W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Światowa Organizacja Handlu WTO

Ministerstwo Rozwoju i Technologii pełni funkcję koordynatora w procesie wypracowywania stanowiska Polski wobec toczących się w Światowej Organizacji Handlu w Genewie wielostronnych negocjacji handlowych. W ramach kształtowania wspólnej polityki handlowej UE przedstawiciele Ministerstwa, uczestniczący w negocjacjach, współtworzą stanowisko unijne, które jest następnie przedstawiane przez Komisję Europejską w imieniu całej Unii Europejskiej. 

Opracowane i przyjęte w ramach WTO zasady międzynarodowej wymiany handlowej mają charakter wiążący dla jej członków. W ramach tej organizacji funkcjonuje również mechanizm rozstrzygania sporów handlowych między państwami. WTO jest więc gwarantem międzynarodowego systemu handlu światowego. Jednak funkcjonowanie tego systemu jest aktualnie częściowo sparaliżowane i trwają intensywne rozmowy w celu jego przywrócenia. Obecnie WTO skupia 164 członków, a 21 krajów negocjują swoje warunki członkostwa w tej organizacji (choć negocjacje akcesyjne Białorusi zostały zawieszone w związku z postawą tego kraju wobec agresji zbrojnej Federacji Rosyjskiej na Ukrainę). W trakcie posiedzenia 13 Konferencji Ministerialnej WTO (MC13) podpisano dokumenty akcesyjne z Republiką Komorów i Timor-Leste. Są obecnie w procesie ratyfikacji.

Najważniejszym organem tej organizacji są Konferencje Ministerialne (dalej: KM). Ostatnie (XIII) tego typu spotkanie odbyło się w dniach 25.02-1.03 czerwca 2024 roku w Abu Zabi.  Konferencja WTO odbywała się w bardzo trudnych uwarunkowaniach geopolitycznych. Nadal bowiem przebiega pełnoskalowa wojna wywołana przez Federację Rosyjską w Ukrainie, występują także poważne napięcia w globalnych relacjach handlowych i ekonomicznych. Jednocześnie złożona sytuacja utrzymuje się również wewnątrz WTO, która pogrążona jest w głębokim kryzysie instytucjonalnym, ograniczającym możliwości pełnej realizacji swoich funkcji statutowych. W tej sytuacji wypracowany pakiet wyników 13 KM można ocenić jako skromny i w dużej mierze rozczarowujący, biorąc pod uwagę niezwykle wysoki poziom intensywności prac przed KM oraz w jej trakcie. Przede wszystkim należy odnotować brak realnego porozumienia w kluczowych segmentach rozmów. Kraje Członkowskie nie sfinalizowały negocjacji w obszarze subsydiów w rybołówstwie (tzw. porozumienie 2 fazy) i nie został zakończony proces ratyfikacji pierwszej części tej umowy (tzw. porozumienie 1 fazy) z 2022 r. Nie osiągnięto także konwergencji w rozmowach rolnych, w których konkretny wynik był oczekiwany przez dużą grupę MS. Przyjęty dokument wynikowy 13 KM (DW) koncentruje się głównie na kwestiach rozwojowych, natomiast nie zawiera odniesień do ważnych dla EU kwestii (m.in. polityki przemysłowej). Ponadto zapisy DW dot. reformy WTO sprowadzają się w gruncie rzeczy tylko do woli kontynuacji usprawnień proceduralnych.

Dokument wynikowy 13 KM został sporządzony w formie Deklaracji Ministerialnej z Abu Zabi, w którym kraje członkowskie zobowiązały się do zachowania i wzmocnienia multilateralnego systemu handlu (z WTO w jego centrum). Deklaracja silnie akcentuje znaczenie wymiaru rozwojowego w pracach WTO, uznając, iż handel międzynarodowy może być stymulatorem pozytywnych procesów ekonomicznych oraz wpisuje się w realizację celów zrównoważonego rozwoju (ang. Sustainable Development Goals). Ministrowie zwrócili także uwagę w tym dokumencie m.in. na konieczność wzmocnienia procesów emancypacji ekonomicznej kobiet, kluczową rolę usług w handlu międzynarodowym oraz konieczność dalszych prac pozwalających na lepsze przygotowanie społeczności międzynarodowej wobec przyszłych pandemii. Przyjęte decyzje miały wyłącznie charakter techniczny, a decyzja ws. programu prac dot. handlu elektronicznego i moratorium na transmisje elektroniczne przesądziła jedynie  o przedłużeniu zarówno programu prac, jak również moratorium tylko do MC14, co wprowadza element niepewności w handlu elektronicznym.

Polska wspiera działania UE mające na celu przeciwdziałanie osłabienia WTO jako gwaranta międzynarodowego systemu handlu światowego. Dąży również do tego, aby przyszły program prac miał charakter zrównoważony i obejmował nowe zagadnienia istotne dla kształtowania się handlu międzynarodowego, np. handel elektroniczny czy ułatwienia dla inwestycji. Podkreśla też konieczność przeprowadzenia reformy WTO, która powinna odbudować efektywność tej organizacji.

Więcej informacji na temat WTO i trwających negocjacjach handlowych znajduje się na stronie Światowej Organizacji Handlu oraz na stronie Komisji Europejskiej – Dyrekcja Generalna ds. Handlu.

Materiały

World Trade Organization
UE i WTO
Informacje o publikacji dokumentu
Ostatnia modyfikacja:
21.05.2024 11:22 Magdalena Kozak
Pierwsza publikacja:
04.01.2019 16:38 Agata Żołnacz-Okoń
{"register":{"columns":[]}}