Energetyka rozproszona docelowo ma uzupełnić dostawy energii na obszarach mniej zurbanizowanych oraz obszarach wiejskich oraz zagwarantować zrównoważony rozwój tych terenów. 

Głównym powodem rozwoju energetyki rozproszonej jest postęp technologiczny sprzyjający spadkowi kosztów wytwarzania energii w odnawialnych źródłach, a także chęć wykorzystania lokalnie dostępnych zasobów energii.

Rozwój energetyki rozproszonej musi odbywać się z uwzględnieniem bezpieczeństwa dostaw i stabilności w krajowym systemie elektroenergetycznym (KSE). 

Elementy energetyki prosumenckiej i rozproszonej

Kluczowym elementem rozwoju energetyki, w szczególności na obszarach wiejskich/słabiej zurbanizowanych, jest maksymalne wykorzystanie lokalnie dostępnych surowców energetycznych. Uzależnione jest to od dostępnych lokalnie różnych surowców: 

• energia słoneczna, wiatrowa, wodna czy geotermalna, a także biomasa oraz 
• biogaz (pochodzący głównie z przemysłu rolno-spożywczego oraz bezpośrednio z rolnictwa), ale również
• odpady komunalne możliwe do wykorzystania na cele energetyczne. 

Podstawą właściwego gospodarowania zasobami energetycznymi na obszarach wiejskich jest zatem właściwa identyfikacja posiadanych zasobów oraz dobór narzędzi do ich wykorzystania (właściwe instalacje).

Energetyka rozproszona

Istotą energetyki rozproszonej jest rozproszenie źródeł, czyli ich fizyczne umiejscowienie w wielu lokalizacjach oraz ich lokalność rozumiana jako bliskość źródeł wytwórczych i odbiorców energii, pozwalająca na bardziej efektywne wykorzystanie energii i jej bilansowanie. W krajowych przepisach brakuje jednak definicji generacji rozproszonej. Na potrzeby opracowanej w ramach projektu KlastER propozycji krajowej Strategii energetyki rozproszonej, mając na względzie obecne w literaturze pojęcia, przyjęto następującą definicję:

Energetyka rozproszona to energetyczne źródła wytwórcze i magazyny energii przeznaczone do użytku lokalnego, przyłączone bezpośrednio lub pośrednio (przy wykorzystaniu instalacji gospodarstw domowych, sieci przemysłowych itp.) do systemu dystrybucyjnego.

Kto to jest prosument energii odnawialnej? 

Definicja prosumenta pochodzi od złożenia części słów: producent + konsument.
Prosument energii odnawialnej to odbiorca końcowy, który wytwarza energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby w mikroinstalacji, pod warunkiem, że w przypadku odbiorcy końcowego niebędącego odbiorcą energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, nie stanowi to przedmiotu przeważającej działalności gospodarczej.

Pojawienie się prosumenta zbiorowego energii odnawialnej

W przypadku prosumenta indywidualnego jedna instalacja OZE przypisana jest do jednego punktu poboru energii elektrycznej odbiorcy końcowego energii elektrycznej. Natomiast 1 kwietnia 2022 r. zaistniała możliwość wspólnego wykorzystywania instalacji OZE przez odbiorców końcowych w budynku wielolokalowym, których punkty poboru energii elektrycznej są przyłączone do sieci dystrybucyjnej za pośrednictwem wewnętrznej instalacji elektrycznej. Link do strony o prosumencie zbiorowym.

Mikroinstalacje w liczbach

Na dzień 31 marca 2024 r. funkcjonowało w Polsce 1 432 917 mikroinstalacji podłączonych do sieci o łącznej mocy ponad 11,5 GW, co stanowiło odpowiednio wzrost o ponad 2% i prawie 3% względem końca 2023 r. (dane PTPiREE). Wpływ na dynamikę przyrostu mikroinstalacji ma funkcjonujący od końca sierpnia 2019 r. dedykowany dla osób fizycznych program dotacji do mikroinstalacji fotowoltaicznych realizowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - Program priorytetowy Mój Prąd. Więcej informacji o programie znajdziesz na tej stronie: mojprad.gov.pl