Awans zawodowy nauczycieli szkół za granicą

Od 1 stycznia br. obowiązują nowe przepisy, które umożliwiają uzyskiwanie awansu zawodowego przez nauczycieli szkół za granicą. Zmiany w Karcie Nauczyciela dotyczą nauczycieli języka polskiego, historii, geografii oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim, którzy pracują w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw lub uczą tych przedmiotów w innych formach nauczania prowadzonych przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą. Nowe rozwiązania prawne to odpowiedź na postulaty środowisk oświatowych Polonii i Polaków mieszkających za granicą.

Kto może przystąpić do awansu zawodowego?

Dzięki zmianom w Karcie Nauczyciela (Dz.U. z 2019 r., poz. 2215) nauczyciele ze szkół za granicą mogą uzyskiwać stopnie awansu. Nowe rozwiązania dotyczą nauczycieli języka polskiego, historii, geografii oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw lub nauczanych w innych formach prowadzonych przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą.

W jaki sposób można uzyskać wyższy stopień awansu zawodowego?

Nauczyciele spełniający wymagania dotyczące kwalifikacji mogą:

1.  ubiegać się o nadanie stopnia nauczyciela kontraktowego albo mianowanego na podstawie posiadanego dorobku zawodowego i stażu pracy,
2.  uzyskać stopień awansu zawodowego po odbyciu stażu i zdaniu egzaminu przed komisją egzaminacyjną albo kwalifikacyjną – w zależności od stopnia awansu zawodowego.

Jakie warunki należy spełniać, aby móc ubiegać się o nadanie stopnia awansu zawodowego na podstawie dorobku zawodowego i staży pracy?

Nauczyciele posiadający kwalifikacje zawodowe i znaczący dorobek zawodowy, którzy w okresie 10 lat poprzedzających złożenie wniosku o nadanie stopnia nauczyciela kontraktowego przez co najmniej 5 lat szkolnych prowadzili zajęcia w szkole za granicą, mogą wnioskować o nadanie stopnia nauczyciela kontraktowego. 

Nauczyciele, którzy w okresie 20 lat poprzedzających złożenie wniosku o nadanie stopnia nauczyciela kontraktowego przez co najmniej 15 lat szkolnych prowadzili zajęcia w szkole za granicą, mogą wnioskować o nadanie stopnia nauczyciela mianowanego. 

Wnioski o nadanie stopnia awansu zawodowego na podstawie posiadanego dorobku zawodowego oraz stażu pracy mogą być składane na bieżąco w ciągu całego roku, począwszy od 1 stycznia 2021 r. Nauczyciele wnioskujący o nadanie stopnia awansu zawodowego dołączają do wniosku dokumenty potwierdzające posiadanie wymaganych kwalifikacji, znaczącego dorobku zawodowego oraz okresu prowadzenia zajęć w szkole za granicą.

W jaki sposób oceniany będzie dorobek zawodowy pracy nauczyciela?

Dorobek zawodowy nauczyciela za granicą oceniany jest w zakresie:

1. jakości pracy prowadzonej z uczniami,
2. współpracy z innymi nauczycielami,
3. kultury pedagogicznej nauczyciela,
4. opracowania i realizacji własnego programu nauczania,
5. osiągnięć w pracy na rzecz oświaty Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą,
6. osiągnięć w zakresie promocji Polski, w tym języka polskiego, historii, kultury i tradycji polskich, w środowisku lokalnym za granicą,
7. publikacji, w tym materiałów edukacyjnych, dotyczących nauczania języka polskiego, historii, geografii oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim wśród Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą oraz dzieci pracowników migrujących, a także kultury polskiej.

Szczegółowe informacje dotyczące osiągnięć w pracy dydaktycznej i wychowawczej nauczyciela, które mogą być uznane za znaczący dorobek zawodowy są określone w rozporządzeniu sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli szkół za granicą.

Kiedy należy składać wnioski o rozpoczęcie stażu na kolejny stopień awansu zawodowego?

Wnioski można składać w ciągu całego roku. Nauczyciele, którzy złożą wnioski do 31 lipca, będą mogli rozpocząć staż w tym samym roku kalendarzowym.
Uwaga! Nauczyciel może rozpocząć staż na kolejny stopień awansu zawodowego po przepracowaniu w szkole co najmniej dwóch lat od uzyskania poprzedniego stopnia awansu zawodowego. 

Ile trwa staż?

Okresy stażowe trwają: 9 miesięcy – przypadku nauczyciela ubiegającego się o stopień nauczyciela kontraktowego oraz 2 lata i 9 miesięcy – w przypadku pozostałych stopni awansu.

Jak można zostać opiekunem stażu nauczyciela szkoły za granicą?

Nauczyciele mianowani albo dyplomowani zatrudnieni w szkole polskiej, o której mowa w art. 4 pkt 29d ustawy Prawo oświatowe, szkole i zespole szkół, o których mowa w art. 8 ust. 5 pkt 2 lit. c ustawy Prawo oświatowe, szkole europejskiej, a także szkole w Polsce, mogą za pośrednictwem systemu informatycznego złożyć wniosek o wpisanie na listę opiekunów stażu. Pełnienie funkcji opiekuna stażu wymaga zgodny dyrektora szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony.

Gdzie należy się zgłosić, aby uzyskać stopień awansu zawodowego?

Jednostką, która realizuje zadania związane z awansem zawodowym nauczycieli szkół za granicą, jest Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą. Wszystkie wnioski oraz dokumenty należy składać poprzez system informatyczny dedykowany do obsługi awansu zawodowego nauczycieli szkół za granicą.

Do kogo zwracać się z pytaniami dotyczącymi awansu zawodowego nauczycieli szkół zagranicą?

Odpowiedzi udzielają pracownicy Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą oraz Departamentu Współpracy Międzynarodowej Ministerstwa Edukacji i Nauki.