Katowicki GIG z sukcesem przetestował magazynowanie CO2 w pokładach węgla
21.06.2023
W ramach międzynarodowego projektu naukowcy z Głównego Instytutu Górnictwa (GIG) w Katowicach z sukcesem przetestowali możliwości magazynowania dwutlenku węgla w pokładach węgla z wykorzystaniem do tego celu poziomych odwiertów. Technologia jest przyszłościowa – oceniają realizatorzy projektu.
We wtorek w katowickiej siedzibie Instytutu podsumowano dotychczasowe efekty realizowanego od niespełna trzech lat projektu, którego koordynatorem jest walijski Uniwersytet Cardiff, a partnerami, obok GIG, także niemieckie centrum badawcze GFZ Helmholtz Center Potsdam i Polska Grupa Górnicza.
W ramach projektu, w należącej do GIG Kopalni Doświadczalnej Barbara w Mikołowie, na poziomie ok. 30 m pod ziemią, z istniejących chodników wykonano 70-metrowy poziomy odwiert, w kolejnym etapie prac wydłużony do ok. 88 m. W ciągu kilku tygodni z powierzchni zatłoczono tam prawie 8 ton dwutlenku węgla, badając, jak przebiega proces absorbcji. Testy zatłaczania CO2 poprzedzono badaniami właściwości węgla. Było to pierwsze takie doświadczenie w Polsce, przeprowadzone w realnych podziemnych warunkach.
„Doświadczenie potwierdziło, że technologia odwiertów poziomych jest obiecująca” - powiedział PAP koordynujący projekt z ramienia GIG dr inż. Kamil Stańczyk. Zaznaczył, że aby w praktyce zastosować taką technologię na szerszą skalę, potrzebne są zmiany legislacyjne. Obecnie możliwe jest zatłaczanie CO2 jedynie na dnie Bałtyku.
W ocenie dr. Stańczyka, badana w GIG technologia jest przyszłościowa, zwłaszcza w kontekście unijnej polityki klimatycznej. Naukowcy analizowali też komercyjną opłacalność technologii. Zależy ona od wielu zmiennych – zarówno technicznych, jak i cen uprawnień do emisji CO2 czy kosztów energii.
„Została wykonana bardzo szeroka analiza techniczno-ekonomiczna. Zdajemy sobie sprawę, że jeżeli technologia będzie nieekonomiczna, nie będzie chciał z niej korzystać. W tej chwili trudno jednoznacznie powiedzieć, czy technologia jest opłacalna, ale to z każdym rokiem będzie się zmieniać – zakładamy, że będzie się zmieniać w stronę opłacalności, biorąc pod uwagę obecną politykę” – powiedział dr Stańczyk.
Międzynarodowy projekt, w którym uczestniczył GIG, służył stworzeniu obserwatorium badawczego „w celu udostępniania pokładów węgla w Europie do magazynowania dwutlenku węgla”. Poligonem doświadczalnym była kopalnia Barbara, jednak w ramach przedsięwzięcia szczegółowo zbadano też możliwości magazynowania CO2 na większą skalę w głęboko położonym złożu węgla w jednej z czynnych kopalń Polskiej Grupy Górniczej. W oparciu o dane geologiczne przygotowano koncepcję instalacji, która mogłaby tam działać.
Efektem prac jest m.in. zestaw wytycznych – proponowanych najlepszych praktyk wspierających komercyjny rozwój technologii składowania CO2 z wykorzystaniem najnowocześniejszych technik poziomych odwiertów kierunkowych.
Przedstawiciele GIG podkreślają, że projekt dotyczący magazynowania CO2 w pokładach węgla, realizowany ze środków Funduszu Badawczego Węgla i Stali, to duże i prestiżowe przedsięwzięcie.
„Nowe, niskoemisyjne technologie spalania węgla z wychwytywaniem dwutlenku węgla są szansą na ograniczenie emisji CO2. Celem projektu było zbadanie, czy możliwe jest magazynowanie dwutlenku węgla w pokładach węgla w Europie. Badania w tym zakresie wpisują się w kwestie bezpieczeństwa energetycznego, zrównoważonego rozwoju i dekarbonizacji przemysłu” – wyjaśniła rzeczniczka GIG, dr Sylwia Jarosławska-Sobór. (PAP)