Edukacja Ekologiczna

STRONY NINIEJSZEJ KONWENCJI,

• świadome istotnego znaczenia różnorodności biologicznej oraz ekologicznych, genetycznych, społecznych, ekonomicznych, naukowych, edukacyjnych, kulturowych, rekreacyjnych i estetycznych wartości różnorodności biologicznej i jej elementów,
• świadome również znaczenia różnorodności biologicznej dla ewolucji oraz dla funkcjonowania systemów podtrzymujących życie w biosferze,
• stwierdzając, że ochrona różnorodności biologicznej jest wspólną sprawą ludzkości,
• (…)
• zaniepokojone faktem, że niektóre działania ludzkie w istotny sposób zmniejszają różnorodność biologiczną,
• świadome powszechnej niedostatecznej ilości informacji i wiedzy dotyczącej różnorodności biologicznej oraz pilnej potrzeby rozwijania naukowych, technicznych oraz instytucjonalnych możliwości w celu zrozumienia podstaw tego zagadnienia, umożliwiającego planowanie i realizowanie odpowiednich działań,
• stwierdzając konieczność przewidywania, zapobiegania oraz zwalczania pierwotnych przyczyn znacznego zmniejszania się lub utraty różnorodności biologicznej,
• (…)
• uznając ścisłą i tradycyjną zależność od zasobów biologicznych wielu tubylczych i lokalnych społeczności prowadzących tradycyjny tryb życia oraz potrzebę sprawiedliwego podziału korzyści wynikających z wykorzystania tradycyjnej wiedzy, innowacji i praktyk związanych z ochroną różnorodności biologicznej oraz zrównoważonego użytkowania jej elementów,
• uznając także doniosłą rolę, jaką odgrywają kobiety w ochronie i zrównoważonym użytkowaniu różnorodności biologicznej oraz potwierdzając potrzebę pełnego udziału kobiet na wszystkich szczeblach procesu podejmowania i wdrażania decyzji dotyczących ochrony różnorodności biologicznej, podkreślając znaczenie oraz potrzebę wspierania międzynarodowej, regionalnej i globalnej współpracy pomiędzy państwami i organizacjami międzyrządowymi oraz pozarządowymi na rzecz ochrony różnorodności biologicznej i zrównoważonego użytkowania jej elementów,
• (…)
• świadome faktu, że ochrona oraz zrównoważone użytkowanie różnorodności biologicznej mają kluczowe znaczenie dla wyżywienia i zaspokojenia zdrowotnych oraz innych potrzeb wzrastającej populacji ludzkiej na świecie i że w tym celu niezbędny jest dostęp i podział zasobów genetycznych i technologicznych,
• uznając, że ochrona i zrównoważone użytkowanie różnorodności biologicznej umocni przyjazne stosunki pomiędzy państwami i przyczyni się do pokoju na świecie,
• (…)
• zdecydowane chronić i użytkować w zrównoważony sposób różnorodność biologiczną w interesie obecnych i przyszłych pokoleń
• uzgodniły, co następuje:

Tak brzmią wybrane punkty preambuły otwierającej Konwencję o różnorodności biologicznej, podpisanej także przez Polskę. Pokazują one, jak istotna dla nas wszystkich jest różnorodność biologiczna i wskazują, że powinniśmy podejmować wszelkie możliwe wysiłki, żeby ją chronić. Zgodnie z Konwencją, różnorodność biologiczna to zróżnicowanie wszystkich organizmów żywych, występujących w ekosystemach i zespołach biologicznych, których są częścią. Dotyczy to różnorodności genów, gatunków i ekosystemów. Jest to sieć życia, która łączy nas wszystkich – jak mówi Sekretarz Generalna Konwencji, Elizabeth Maruma Mrema – bez niej nie możemy osiągnąć Celów Zrównoważonego Rozwoju, ani rozwiązać pilnych wyzwań, w tym zmian klimat, zdrowia, bezpieczeństwa żywieniowego ani wodnego.

Jednak różnorodność biologiczna to nie tylko abstrakcyjne pojęcie. To też pełna różnorodność życia, z którą stykamy się na co dzień. Żyjące w naszych miastach gołębie, wróble, kawki, kosy, gawrony, krzyżówki, czy różne gatunki sikor. Różnorodność siedlisk w naszych lasach – olsy na terenach podmokłych, łęgi porastające brzegi rzek i potoków, grądy na obszarach bardziej suchych. Mnogość zwierząt i roślin związanych z polami, miedzami, zadrzewieniami śródpolnymi, szczególnie krajobrazie, w którym zachowały się tradycyjne formy rolnictwa.

Co Ty możesz zrobić dla ochrony różnorodności biologicznej?

Różnorodność biologiczną może chronić każdy z nas. Ci, którzy mają swoje ogrody lub działki, mogą uprawiać rodzime gatunki kwiatów czy krzewów, dbać o żyjące w ogrodach zwierzęta, w tym owady i zostawiać możliwie dużo przestrzeni nietkniętej, dostępnej dla swobodnego zajęcia przez naturę. Ograniczmy koszenie trawników, nie grabmy liści jesienią, nie spryskujmy ogrodów środkami ochrony roślin. Uważajmy też na swoje koty, są ogromnym zagrożeniem dla ptasich piskląt, starajmy się więc trzymać je zamknięte w domach.

Jednak również mieszkając w blokach możemy pomóc. Kwiaty na naszych parapetach i balkonach będą wsparciem dla owadów. Pomoże też postawiony na osiedlowym skwerze hotel dla owadów, budka dla jeży, czy karmnik dla ptaków (pamiętajmy, dokarmiajmy je suchym ziarnem i nigdy pieczywem!). Postarajmy się wraz z sąsiadami przekonać spółdzielnię czy wspólnotę, żeby ograniczyła koszenie osiedlowych trawników, a będziemy mogli podziwiać dywan wielokolorowych kwiatów i krążące nad nimi motyle i trzmiele. Jeśli mamy czas zaangażujmy się w tworzenie ogrodów społecznych.

Każdy z nas może też dokonywać odpowiednich wyborów w sklepach, kupując przede wszystkim produkty lokalne i ograniczając choć trochę spożycie mięsa i innych produktów zwierzęcych. A podczas zagranicznych wycieczek kupmy raczej pocztówkę niż pamiątki wykonane z egzotycznych, często zagrożonych gatunków roślin lub zwierząt.

Pamiętajmy o tym codziennie, nie tylko 22 maja!