Egzamin zawodowy
Informacja o egzaminie zawodowym
Zmiany w szkolnictwie branżowym od roku szkolnego 2019/2020 koncentrują się również na usprawnieniu i zwiększeniu efektywności egzaminów zawodowych. Egzaminy te z jednej strony powinny weryfikować jakość procesu kształcenia, a z drugiej stanowić przepustkę do sukcesu na rynku pracy. Skuteczność kształcenia zawodowego powinna być mierzona liczbą absolwentów, którzy uzyskują kwalifikacje zawodowe. Warunkiem otrzymania stosownego dokumentu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe jest nie tylko dobre przygotowanie uczniów, ale także przystąpienie do egzaminu, które dotychczas nie było obligatoryjne. Co więcej obowiązek przystąpienia do egzaminu zawodowego będzie warunkiem ukończenia szkoły. Ponadto ustawowy obowiązek przystąpienia do egzaminu zawodowego może przyczynić się do wzmocnienia działań podejmowanych przez szkołę, nakierowanych na zapewnienie wysokiej jakości kształcenia.
Dla zdających, którzy zdali egzaminy zawodowe ze wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ustali końcowy wynik egzaminów zawodowych, również według ustalonego wzoru. Zgodnie z powyższym, na certyfikacie kwalifikacji zawodowej umieszczany będzie jeden wynik łączny z części pisemnej i części praktycznej. Wprowadzono wagę na poszczególne części egzaminu, co powoduje zwiększenie znaczenia części praktycznej. Natomiast na dyplomie zawodowym, zamiast wyników dla każdej kwalifikacji umieszczana będzie średnia z wszystkich kwalifikacji w danym zawodzie.
Zachowane zostały przy tym progi procentowe niezbędne do zdania egzaminu zawodowego, tj. co najmniej 50% punktów możliwych do uzyskania z części pisemnej oraz co najmniej 75% punktów możliwych do uzyskania z części praktycznej.
Wprowadzenie łącznych wyników z egzaminów zawodowych na dokumentach ułatwi pracodawcom rozumienie dokumentów potwierdzających kwalifikacje i umiejętności nowo zatrudnianych pracowników oraz usprawni proces przyjęć na studia, ponieważ od 2022 r. wyniki z egzaminu zawodowego będą mogły być brane pod uwagę przy rekrutacji[1].
Zmiany wprowadza się także w organizacji egzaminu, poprzez wprowadzenie egzaminu w części pisemnej w całości on-line już od 2020 r., jawności części zadań egzaminacyjnych, jak również w procedurze tworzenia zadań egzaminacyjnych. Pracujących osobno autora i jednego bądź dwóch recenzentów zastąpił obecnie 5- lub 6-osobowy zespół, w skład którego wchodzą nauczyciele, pracownicy szkół wyższych, eksperci Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okręgowych komisji egzaminacyjnych oraz – przede wszystkim – pracodawcy.
Od 1 września 2019 r. w egzaminach zawodowych uczestniczą asystenci techniczni. Asystentem technicznym może być nauczyciel lub osoba niebędąca nauczycielem, wskazana przez odpowiednio dyrektora szkoły, placówki i centrum, pracodawcę lub podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy. Asystent techniczny, to osoba odpowiedzialna za przygotowanie stanowisk egzaminacyjnych dla zdających przed egzaminem, zapewniająca asystę w trakcie egzaminu oraz odpowiedzialna za zamknięcie stanowisk egzaminacyjnych po egzaminie.
Ponadto w celu zwiększenia dostępu do pełnienia funkcji egzaminatora szerszemu gronu ekspertów, rozszerzony został katalog osób, które mogą zostać egzaminatorami w zakresie egzaminu zawodowego o przedstawicieli samorządu gospodarczego, innej organizacji gospodarczej, sektorowej rady do spraw kompetencji.
Dotychczas do ewidencji egzaminatorów w zakresie przeprowadzania egzaminu zawodowego mogła być wpisana osoba, która:
- posiada kwalifikacje wymagane od instruktora praktycznej nauki zawodu albo
- posiada przygotowanie zawodowe uznane przez dyrektora szkoły, placówki lub centrum za odpowiednie do prowadzenia zajęć z zakresu kształcenia zawodowego.
Obecnie dodano trzeci z możliwych warunków do spełnienia w przypadku ubiegania się o wpis do ewidencji egzaminatorów w zakresie przeprowadzania egzaminu zawodowego, w postaci posiadania co najmniej sześcioletniego stażu pracy w zawodzie, w zakresie którego dana osoba ubiega się o wpis do ewidencji egzaminatorów.
Na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej opublikowane są informatory zawierające przykładowe pytania i zadania, jakie mogą wystąpić na egzaminie zawodowym.
Okręgowe Komisje Egzaminacyjne:
[1] Art. 70 ust. 3 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce