Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa

Według stanu na 30 czerwca 2024 roku liczba czynnych umów dzierżawy gruntów z Zasobu WRSP wynosiła 70 715 na powierzchnię 1 059 591 ha. Jest to o 904 umowy więcej i o 22 725 ha mniej niż rok wcześniej, to jest według stanu na 30.06. 2023 r.

 

 

Średnia wysokość czynszu dzierżawnego dla gruntów wydzierżawionych przez KOWR w I półroczu 2024 r. wyniosła 11,5 dt/ha. W wyliczeniach średniej wysokości czynszu wyeliminowano wartości czynszów dla gruntów zabudowanych oraz gruntów o specyficznym charakterze (np. ze złożami kopalin, pod wodami), a także gruntów nierolnych. Z wyliczeń wyłączono również umowy dzierżawy o ponadprzeciętnych wartościach czynszu oferowanych incydentalnie przez niektórych dzierżawców. Uwzględniając powyższe założenia metodyczne stosowane do wyliczenia wartości czynszu, średnia wysokość czynszu dzierżawnego dla gruntów wydzierżawionych przez KOWR
 w I półroczu br. została określona na podstawie zawartych w tym półroczu 2 399 umów dzierżawy o łącznej powierzchni 27 098  ha gruntów .

 

 

Najwyższe czynsze dzierżawne uzyskano w województwie łódzkim - 30,7 dt/ha, wielkopolskim - 24,3 dt/ha i śląskim - 23,1 dt/ha..

Z zestawienia wysokości czynszu w poszczególnych grupach obszarowych wynika, że najwyższy średni czynsz występuje w grupie obszarowej 100,00 - 299,99 ha  - 16,8 dt/ha (11 umów dzierżawy), następnie w grupie obszarowej do 1 ha - 12,5 dt/ha (422 umowy dzierżawy) i w grupie obszarowej 1,01 - 9,99 ha - 12,1 dt/ha  (933 umowy dzierżawy). Najniższy średni czynsz występuje w grupie obszarowej 10,00 - 99,00 ha  - 10,9 dt/ha (1 033 umowy dzierżawy).

Porównując wyniki rok do roku, to jest w odniesieniu do I półrocza 2023 roku – w I półroczu 2024 roku nastąpił spadek średniej wielkości czynszu o 1,9 dt pszenicy / ha, przy wydzierżawieniu o 7 545 ha większej powierzchni gruntów i zawarciu o 258 większej liczby umów.

Zgodnie z art. 39a ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa czynsz dzierżawny ustala się w umowie jako sumę pieniężną albo jako równowartość pieniężną odpowiedniej ilości pszenicy. Formą najczęściej stosowaną przez KOWR w umowach z dzierżawcami jest równowartość pieniężna decytony (100 kg) pszenicy za hektar. Czynsz płatny jest dwa razy w roku w  ratach półrocznych, tj. za I półrocze czynsz płatny jest w terminie 30 września lub 31  października lub 15 listopada, natomiast  za II półrocze płatny jest w terminie 28  lutego lub 31 marca następnego roku. Wartość czynsz za dane półrocze wynika z przemnożenia połowy ilości decyton czynszu należnego za dany rok kalendarzowy przez cenę pszenicy publikowaną przez GUS.

Od dnia 1 stycznia 2024 r. (zgodnie z brzmieniem art. 39a ust. 4 ww. ustawy) należność z tytułu czynszu określonego w umowie jako równowartość pieniężna odpowiedniej ilości pszenicy ustala się na podstawie średniej krajowej ceny skupu pszenicy za jedenaście kwartałów poprzedzających półrocze roku kalendarzowego, w którym przypada termin płatności czynszu. Zgodnie z art. 39a ust. 7 ww. ustawy, średnią krajową cenę skupu pszenicy, o której mowa w ust. 4, ustala się na podstawie obwieszczenia Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" w terminie 20 dni po upływie każdego półrocza kalendarzowego.