Krajowa Komisja Etyczna do Spraw Doświadczeń na Zwierzętach
Krajowa Komisja Etyczna do Spraw Doświadczeń na Zwierzętach (KKE) jest niezależnym zespołem eksperckim, działającym na podstawie ustawy z dnia 15 stycznia 2015 roku o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych. KKE pełni funkcję komitetu krajowego ds. ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych, przewidzianego w przepisach dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/63/UE z dnia 22 września 2010 r. w sprawie ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych.
Do zadań KKE należy w szczególności formułowanie opinii w sprawach ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych, jak również opracowywanie dobrych praktyk w tym zakresie, udostępnianie informacji o metodach alternatywnych, współpraca z Komisją Europejską i wymiana informacji z właściwymi organami innych państw członkowskich UE.
Ponadto, KKE jest organem właściwym do rozpatrywania odwołań od uchwał lokalnych komisji etycznych w sprawie udzielania zgód na przeprowadzanie doświadczeń na zwierzętach. KKE jest również odpowiedzialna za dokonanie wyboru członków lokalnych komisji etycznych ds. doświadczeń na zwierzętach.
W skład KKE wchodzi 15 członków, z których:
- 9 reprezentuje w szczególności nauki biologiczne, farmaceutyczne, medyczne, rolnicze lub weterynaryjne i posiada co najmniej stopień naukowy doktora oraz posiada wiedzę lub doświadczenie w zakresie wykorzystywania zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych,
- 3 reprezentuje nauki humanistyczne lub społeczne, w szczególności z zakresu filozofii, etyki i prawa,
- 3 reprezentuje organizacje społeczne, których celem statutowym jest ochrona zwierząt.
Przewodniczącego i członków KKE powołuje na 4-letnią kadencję minister właściwy ds. szkolnictwa wyższego i nauki.
Dane kontaktowe KKE:
Krajowa Komisja Etyczna do Spraw Doświadczeń na Zwierzętach
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
ul. Wspólna 1/3
00–529 Warszawa
e-mail: zwierz@mnisw.gov.pl.
Uchwały KKE:
- Uchwała 1/2015 – ujawnianie składu substancji chemicznych
- Uchwała 2/2015 – patronat KKE
- Uchwała 13/2016 – genotypowanie i znakowanie w hodowli
- Uchwała 14/2016 – najmniej bolesne metody znakowania
- Uchwała 15/2016 – wykorzystanie zwierząt egzotycznych
- Uchwała 17/2016 – stres
- Uchwała 14/2017 – metody alternatywne
- Uchwała 21/2020 – konflikt interesów
- Uchwała 22/2020 – ustalanie liczebności zwierząt
- Uchwała 12/2022 – badania na zwierzętach dzikich
- Uchwała 52/2022 – test Porsolta
- Uchwała 15/2023 – test Porsolta - dobre praktyki
- Uchwała 39/2024 w sprawie realizacji zasady udoskonalenia, zapewnienia dobrostanu zwierząt i wzbogaceń środowiska
- Uchwała 40/2024 – dobre praktyki: dobrostan i wzbogacenia dla myszy i szczurów
- Uchwała 52/2024 – dobre praktyki w sprawie opieki lekarsko-weterynaryjnej dla zwierząt doświadczalnych
Metody alternatywne
Platforma współpracy - sieć metod alternatywnych
- Cele sieci metod alternatywnych
- Członkowie sieci
- Jak przystąpić do sieci?
Jeżeli jesteś zainteresowany przystąpieniem do sieci metod alternatywnych, zgłoś to poprzez e-mail na adres zwierz@mnisw.gov.pl.
Do sieci można przystąpić w każdym czasie. - Pomoc
Jeżeli potrzebujesz merytorycznego wsparcia w zakresie metod alternatywnych, zgłoś to poprzez e-mail na adres zwierz@mnisw.gov.pl. Pamiętaj, żeby problem opisać precyzyjnie.
Bazy danych o metodach alternatywnych
- DB-ALM: EURL ECVAM dataset on alternative methods to animal experimentation
- TSAR: Tracking System for Alternative methods towards Regulatory acceptance
Źródła informacji o metodach alternatywnych
- EURL-ECVAM: European Union Reference Laboratory for Alternatives to Animal Testing
- Non-animal Methods in Science and Regulation - EURL ECVAM status report 2023
- ESAC Opinion on the Scientific Validity of the GARDskin and GARDpotency Test Methods
- Alternative methods for killing laboratory animals
- Advanced Non-animal Models in Biomedical Research: Breast Cancer
- Advanced Non-animal Models in Biomedical Research: Immuno-oncology
- Advanced Non-animal Models in Biomedical Research: Neurodegenerative diseases
- Norecopa - Norway's National Consensus Platform for the advancement of "the 3 Rs"
- SMAFIRA - Artificial Intelligence for Finding Alternative Methods
Przydatne linki:
- Animals used for scientific purposes - informacje w serwisie Komisji Europejskiej
- Opieka nad zwierzętami - Ocena projektów i retrospektywna
- Opieka nad zwierzętami - Stopień dotkliwości
- Opieka nad zwierzętami - Zespół doradczy ds. dobrostanu
- Opieka nad zwierzętami - Szkolenie
- Opieka nad zwierzętami - Kontrole
- Focus on severe sufering - Reports
- Adopcje zwierząt laboratoryjnych – Fundacja LabRescue
- Wzbogacenia środowiska dla gatunku świnia domowa – dobre praktyki
- Wykaz zwalidowanych metod do oceny toksyczności substancji chemicznych
Zalecenia KKE:
Dodatkowa literatura:
- 2017: Recommendations to improve the EU nontechnical summaries
- 2019: Genetic quality assurance and genetic monitoring of laboratory mice and rats: FELASA Working Group Report
- 2020: Tradition, Not Science, Is the Basis of Animal Model Selection in Translational and Applied Research
- 2024: OBSERVE: guidelines for the refinement of rodent cancer models