Polska dinozaurem stoi - Mamy swój własny Park Jurajski
22.09.2023
Pierwsze warsztaty geologiczne dla młodzieży szkolnej na terenie dawnej kopalni w Borkowicach koło Przysuchy odbyły się 18 września 2023 r. i zakończyły się owacją na stojąco. W ten szczególny sposób ponad setka uczniów wyraziła uznanie dla naukowców z Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego, którzy poprowadzili dla nich nietypowe lekcje.
Lekcje nietypowe, bo dzieci mogły nie tylko posłuchać o dinozaurach, żyjących w południowej części obecnego województwa mazowieckiego, ale też zobaczyć autentyczne ślady, pozostawione przez nie 200 mln lat temu. Takiej okazji nie miałaby w żadnym muzeum paleontologicznym na świecie.
- Widziałeś, jaką miał łapę? A tutaj widać, że się poślizgnął i usiadł na ogonie! – dzielili się wrażeniami uczniowie.
- Przypatrzcie się uważnie, tak wyglądają tropy przodków znanego z „Parku Jurajskiego” T. Rexa, który liczy sobie „zaledwie” 70 mln lat – tłumaczył dr Grzegorz Niedźwiedzki, paleontolog z Uniwersytetu w Uppsali, określany też polskim Indianą Jonesem, który odkrył borkowickie tropy. – Kiedy byłem w waszym wieku, naukowcom wydawało się, że w Polsce nie ma szans na tego typu znaleziska. Trzeba jeździć po świecie, żeby odkryć coś tak wyjątkowego, a okazało się, że Polska dinozaurem stoi. Wystarczyły dwa lata pracy tutaj u podnóża Góry Świętokrzyskich, abyśmy zebrali kilka tysięcy tropów. Dla mnie borkowicka kopalnia to taki portal do przeszłości. Kiedy wchodzę na teren wyrobiska, to czuję się, jakbym wchodził do świata jurajskiego. Jestem przekonany, że już niebawem opowiemy światu nieco więcej o Borkowicach!
Tego samego zdania byli nauczyciele szkół podstawowych z terenu gminy, którzy zaproponowali kontynuowanie podobnych lekcji w przyszłości i szerzenie wiedzy na temat światowej sławy znaleziska, we współpracy z pracownikami naukowymi PIG-PIB.
- Nie mam najmniejszej wątpliwości, że część z tych dzieci w przyszłości rozwinie bakcyla, którego złapała na dzisiejszej lekcji i stanie w szeregu z laureatami nagród geologicznych, jak zebrani tutaj naukowcy – powiedział później dr hab. Piotr Szrek, z-ca dyrektora ds. badań i rozwoju PIG – PIB w Polskiej Szkole Ekologii – Interdyscyplinarnym Centrum Odpowiedzialnej Edukacji Ekologicznej w Przysusze, zaledwie sześć kilometrów od światowej sławy odkrycia w Borkowicach.
Tego dnia na uroczystej gali zorganizowanej w Polskiej Szkole Ekologii przyznano niezwykłe wyróżnienie wśród naukowców, czyli Nagrodę „Geologia 2023”. Celem konkursu jest upowszechnianie nowoczesnych i efektywnych rozwiązań w dziedzinie geologii oraz propagowanie działań zmierzających do zrównoważonego gospodarowania zasobami środowiska i zaspokojenia potrzeb surowcowych Polski. Przedsięwzięcia zgłaszane w konkursie pokazały, że geologia cały czas się rozwija i przyciąga nowych pasjonatów. Konkurs ma też ten walor, że pokazuje praktyczne zastosowanie nowatorskich i efektywnych rozwiązań naukowych, technicznych, technologicznych, organizacyjnych czy gospodarczych, służących rozwojowi i promocji polskiej geologii.
- Ministerstwo Klimatu i Środowiska od kilkunastu lat wspiera konkurs. Widzimy, że cieszy się on ogromną popularnością, a osiągnięcia naukowe, za które przyznawane są wyróżnienia i nagrody są bardzo dobrze odbieranie przez środowisko naukowe – mówił podczas gali wiceminister klimatu i środowiska, Główny Geolog Kraju i Pełnomocnik Rządu ds. Polityki Surowcowej Kraju Piotr Dziadzio. - Geologia, to nie tylko badanie śladów przeszłości, lecz także wiedza na temat zmian zachodzących na naszej planecie i surowców, bez których nie byłoby postępu oraz transformacji energetycznej.
W tegorocznej edycji nagrodzone zostały przedsięwzięcia zgłoszone w kategoriach:
Młodzi geolodzy i ich osiągnięcia badawcze - Nagrodę „GEOLOGIA 2023” i czek wysokości 8 tys. zł otrzymał Marcin Majkrzak za poprawę efektywności zabiegów modyfikacji właściwości filtracyjnych ośrodków porowatych.
Wyróżnienie i nagrodę wysokości 4 tys. zł otrzymał Artur Pędziwiatr za pracę przedstawiającą praktyczne wykorzystanie skał ultrazasadowych i odpadów hutniczych, ich stabilność w powierzchniowej warstwie skorupy ziemskiej oraz wpływ na organizmy.
Dorobek, fundamentalne odkrycie – nagrodę główną oraz czek wysokości 24 tys. zł otrzymał zespół złożony z Tomasza Topora, Małgorzaty Słoty-Valim, Renaty Cichej-Szot, Mirosława Wojnickiego za strategię zagospodarowania kompleksowego systemu geotermalnego.
Wyróżnienie i czek wysokości 4 tys. zł otrzymał Ashley Gumsley za WIELKIE PROWINCJE MAGMOWE (LIP) – klucz do określenia wieku przełomowych wydarzeń na Ziemi.
