojowych o istotnym znaczeniu społeczno-gospodarczym w modelu innowacyjnych zamówień publicznych. Współczesna gospodarka europejska, a także Polska stoi przed bardzo dużymi wyzwaniami wynikającymi z konieczności przystosowania i przeciwdziałania zmianom klimatycznym, demograficznym, zmiany gospodarki globalnej. W tym procesie istotną rolę pełnią interwencje Instytucji Publicznych opierające się na innowacji ciągnionej (ang. pull innovation). W tym mechanizmie Instytucja Publiczna rozpoznaje konkretne potrzeby i wyzwania społeczne, środowiskowe i gospodarcze, a następnie zamawia określone technologie, rozwiązania, odpowiadające na powyższe potrzeby i wyzwania, a tym samym przyczyniające się do transformacji gospodarki, przemysłu i społeczeństwa.
Instytucja Publiczna, poprzez Innowacyjne zamówienia publiczne steruje zmianami i transformacją rynku, stymuluje sektory gospodarki a nawet przyczynia się do utworzenia nowych. Wsparciem objęte będą działania, które wykorzystując model innowacyjnych zamówień publicznych będą polegały na opracowaniu nowych, innowacyjnych, przełomowych dla gospodarki technologii. W ramach projektów wpierane będzie przyspieszenie wdrożenia wyników prac B+R, kształtowanie postaw proinnowacyjnych wśród aktorów systemu B+R i społeczeństwa oraz koncentracja zasobów w obszarach o największym znaczeniu gospodarczym i społecznym.
Dla kogo?
- organizacje i instytuty badawcze
- uczelnie i inne podmioty systemu szkolnictwa wyższego i nauki
INNOSTART
Instrument obejmuje wsparcie przedsiębiorstw z sektora MŚP rozpoczynających działalność innowacyjną, które nie posiadają doświadczenia w realizacji projektów B+R finansowanych z środków UE. MŚP będący absolwentami Innovation Coach mogą skorzystać z:
- doradztwa specjalistycznego w zakresie rozwoju koncepcji i przygotowania pierwszego projektu B+R;
- wsparcia finansowego na realizację pierwszego projektu B+R na START.
Poprzez uczestnictwo w INNOSTART przedsiębiorcy nabędą doświadczenie w realizacji projektów B+R o niewielkim budżecie. Pobudzony zostanie potencjał przedsiębiorców do realizacji projektów B+R. Poprzez projekt INNOSTART nastąpi przygotowanie MŚP do działań w ramach projektów B+R na większą skalę, które będą mogły ubiegać się o dofinansowanie np. w ramach 1. Priorytetu FENG.
Wsparcie realizowane w ramach projektu grantowego.
Współfinansowanie działań TEF AI
Współfinansowanie Centrów testów i eksperymentowania technologicznego sztucznej Inteligencji (Testing and Experimentation Facilities Artificial Intelligence – TEF AI) to:
- sieć podmiotów utworzona w celu testowania i eksperymentowania najnowocześniejszych rozwiązań i produktów opartych na sztucznej inteligencji (AI),
- wyspecjalizowane obiekty referencyjne działające na dużą skalę,
- obiekty oferujące testy zarówno w środowisku wirtualnym jak i rzeczywistym,
- centra otwarte dla wszystkich dostawców technologii w całej Europie,
Działalność TEF-ów ma przyczynić się do zwiększenia wdrożeń rynkowych godnej zaufania AI i lepszego wykorzystania AI w Europie.
Finansowanie TEF AI: do 50% z Programu Cyfrowa Europa i 50% z FENG
Wsparcie kierowane będzie do podmiotów, tzw. Centrów testów i eksperymentowania technologicznego sztucznej inteligencji (Testing and Experimentation Facilities Artificial Intelligence – TEF AI), które zostały wybrane w ramach konkursu organizowanego przez KE w ramach Digital Europe Programme.
Usługi oferowane przez TEF AI mają w szczególności umożliwić przedsiębiorcom eksperymentowanie, testowanie oraz walidację rozwiązań AI zarówno w środowisku wirtualnym jak i rzeczywistym. Jednocześnie wsparcie tworzenia TEF pozwoli na włączenie się do transgranicznej sieci testów i eksperymentowania sztucznej inteligencji, monitorowania, walidacji i certyfikacji tej technologii na podstawie wypracowanych również w Polsce standardów i reguł technicznych, organizacyjnych i etycznych.
Dla kogo?
- organizacje badawcze, duże przedsiębiorstwa, MŚP, instytucje otoczenia biznesu, które uzyskały pozytywną decyzję Komisji Europejskiej w konkursie Digital Europe Programme (Program Cyfrowa Europa) na współfinansowanie TEF AI (do 50%).
IPCEI wodorowy
Instrument obejmuje finansowanie projektów polskich przedsiębiorstw uczestniczących w realizacji Ważnych Projektów Stanowiących Przedmiot Wspólnego Europejskiego Zainteresowania (tzw. projektów IPCEI) zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. b Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).
Projekty IPCEI (important projects of common European interest) pozwalają polskim przedsiębiorcom gromadzić specjalistyczną wiedzę oraz wpisać się w łańcuchy wartości w zakresie przełomowych technologii. Sprzyjają one internacjonalizacji polskich przedsiębiorstw przez możliwość nawiązania bliskiej współpracy z przedsiębiorcami z innych krajów UE działających w obszarze zaawansowanych technologii. Docelowo pobudzą również eksport produktów wysokich technologii. Dzięki temu, że KE akcentuje przy projektach IPCEI konieczność zaistnienia efektu rozlania się wiedzy (spillover effects), pomagają one udrażniać kanały współpracy pomiędzy dużymi przedsiębiorcami i MŚP oraz środowiskiem naukowym. Finansowanie będzie dotyczyło projektów z obszaru niskoemisyjnego i produkowanego z wykorzystaniem energii odnawialnej wodoru. Celem wspólnej inicjatywy ma być budowa łańcucha wartości wodoru w UE, który umożliwi wykorzystanie go w transporcie, energetyce i przemyśle. Projekty realizowane w wodorowym IPCEI będą dotyczyć zarówno fazy wytwarzania, dystrybucji i magazynowania wodoru, jak i opracowania technologii i systemów wykorzystania wodoru w trzech ww. obszarach. Wodorowe IPCEI będzie obejmować zarówno projekty w fazie badań i rozwoju, jak i pierwszego zastosowania przemysłowego.
Dla kogo?
- duże przedsiębiorstwa
- MŚP