W związku z kierowanymi do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego pytaniami dotyczącymi możliwości prowadzenia studiów z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (online), Minister Nauki przypomina, że przepisy ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2023 r. poz. 742, z późn. zm.), zwanej dalej dalej „pswn”, oraz aktów wykonawczych, wskazują na możliwość prowadzenia przez uczelnie studiów pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (online) wyłącznie w ograniczonym zakresie.

Zgodnie z art. 67 ust. 4 pswn, jeżeli pozwala na to specyfika kształcenia na studiach na określonym kierunku, część efektów uczenia się objętych programem studiów może być uzyskana w ramach zajęć prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość przy wykorzystaniu infrastruktury i oprogramowania zapewniających synchroniczną i asynchroniczną interakcję między studentami i osobami prowadzącymi zajęcia.

Podkreślenia wymaga, iż kształcenie na studiach pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolitych studiach magisterskich nie może odbywać się w całości (w 100%) z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, tj. w całości (100%) online.

Szczegółowe informacje w zakresie dopuszczalnego wymiaru kształcenia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość zawarte są rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 27 września 2018 r. w sprawie studiów (Dz. U. z 2023 r. poz. 2787) – w rozdziale 5. Kształcenie na odległość.

Zgodnie z § 13 rozporządzenia w sprawie studiów liczba punktów ECTS, jaka może być uzyskana w ramach kształcenia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, nie może być większa niż:

1. 50% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów na danym poziomie – w przypadku studiów o profilu praktycznym,
2. 75% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów na danym poziomie – w przypadku studiów o profilu ogólnoakademickim.

Jednocześnie zgodnie z § 12 rozporządzenia w sprawie studiów, zajęcia mogą być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, jeżeli spełniono łącznie następujące wymagania:

1. nauczyciele akademiccy i inne osoby prowadzące zajęcia są przygotowani do ich realizacji z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, a realizacja zajęć jest na bieżąco kontrolowana przez uczelnię;
2. dostęp do infrastruktury informatycznej i oprogramowania umożliwia synchroniczną i asynchroniczną interakcję między studentami a nauczycielami akademickimi i innymi osobami prowadzącymi zajęcia;
3. zapewniono materiały dydaktyczne opracowane w formie elektronicznej;
4. studenci mają możliwość osobistych konsultacji z nauczycielami akademickimi i innymi osobami prowadzącymi zajęcia w siedzibie uczelni lub w jej filii;
5. weryfikacja osiągnięcia przez studentów efektów uczenia się odbywa się przez bieżącą kontrolę postępów w nauce;
6. studenci odbyli szkolenia przygotowujące do udziału w tych zajęciach.

Należy również wskazać, że w przypadku zajęć kształtujących umiejętności praktyczne metody i techniki kształcenia na odległość mogą być wykorzystywane pomocniczo.

Dodatkowe wymagania dotyczące możliwości prowadzenia studiów z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość przewidziano dla studiów przygotowujących do wykonywania zawodów wymienionych w art. 68 ust. 1 pswn, dla których określono standardy kształcenia.

W przypadku niżej wymienionych zawodów, liczba punktów ECTS, jaka może być uzyskana w ramach kształcenia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, nie może być większa niż:

• nauczyciel (praktyki zawodowe nie mogą być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość):
  • nauczyciel przedmiotu, nauczyciel teoretycznych przedmiotów zawodowych, nauczyciel praktycznej nauki zawodu, nauczyciel prowadzący zajęcia i nauczyciel psycholog – 25% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów (z wyłączeniem zajęć z przygotowania merytorycznego do nauczania pierwszego/kolejnego przedmiotu lub prowadzenia pierwszych/kolejnych zajęć oraz zajęć z podyplomowego przygotowania merytorycznego do nauczania przedmiotu lub prowadzenia zajęć),
  • nauczyciel przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej (klasy I-III szkoły podstawowej) – 25% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów,
  • nauczyciel pedagog specjalny, nauczyciel logopeda i nauczyciel prowadzący zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju dziecka – 25% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
• lekarz – 20% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
• lekarz dentysta – 25% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
• farmaceuta – 25% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
• pielęgniarka – 10% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów (z wyłączeniem zajęć praktycznych oraz praktyk zawodowych);
• położna – 10% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów (z wyłączeniem zajęć praktycznych oraz praktyk zawodowych);
• diagnosta laboratoryjny – 25% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
• fizjoterapeuta – 25% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
• ratownik medyczny – 10% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
• lekarz weterynarii – 10% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów;
• architekt – 10% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów.

Oferty informujące o możliwości prowadzenia studiów w całości z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (100% online) są niezgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.