Cieszę się, że po raz pierwszy mamy zaszczyt dyskutować o tym raporcie w Polsce, która jest przykładem trudnej, ale udanej transformacji gospodarczej i która razem z 10 innymi krajami Europy Środkowej przystąpiła 20 lat temu do UE. W porównaniu z rokiem 2005 udział tych krajów w produkcji przemysłowej na tle całej Unii wzrósł ponad dwukrotnie i wynosi obecnie około 13 proc.

– powiedział wiceminister Ignacy Niemczycki.

Polityka przemysłowa musi być zorientowana na cele zrównoważonego rozwoju i przyjazna dla klimatu. Oczywiście, strukturalne zmiany przemysłu z dnia na dzień nie są niemożliwe, potrzebne są również zróżnicowane i skoordynowane działania polityczne. Polski wkład w tym zakresie jest dobrze oceniany, zwłaszcza zaangażowanie w pomoc Ukrainie

– powiedział Yuko Yasunaga, zastępca dyrektora generalnego UNIDO.

Kluczowe tezy raportu

Według opracowania UNIDO Europa Wschodnia wykazuje duży potencjał rozwoju przemysłowego w porównaniu z innymi krajami rozwijającymi się. Nasz region rozwijają się szybciej od innych, ale nadal stoją przed nim wyzwania w trzech kluczowych obszarach: rozwoju czystej energii, wspieraniu innowacji i ożywieniu wzrostu gospodarczego.

Autorzy raportu zwracają uwagę, że podjęto wysiłki w zakresie zwiększenia udziału czystej i taniej energii, ale istnieje potrzeba przyspieszenia tempa prac w obszarze zielonej transformacji. Raport podkreśla również, że inwestycje w wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych, to także sposób na pobudzenie rozwoju gospodarczego, co powinno być szerzej wykorzystywane przez kraje regionu.

Dużo uwagi poświęcono kwestii wzrostu gospodarczego. Z jednej strony region ma wysoki wskaźnik zatrudnienia (znacznie wyższy niż w przypadku większości innych krajów rozwijających się), ale obecne spowolnienie wzrostu gospodarczego wskazuje na pilną potrzebę rewizji dotychczasowej strategii rozwoju, z uwzględnieniem innowacji i rozbudowy infrastruktury.

Przyspieszenie tempa wzrostu gospodarczego jest bezpośrednio związane z innowacyjnością. Szersze działania mające na celu wzmocnienie innowacji przemysłowych mogłyby znacząco zwiększyć konkurencyjność regionu. Innowacje to także dobry przykład na to, że rządy nie muszą i nie powinny działać w pojedynkę – międzynarodowe sojusze i współpraca z sektorem prywatnym mogą odgrywać tu zasadnicze znaczenie.

Przemyślana polityka przemysłowa

Autorzy raportu zauważają, że dobrze ukierunkowana polityka przemysłowa może pomóc krajom Europy Wschodniej przyspieszyć postęp w wymienionych wcześniej dziedzinach. Jednym z jej kluczowych elementów powinno być przyspieszenie wprowadzania innowacji przemysłowych i skuteczniejsze wykorzystanie cyfryzacji.

Czym jest UNIDO?

Organizację powołano w 1966 roku, a rok później rozpoczęła działalność jako organ Zgromadzenia Ogólnego ONZ. W 1985 roku została  przekształcona w wyspecjalizowaną agencję ONZ. Polska jest jej członkiem od 1985 roku. Podstawowym celem organizacji jest wspieranie zrównoważonego rozwoju przemysłowego na rzecz ograniczenia ubóstwa w państwach rozwijających się. UNIDO odchodzi jednak od tradycyjnego modelu organizacji pomocowej, a staje się coraz bardziej międzynarodową, bezpłatną platformą wymiany technologii i usług na rzecz rozwoju przemysłowego na świecie. Projekty realizowane są zarówno ze środków samego UNIDO, jak i wpłat dobrowolnych poszczególnych krajów członkowskich. Polska znajduje się w obecnie w grupie tzw. „nowych donatorów” i aktywnie uczestniczy w realizacji inicjatyw organizacji.  UNIDO liczy obecnie 172 członków (w tym 18 państw UE). Siedziba UNIDO znajduje się w Wiedniu, choć działalność organizacji rozciąga się na cały świat. UNIDO ma sieć 30 biur terenowych, 19 hubów regionalnych, 10 ITPOs (Investment and Technology Promotion Offices) oraz 3 przedstawicielstwa: w Brukseli (UE), Genewie (ONZ) i Nowym Jorku (ONZ).