Podsumowanie współpracy polsko – niemieckiej w latach 2017 – 2019

Polsko – niemiecka współpraca na wodach granicznych układała się dobrze i przebiegała zgodnie
z postanowieniami Umowy. W omawianym okresie odbyły się planowane coroczne posiedzenia Komisji. Plany prac grup roboczych zostały wykonane w całości lub w znacznej mierze. Istotnym novum są zmiany instytucjonalne po stronie polskiej i przejście współpracy międzynarodowej do kompetencji ministra właściwego ds. gospodarki wodnej. Delegacji Polskiej przewodniczył Pan Przemysław Żukowski przedstawiciel ministerstwa właściwego ds. gospodarki wodnej (ówczesnego Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej), w randze zastępcy dyrektora departamentu. Delegacji Niemieckiej Komisji przewodniczyła Pani Heide Jekel przedstawiciel Federalnego Ministerstwa Środowiska, Ochrony Przyrody i Bezpieczeństwa Jądrowego w randze kierownika referatu wodnego. W ramach grup roboczych, szczególnie istotna była realizacja niżej wymienionych działań.

Grupa W1: zasady współpracy obejmują przekazywanie ostrzeżeń i prognoz w przypadku zagrożenia powodziowego lub powodzi. Ze względu na suszę zagrożenia powodziowe nie wystąpiły.

W zakresie zaopatrzenia w wodę regionu Świnoujście – Uznam Wschodni strona niemiecka poinformowała o pozyskaniu środków na rozebranie starych studni ujęcia Granica, które mogą stanowić zagrożenie wód podziemnych w obszarze ujęć wody pitnej. Konieczna jest ocena wpływu ujęć wodnych na stan chronionych biotopów dyrektywy siedliskowej. W tym celu potrzebna jest aktualizacja modelu hydrogeologicznego z 2006 r.

W ramach zadań dodatkowych Grupa W1 przygotowuje ocenę zasobów wodnych w warunkach wód niskich dla Nysy Łużyckiej, co będzie służyło wypracowaniu wspólnego poziomu dla przepływów niskich i nienaruszalnych. W przygotowaniu jest także monografia powodzi historycznych z XIX i XX wieku na Odrze oraz monografia zjawiska zwanego „niedźwiedź morski”, występującego na polskim
i niemieckim wybrzeżu Bałtyku.

Grupa W2: zakończono wspólny projekt badawczy z udziałem Międzynarodowej Komisji Ochrony Łaby, realizowany od 2011 r. Celem projektu było ustalenie źródła zanieczyszczenia dorzecza Odry herbicydem 2,4-D. Wdrożono programy naprawcze, które obniżyły poziom zanieczyszczenia
i utrzymują go w normie od 2016 r.

W ramach badań parametrów przekraczających środowiskowe normy jakości, grupa W2 podejmuje działania w kierunku wyjaśniania ich przyczyn. W 2019 r. przeanalizowane zostały kolejne parametry, tj. rtęć i tributylocyna.

Istotną wartość dodaną stanowią działania zrealizowane przez grupę ekspertów ds. zapewnienia jakości analiz. Badania porównawcze wykonane wspólnie z niemieckimi i czeskimi laboratoriami na obszarze dorzecza Łaby wykazały wysoką zgodność dla badanych parametrów. Pozwoliło to uzyskać efekt synergii, który będzie wykorzystywany w badaniach polsko – niemieckich wód granicznych.

Grupa W4: kontynuowano zadania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej terenów przygranicznych. Większość prac inwestycyjnych jest w toku. Zakończyły się pomiary geodezyjne inwestycji budowy mostu kolejowego Świecko – Frankfurt nad Odrą. W ramach koncepcji przeciwpowodziowej dla Gubina zakończono usuwanie szkód powodziowych na rzece Lubsza. W zakresie drożności cieków wodnych, ukończone zostały dwie przepławki dla ryb na Nysie Łużyckiej, tj. przy jazie Sobolice, oraz przy jazie Nieder Neundorf.

Grupa W5: opracowano bilans wodnogospodarczy Nysy Łużyckiej i bilans ilościowo – jakościowy Odry, na potrzeby uzgadniania przedsięwzięć o transgranicznym i znaczącym oddziaływaniu, jak np. pobory oraz przerzuty wód.

Zadania inwestycyjne objęte zakresem współpracy polsko – niemieckiej na wodach transgranicznych, po stronie polskiej realizowane są przez PGW WP RZGW w Szczecinie oraz PGW WP RZGW we Wrocławiu. Inwestycje w obszarze przygranicznym mają na celu przede wszystkim podniesienie bezpieczeństwa powodziowego. PGW WP RZGW Szczecin realizuje działania inwestycyjne w Regionie Wodnym Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego, w tym również inwestycje na ciekach będących dopływami Odry. PGW WP RZGW we Wrocławiu prowadzi działania inwestycyjne na Nysie Łużyckiej oraz Odrze Górnej i Środkowej. Szczegółowa informacja dotycząca przedsięwzięć inwestycyjnych w obszarze przygranicznym dostępna jest w załącznikach 13 i 14 do protokołów współpracy polsko – niemieckiej z lat 2018 – 2019.