Nagroda Kryształowej Brukselki  jest cenionym wśród naukowców i przedsiębiorców wyróżnieniem za ich aktywność na arenie międzynarodowej i wkład w rozwój polskiej nauki i gospodarki. W tym roku Kapitule Nagrody Kryształowej Brukselki przewodniczył minister edukacji i nauki prof. Przemysław Czarnek. W tym roku nagrodę w kategorii Nauka – Uczelnie otrzymał Uniwersytet Warszawski, a w kategorii Nauka – Instytuty Naukowe PAN − Instytut Chemii Bioorganicznej PAN. Nagrody w tej kategorii wręczył wiceminister Grzegorz Wrochna. Nagrodę w kategorii Nauka – Instytuty Badawcze zdobyło Narodowe Centrum Badań Jądrowych.

O nagrodzie

Pomysł nagradzania polskich instytucji, naukowców i przedsiębiorców narodził się w ostatnim roku realizacji 5. Programu Ramowego (1998–2001). Dr Andrzej Siemaszko, ówczesny dyrektor Krajowego Punktu Kontaktowego Programów Badawczych UE (w latach 1999−2014), zaproponował ustanowienie nagrody dla najlepszych i najbardziej aktywnych polskich jednostek naukowych i przedsiębiorstw, uczestniczących w programach ramowych UE. Idea ta spotkała się z uznaniem środowiska. Swoją oryginalnością zwróciła też uwagę Komisji Europejskiej, ponieważ wcześniej żaden kraj, uczestniczący w programach ramowych, nie wyszedł z inicjatywą nagradzania najlepszych ich uczestników.

Kapituła Nagrody wybiera laureatów spośród polskich uczestników Programu Ramowego Horyzont 2020 – największego w historii Unii Europejskiej programu ramowego, który ma wzmocnić doskonałość naukową i podnieść gospodarczą konkurencyjność państw członkowskich. Nagroda przyznawana jest w następujących kategoriach:

• nauka – w tej kategorii przyznawane są nagrody dla uczelni, instytutów badawczych i instytutów naukowych Polskiej Akademii Nauk
• biznes – w tej kategorii przyznawane są nagrody dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz dużych przedsiębiorstw
• administracja samorządowa
• podmioty non-profit
• nagroda indywidualna.

Kapituła Nagrody Kryształowej Brukselki ma również prawo przyznać nagrodę specjalną. Do tej pory przyznano ją sześciokrotnie. W roku 2020, laureatem narody specjalnej został prof. dr hab. inż. Tadeusz Burczyński – Dyrektor Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN, w uznaniu dla szczególnych osiągnięć w zakresie osobistego zaangażowania i wsparcia strategicznych działań Krajowego Punktu Kontaktowego do Programu Ramowego HORYZONT 2020, zintegrowania krajowego środowiska badań i innowacji na rzecz zwiększenia polskiego uczestnictwa w tym programie, aktywizacji polskich ekspertów w Brukseli i promocji polskich inicjatyw badawczych i technologicznych.

Krajowy Punkt Kontaktowy

Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE (KPK) wspiera uczestnictwo polskich jednostek naukowych, przedsiębiorstw oraz innych podmiotów w Programie Ramowym Horyzont 2020. Zadaniem KPK jest informowanie o konkursach, organizowanie dni informacyjnych, seminariów, konferencji, prowadzenie strony internetowej, przygotowywanie publikacji i biuletynów. Dla bardziej zaawansowanych beneficjentów proponujemy pogłębione usługi konsultacyjne, bezpośrednie doradztwo w zakresie przygotowania wniosków oraz mentoring. KPK do końca października 2020 r. znajdował się w strukturze Instytutu Podstawowych Problemów PAN. Obecnie od 1 listopada 2020 r. znajduje się w strukturze Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Horyzont 2020

Program Ramowy Unii Europejskiej Horyzont 2020 jest największym w historii Unii programem w zakresie badań naukowych i innowacji. Swoim zakresem obejmuje trzy dotychczas odrębne programy wspierania badań na poziomie unijnym. Są to:

• 7. Program Ramowy UE w zakresie badań, rozwoju technologicznego i demonstracji
• dedykowaną innowacyjności część Programu Ramowego na Rzecz Konkurencyjności i Innowacji (CIP)
• działania Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT).

W ciągu 7 lat (2014–2020) na nowatorskie badania i innowacyjne rozwiązania przeznaczone zostanie łącznie 77 028,3 mln euro.

Oprac. na podst. materiałów KPK.