Konkurs Opus 24

Opus to najpopularniejszy konkurs w ofercie Narodowego Centrum Nauki. Nie ma w nim ograniczeń co do zaawansowania kariery kierownika projektu, posiadanego stopnia czy tytułu naukowego lub doświadczenia w prowadzeniu badań. Można składać wnioski obejmujące krajowe projekty badawcze, projekty z udziałem partnerów zagranicznych lub z wykorzystaniem przez polskie zespoły wielkich międzynarodowych urządzeń badawczych.

Dodatkowo w tej edycji konkursu można było składać również wnioski o finansowanie projektów realizowanych we współpracy międzynarodowej zgodnie z Lead Agency Procedure w programie Weave. Dzięki tej ścieżce możliwe było zaplanowanie projektu we współpracy z zagranicznymi zespołami z Austrii, Czech, Słowenii, Niemiec, Szwajcarii, Luksemburga lub Belgii ‒ Flandrii.

W ramach tego konkursu do NCN wpłynęło 1921 wniosków na łączną kwotę niemal 2,7 mld zł. Finansowanie otrzymały 224 wnioski o wartości ponad 364,4 mln zł. 176 spośród wniosków złożonych oraz 48 z wniosków zakwalifikowanych do finansowania dotyczyło projektów międzynarodowych w ramach ścieżki LAP, które czekają jeszcze na zatwierdzenie przez agencje partnerskie.

Konkurs Sonata 18

Konkurs jest skierowany do osób rozpoczynających karierę naukową i umożliwia innowacyjnych badań z wykorzystaniem nowoczesnej aparatury lub oryginalnego rozwiązania metodologicznego. Jego adresatami są badacze ze stopniem doktora, uzyskanym od 2 do 7 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem.

W tej edycji konkursu złożono 1094 wnioski, których łączna wartość przekroczyła 1,2 mld zł. Ostatecznie do finansowania zakwalifikowano 139 projektów o wartości ponad 155,5 mln zł. Wskaźnik sukcesu wyniósł 12,79 proc.

Nowatorskie projekty badawcze

Wśród zwycięskich wniosków konkursu Opus 24 znalazło się wiele ważnych i nowatorskich projektów. Dr hab. inż. Wioleta Kucharska (obszar nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce) w swoich badaniach przeanalizuje determinanty i efekty kultury zwinnego uczenia się, porównując polskie oraz fińskie systemy organizacyjne. Wnioski otrzymane jako rezultat projektu mogą przyczynić się do utrzymania innowacyjności, konkurencyjności oraz odporności organizacji na turbulencje otoczenia (np. takie jak COVID-19).

Dr hab. inż. Michał Jan Kawulok (obszar nauk ścisłych i technicznych) przeprowadzi badania, które przyczynią się do opracowania nowych metod rekonstrukcji nadrozdzielczej, pomocnych w obrazowaniu medycznym, teledetekcji, rozpoznawaniu tekstu, wykrywaniu małych obiektów, zaznaczaniu zadanych obszarów (np. lasów w obrazach satelitarnych lub ludzkiej skóry w obrazach barwnych) i wielu innych.

W obszarze nauk o życiu dr hab. Katarzyna Donskow-Łysoniewska wraz z zespołem badawczym zajmie się identyfikacją biomarkerów warunkujących odpowiedź na terapię w leczeniu stwardnienia rozsianego, przy użyciu zaawansowanej technologii scRNA-seq. Wyniki pozwolą na opracowanie algorytmu modelowania odpowiedzi na obecnie stosowane leki immunomodulujące.

Wśród laureatów konkursu Sonata w obszarze nauk ścisłych i technicznych znalazł się dr Jacek Kwieciński. Celem zaplanowanych przez naukowca badań jest lepsze zrozumienie procesów leżących u podstaw degeneracji zastawek, co umożliwiłoby wczesną identyfikację chorych z grupy ryzyka. Wynikiem projektu będzie określenie populacji, która może odnieść największe korzyści z badania 18F-NaF-PET oraz ustalenie optymalnego protokołu obrazowania tą metodą.

Projekt 3D-Dual-Sens autorstwa dr Karoliny Kwaczyński (obszar nauk o życiu) zakłada opracowanie nowoczesnego urządzenia do wykrywania lub/i oznaczania substancji narkotycznych takich jak: fentanyl, kodeina, amfetamina czy metamfetamina. Według badaczki istnieje istotna luka między testami kolorymetrycznymi, które cierpią na brak selektywności, a zaawansowanymi technikami takimi jak spektrometria mas czy chromatografia zaimplementowanymi w specjalistycznych ośrodkach. Zaproponowane urządzenie będzie zmieniało kolor w zależności od kontaktu z substancją oznaczaną i dostarczy natychmiastowej informacji o występowaniu lub nieobecności wybranego analitu – co może mieć zastosowanie m.in. w testowaniu kierowców na obecność narkotyków w ich organizmie.

W obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce dr Karolina Majewska-Guede zaproponuje alternatywną ponadnarodową historię kultury PRL-u w oparciu o analizę pracy kobiet we wrocławskiej fabryce „Fajans”. Badaczka (również za pomocą środków artystycznych takich jak malarstwo, performance czy instalacja) opracuje m.in. nowe rozumienie pojęć pracy, współpracy i wiedzy artystycznej.

Z listą wszystkich projektów rekomendowanych do finansowania w konkursach oraz ich opisami popularnonaukowymi można się zapoznać na stronie NCN.