Komisja Europejska opublikowała listę 100 miast, które będą uczestniczyć w tzw. Misji na rzecz neutralnych dla klimatu i inteligentnych miast. Misja jest jednym z elementów wdrażania programu Horyzont Europa.

Na liście znajduje się pięć polskich miast: Kraków, Łódź, Rzeszów, Warszawa, Wrocław.

Wybrane do działań Misji miasta pochodzą ze wszystkich 27 państw członkowskich,  dodatkowo 12 miast pochodzi z krajów stowarzyszonych z programem Horyzont Europa (2021-2027). Ogółem zainteresowanie udziałem w misji wyraziło 377 miast.

Obszary miejskie są domem dla 75 % obywateli UE. W skali globalnej zużywają ponad 65 proc. energii, co odpowiada za 70 proc. emisji CO2. Dlatego ważne jest, aby miasta działały jako ekosystemy eksperymentów i innowacji, by pomóc wszystkim innym obszarom w transformacji w kierunku osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r.

W latach 2022-23 Misja otrzyma 360 mln euro ze środków programu Horyzont Europa, na działania związane z rozwiązaniami na rzecz  neutralności klimatycznej. Projekty w zakresie badań naukowych i innowacji będą dotyczyć czystej mobilności, efektywności energetycznej i ekologicznego planowania przestrzeni miejskiej.

Wśród korzyści dla miast związanych z udziałem w Misji należy wymienić dedykowane doradztwo i pomoc ze strony specjalnej platformy prowadzonej przez NetZeroCities (projekt, którego celem jest pomoc miastom w osiągnięciu neutralności klimatycznej do 2030 r.), dodatkowe możliwości korzystania z funduszy i finansowania oraz możliwość przyłączenia się do szeroko zakrojonych działań innowacyjnych i projektów pilotażowych. Misja zapewnia również możliwości nawiązywania kontaktów, wymianę najlepszych praktyk między miastami oraz wsparcie w angażowaniu obywateli.

W najbliższym czasie Komisja Europejska zaprosi 100 wybranych miast do opracowania umów (Climate City Contracts), które będą zawierać ogólny plan neutralności klimatycznej we wszystkich sektorach, takich jak energetyka, budownictwo, gospodarowanie odpadami i transport, wraz z powiązanymi planami inwestycyjnymi. W proces ten zaangażowani zostaną obywatele, organizacje badawcze i sektor prywatny. Zobowiązania podjęte przez miasta w ramach umów umożliwią współpracę z UE, władzami krajowymi i regionalnymi, a przede wszystkim z własnymi obywatelami w celu osiągnięcia tego ambitnego celu.

Ponadto Komisja oferuje również wsparcie dla miast, które nie zostały wybrane, w tym wsparcie za pośrednictwem platformy NetZeroCities oraz poprzez możliwości finansowania w ramach Programu Pracy Misje 2021-2022.

Misje to nowość programu Horyzont Europa. Podczas prac nad programem wybrano 5 obszarów, które można nazwać europejskimi misjami dla przyszłych pokoleń. Są to: zmiany klimatu, odbudowa oceanów i wód, zdrowe gleby, walka z rakiem i inteligentne miasta.

Misje mają wpierać realizację priorytetów Komisji, takich jak Europejski Zielony Ład, Europa na miarę ery cyfrowej, Europejski plan walki z rakiem, Gospodarka służąca ludziom i Nowy europejski Bauhaus. Przykładowo Misja „Klimat” jest konkretnym elementem nowej strategii przystosowania się do zmiany klimatu, misja „Walka z rakiem” – europejskiego planu walki z rakiem, a misja „Gleby” jest sztandarową inicjatywą długoterminowej wizji dla obszarów wiejskich UE.

Więcej informacji - European Commission press release