PKW w Bośni i Hercegowinie (EUFOR ALTHEA)
Polscy żołnierze obecni są w Bośni i Hercegowinie od ponad 20 lat. Początkiem naszego zaangażowania był udział w międzynarodowych Siłach Implementacyjnych IFOR. Rada Ministrów RP 5 grudnia 1995r. podjęła decyzję o skierowaniu polskiego batalionu do udziału w Brygadzie Nordycko-Polskiej (NORDPOLBDE). W rejon operacji wyjechał 16 batalion powietrzno-desantowy zgłoszony w tym czasie do uczestnictwa w programie Partnerstwa dla Pokoju.
Na podstawie rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1088 z dnia 12 grudnia 1996r. siły implementacyjne zostały zredukowane i przemianowane na Siły Stabilizujące SFOR. Polscy żołnierze wykonywali zadania mandatowe w rejonie misji w ramach NORDPOLBDE jako PKW SFOR.
W czerwcu 2004r. na szczycie NATO w Stambule podjęło decyzję o przekazaniu misji Sił Stabilizacyjnych w BiH siłom Unii Europejskiej, które oficjalnie przejęły od NATO odpowiedzialność z kontynuowanie operacji 2 grudnia 2004r. Siły Unii Europejskiej (EUFOR ALTHEA) działają w ścisłej współpracy z NATO. Celem misji oprócz zapewnienia „bezpiecznego środowiska" w BiH było nawiązanie ściślejszej współpracy z innymi agendami Unii Europejskiej obecnymi w tym regionie. Unia Europejska i NATO współdziałają ze sobą w BiH na podstawie dokumentów znanych jako „Berlin-Plus” (nazwa wywodzi się od miejsca spotkania ministrów spraw zagranicznych NATO w 1996 roku). Zgodnie z tymi ustaleniami, Unia Europejska korzysta z potencjału planowania NATO oraz wykorzystuje te same wojskowe kwatery dowodzenia, działając za pośrednictwem komórek UE ulokowanych zarówno w Najwyższym Dowództwie Sił Sprzymierzonych Europy w Mons (Belgia), jak i Dowództwie Połączonych Sił Zbrojnych w Neapolu – dowództwie operacyjnym natowskich misji na Bałkanach. Od grudnia 2004r. Polski Kontyngent Wojskowy realizował zadania w składzie Wielonarodowych Sił Zadaniowych „Północ” – MNTF(N) EUFOR. PKW EUFOR stacjonował w bazie w Tuzli. W pierwszej połowie 2007r. Unia Europejska uznała, że BiH poczyniła znaczne postępy w osiągnięciu celów swej polityki i zredukowała siły w rejonie operacji. W tym samym roku dokonano także przeniesienia Polskiego Kontyngentu Wojskowego do bazy Butmir w Sarajewie, gdzie polscy żołnierze stacjonują do chwili obecnej.
Kolejne zmiany w siłach międzynarodowych, a tym samym w Polskim Kontyngencie Wojskowym podyktowane były postępującym procesem stabilizacji. Polska zredukowała liczebność żołnierzy do 50 i skupiła swój wysiłek na kwestiach szkolenia, doradzania i monitorowania dla Sił Zbrojnych Bośni i Hercegowiny.
1 grudnia 2010 roku rozpoczęła realizację zadań szkoleniowo-doradczych I zmiana PKW EUFOR/MTT tym samym ostatecznie zakończyło to etap stabilizacyjny w historii kontyngentu.
Obecnie głównym zadaniem stojącym przed polskimi żołnierzami PKW w operacji wojskowej Unii Europejskiej w Bośni i Hercegowinie w ramach sił EUFOR jest szkolenie i doradzanie oraz budowa wybranych zdolności bojowych SZ BiH zgodnie ze standardami NATO i UE, oraz monitorowania przestrzegania porozumień i traktatów międzynarodowych w przydzielonym rejonie odpowiedzialności. Ponadto PKW realizuje szereg przedsięwzięć związanych ze wspieraniem władz lokalnych w utrzymaniu bezpiecznych warunków do wdrażania ustaleń zawartych w porozumieniach pokojowych. Poza działaniami ściśle szkoleniowymi PKW wspomaga i organizuje pomoc humanitarną, jak również prowadzi zajęcia ze świadomości minowej.
1. Siły (własne – na teatrze):
- Dowództwo PKW
- Narodowa Komórka Kontrwywiadu (NKK)
- Narodowa Komórka Wywiadu (NKW)
2. Siły (własne - wydzielane w podporządkowanie d-com/szefom komórek EUFOR):
- Personel w Kwaterze Głównej EUFOR(HQ EUFOR)
- Zespół Doradczy (EAT - Embedded Advisory Team) przy Dowództwie 6.BP SZ BiH
- Zespół Szkoleniowy - transport i ruch wojsk (MTT-1 – Mobile Training Team)
- ZespółSzkoleniowy (LL EAT – Lessons Learned Embedded Advisory Team)
- Personel w Międzynarodowej Grupie Żandarmerii Wojskowej (IMP – International Military Police)
- Oficer w Centrum KoordynacjiZespołówLOT(LCC – Liason Coordination Center LOT)
- Zespół Łącznikowo – Obserwacyjny (LOT – LiasonObservation Team)
Zgodnie z decyzjami politycznymi i wojskowymi Polski Kontyngent Wojskowy EUFOR realizujący zadania stabilizacyjne w Bośni i Hercegowinie 30 listopada 2010 roku zakończył swoją działalność. 1 grudnia zadania doradczo-szkoleniowe w Bośni i Hercegowinie rozpoczął Polski Kontyngent Wojskowy PKW EUFOR/MTT (ang. Mobile Training Teams), w którego skład wchodzą cztery Mobilne Zespoły Szkoleniowe oraz 2 Zespoły Łącznikowe-Obserwacyjne. Ponadto Polacy służą także w kwaterze Sił EUFOR oraz w Europejskim Oddziale Żandarmerii Wojskowej.
Polski Kontyngent Wojskowy PKW EUFOR/MTT realizuje misję o charakterze szkoleniowo – doradczym.
Do głównych zadań Polskiego Kontyngentu Wojskowego należą: szkolenie i budowa zdolności wojskowych Sił Zbrojnych Bośni i Hercegowiny, monitorowanie sytuacji bezpieczeństwa, współpraca z przedstawicielami władz samorządowych, instytucji publicznych i organizacji pozarządowych w strefie odpowiedzialności.
Polski Kontyngent Wojskowego EUFOR/MTT w Bośni i Hercegowinie liczy do 50 żołnierzy i pracowników Wojska Polskiego.
Zgodnie z postanowieniem Prezydenta RP misja została przedłużona do 2 listopada 2024 r.
Materiały
Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 3 listopada 2023 r. o przedłużeniu okresu użycia Polskiego Kontyngentu Wojskowego w operacji wojskowej Unii Europejskiej w Bośni i HercegowinieM2023000119901.pdf 0.17MB