Wczoraj rozpoczęła się V Konferencja Ekspertów Praw Studenta organizowana przez Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polskiej oraz Samorząd Studentów SGGW. Podczas zaplanowanych na cztery dni debat, wykładów i szkoleń młodzi samorządowcy z całej Polski będą zgłębiać tematykę praw i obowiązków studenta w świetle Konstytucji dla Nauki. W konferencji wzięli udział wicepremier Jarosław Gowin oraz wiceminister Piotr Müller.

Gowin: chcemy, aby studenci nadal byli parterami ministerstwa we wdrażaniu reformy

‒ Podpis prezydenta RP pod Konstytucją dla Nauki zwieńczył prawie trzyletnią pracę nad ustawą. W tych pracach uczestniczyło całe środowisko akademickie, między innymi studenci. Przed nami etap wdrażania wypracowanych rozwiązań – chcemy, aby studenci, podobnie jak i inne grupy środowiska akademickiego, nadal były parterami ministerstwa w procesie wdrażania reformy ‒ podkreślał minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin. ‒ Konstytucja dla Nauki w sposób radykalny poszerza autonomię uczelni. Większa wolność to droga do osiągnięcia najważniejszego celu, jakim jest podniesienie jakości kształcenia studentów – dodał wicepremier.

– Priorytetem Konstytucji Dla Nauki jest podnoszenie jakości kształcenia i gwarancja praw studentów. Cieszę się, że PRSP i NZS brały udział w konsultacjach. W ich trakcie pojawił się postulat poszerzenia ochrony praw studentów – powiedział na konferencji wiceszef resortu nauki Piotr Müller. – Po raz pierwszy w historii uczelnie będą karane finansowo za niedotrzymanie umów ze studentami. Zapis zakazujący podnoszenia opłat w trakcie studiów był obecny w starej ustawie, jednak nie było przewidzianych żadnych sankcji wobec uczelni, które nie dotrzymywałyby obietnicy. Teraz to zmieniamy, a ochrona studentów będzie naprawdę realna – dodał.

– Konstytucja dla Nauki była konsultowana ze środowiskiem akademickim, w tym z samorządami studenckimi. Wszyscy mieli prawo wyrażać swoje poglądy podczas dyskusji. Przykładem swobody dyskusji jest przygotowanie przez PSRP Studenckiego Projektu Założeń do ustawy, z którego wiele rozwiązań znalazło się w nowych przepisach – dodał Tomasz Tokarski, przewodniczący Parlamentu Studentów RP.

Realne korzyści dla studentów

Konstytucja dla Nauki w zasadniczy sposób wpłynie na funkcjonowanie uczelni i jakość kształcenia akademickiego. Nowa ustawa zachowuje dotychczasowe prawa i wprowadza  kolejne prostudenckie rozwiązania. Utrzymuje m.in. zasadę bezpłatności studiów stacjonarnych w uczelniach publicznych, zapewnia studentom stabilny system pomocy materialnej oraz przewiduje skuteczniejsze mechanizmy ochrony praw studenta. Wprowadza także zasadę ustalania wysokości opłat za studia na początku okresu kształcenia oraz zakaz ich zmiany w czasie trwania studiów. W praktyce uczelnia będzie miała obowiązek ustalenia i przedstawienia na etapie rekrutacyjnym katalogu wszelkich opłat pobieranych od studentów w trakcie całego okresu studiów wraz z ich wysokością. Jeśli w trakcie cyklu kształcenia uczelnia nałoży na studenta dodatkowe opłaty lub zwiększy wysokość opłat wcześniej ustalonych, poniesie karę finansową. Podobną ochronę studenci zyskają w przypadku opóźnień w wydawaniu dyplomów ukończenia studiów. Uczelnia zostanie ukarana finansowo w sytuacji, gdy w terminie nie wyda absolwentowi takiego dokumentu.

Zmiany dotyczą także ochrony praw studentów, którzy zostają rodzicami. Władze uczelni będą zobowiązane zapewnić studentce, która jest w ciąży, możliwość indywidualnego toku studiów. Przez pierwszy rok od przyjścia na świat dziecka zarówno ojciec jak i matka będą mogli skorzystać z urlopu od studiów – do tej pory zależało to od uznaniowej decyzji, natomiast od 1 października 2018 r. władze uczelni będą zobligowane ustawą, by taki urlop przyznać.

Konstytucja dla nauki w  znaczący sposób znaczący poprawia jakość prowadzenia studiów, m.in. kładzie nacisk na interdyscyplinarność i elastyczne ścieżki kształcenia, wprowadza kształcenie dualne oraz zapewnia studentom kierunków praktycznych lepsze i dłuższe praktyki.

Ustawa gwarantuje także szerokie uprawnienia samorządu studenckiego oraz aktywny udział studentów w organach decyzyjnych uczelni. Uwzględniono głos środowiska studenckiego, który domagał się, aby jedno miejsce w radzie uczelni (nowym organie uczelni przewidzianym w ustawie) zarezerwować dla przedstawiciela studentów. Nowa ustawa stanowi, że członkiem rady uczelni będzie przewodniczący samorządu studenckiego.

Studenci ważnym głosem reformy

Konstytucja dla Nauki, która powstawała przez ponad 2,5 roku w realnym dialogu resortu nauki ze środowiskiem akademickim, w tym także z przedstawicielami organizacji studenckich, ma na celu stworzenie jak najlepszych warunków do rozwoju polskiej nauki oraz kształcenia przyszłych elit i kadr.

Konferencja Ekspertów Praw Studenta

V Konferencja Ekspertów Praw Studenta odbywa się w dniach 23‒26 sierpnia 2018 r. w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Jej celem jest przygotowanie samorządowców studenckich do przeprowadzenia na swoich macierzystych uczelniach szkoleń z zakresu praw i obowiązków studenta.