O 3,4 proc. zwiększyła się rok do roku liczba jednostek – np. oddziałów – w jakie polskie przedsiębiorstwa były zaangażowane poza granicami kraju i wyniosła 3 979. O 0,6 proc. spadła natomiast w tym czasie liczba przedsiębiorstw, które takie jednostki posiadają. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego opublikowanych pod koniec marca br. wynika, że na koniec 2019 roku było ich 1 848. Najwięcej, bo aż 43 proc. przedsiębiorstw prowadzących działalność poza krajem jest wśród mikro i małych firm, czyli takich, które zatrudniają mniej niż 50 osób. 29 proc. z nich stanowiły średnie, a 28 proc. duże firmy. 

Dzięki obecności naszego kraju w Unii Europejskiej polscy przedsiębiorcy korzystają ze swobodnego przepływu towarów, usług, kapitału i osób. Mają swobodę w prowadzeniu wymiany handlowej i działalności gospodarczej we wszystkich państwach członkowskich Unii, ale też Europejskiego Obszaru Gospodarczego, czyli w Norwegii, Islandii i Liechtensteinie - mówi Grzegorz Piechowiak, wiceminister rozwoju i technologii.

Na koniec 2019 roku najwięcej podmiotów posiadających oddziały zagraniczne miało siedzibę na Mazowszu (528 przedsiębiorstw), w województwie śląskim (228), małopolskim (184) oraz wielkopolskim (172). Jedna trzecia z nich prowadziła działalność w zakresie przetwórstwa przemysłowego (617), nieco mniej w handlu i naprawy pojazdów samochodowych (402), działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (226) oraz budownictwa (187). 

Cztery możliwości

Polscy przedsiębiorcy mają możliwość świadczyć usługi lub sprzedawać swoje towary poza granicami kraju na cztery sposoby:

• rejestrując nową działalność w innym państwie UE,
• zakładając w innym państwie oddział lub przedstawicielstwo istniejącego już w Polsce przedsiębiorstwa,
• świadcząc usługi transgraniczne, bez konieczności rejestracji działalności lub jej filii w danym państwie,
• sprzedając na Wspólnym Rynku, w ramach swobody przepływu towarów. 

To, do której kategorii zostanie zaliczona dana działalność, jest zależne nie od jej charakteru, a od stopnia jej związania z konkretnym państwem członkowskim UE. 

Cała wiedza w jednym miejscu

Każde państwo członkowskie UE ma własne regulacje, które określają zasady rozpoczynania działalności na jego terytorium. Przed podjęciem decyzji o formie prowadzenia działalności na terenie innego kraju, konieczne jest więc sprawdzenie możliwości, jakie on daje, i jakich reguł przedsiębiorca będzie musiał przestrzegać. 

Na przykład zagraniczne przedsiębiorstwo, które ma przedstawicielstwo w Polsce, może podjąć tyko działalność informacyjno-reklamową. W ramach oddziału natomiast można prowadzić działalność, jaką dana firma prowadzi w swoim macierzystym kraju. Te różnice dobrze widać także na przykładzie Niemiec, gdzie w ramach przedstawicielstwa dopuszczalna jest również dystrybucja towarów. Z kolei Finlandia w ogóle nie przewiduje działalności zagranicznego przedsiębiorcy w formie przedstawicielstwa – mówi Grzegorz Piechowiak.

Podstawowe informacje na temat zasad prowadzenia działalności gospodarczej w konkretnym państwie członkowskim można znaleźć w tak zwanych pojedynczych punktach kontaktowych. Są to portale administracji elektronicznej, za pośrednictwem których można załatwić formalności administracyjne – m.in. założyć działalność – a także uzyskać potrzebne informacje na temat zakładania i prowadzenia działalności. Dotyczy to m.in. niezbędnych do rozpoczęcia działalności gospodarczej licencji lub zezwoleń, wymogów dotyczących tymczasowego świadczenia usług, uznawania kwalifikacji zawodowych, prawa pracy i prawa socjalnego. W pojedynczych punktach kontaktowych przedsiębiorcy otrzymają także wiedzę jak złożyć wniosek, ile kosztuje jego złożenie i w jakim urzędzie należy to zrobić. Punktami zarządzają koordynatorzy krajowi należący do tzw. sieci EUGO. Informacje o krajowych punktach kontaktowych dostępne są m.in. na portalu Biznes.gov.pl.

30 września 2021 r. Polska będzie gospodarzem wydarzenia Your Europe Digital Roadshow. Na stronie Europa.eu odbędzie się transmisja z sesji dotyczącej praw, obowiązków i możliwości, jakie daje prowadzenie działalności gospodarczej na jednolitym rynku UE. Będzie ona obejmować dyskusje na temat procedur administracyjnych i dostępności praktycznych narzędzi ułatwiających tworzenie i rozwijanie działalności jednocześnie w kilku krajach Unii. Podczas spotkania zostanie zaprezentowany Jednolity Portal Cyfrowy – Your Europe, który udostępnia informacje na temat prowadzenia działalności gospodarczej w UE.  

Więcej o tym, co trzeba wiedzieć, zakładając firmę lub jej oddział za granicą, w podkaście z cyklu "BiznesPodcast, czyli jak prowadzić firmę online".