Szef Gabinetu Politycznego Ministra Edukacji i Nauki Radosław Brzózka mówił m.in. o tym, jak wygląda polityka kształcenia kadr i dostosowywania jej do zmieniającej się rzeczywistości. - Mówimy w tej chwili o zupełnie nowym podejściu do przygotowania zawodowego młodzieży. Mówimy o zawodach przyszłości i umiejętnościach przyszłości – i szukamy takiej przyspieszonej ścieżki innowacji również nie tylko w samym praktykowaniu poszczególnych branż, ale też innowacyjnego sposobu przygotowania młodego pokolenia do efektywnego zaangażowania w ten proces.

W procesie kształcenia kadr dużą rolę odegrają powstające Branżowe Centra Umiejętności. - W tej chwili powstaje 120 takich ośrodków. To miejsca, gdzie spotykają się praktycy, którzy pierwsi mają do czynienia z innowacjami, ale właśnie praktycy na najwyższym poziomie w swojej branży spotykają się ze szkolnictwem zawodowym, spotykają się ze szkolnictwem średnim  zawodowym, tak aby ten transfer wiedzy dokonywał się błyskawicznie. Aby nauczyciele zawodów w szkole średniej byli zorientowani w tym, jak w rzeczywistości ten zawód, do którego przygotowują wygląda. Aby uczelnie wyższe miały jeszcze jedną sposobność do efektywnej współpracy z gospodarką. Jesteśmy przekonani, że to będzie zupełnie nowa jakość dla systemu oświaty na poziomie średnim, i absolutnie harmonijnie spina się to z wcześniejszymi  decyzjami ministra edukacji i nauki – chociażby tymi, które dały nowy impuls mniejszym ośrodkom, mniejszym uczelniom wyższym – zaznaczył podczas dyskusji Radosław Brzózka.

Nowe kierunki medyczne odpowiedzią na wyzwania współczesnego świata

Kierunki lekarskie cieszą się ogromną popularnością wśród kandydatów na studia. Potrzeba dziś więcej lekarzy, pielęgniarek, ratowników czy diagnostów laboratoryjnych. Pokazała to pandemia COVID-19, ale obserwujemy to także na przestrzeni ostatnich lat. Większe zapotrzebowanie na zawody medyczne wynika nie tylko z tego, że dłużej żyjemy, ale z tego, jak pracujemy, jakie są nasze nawyki. Jednym z zawodów, na który będzie największe zapotrzebowanie w najbliższych latach, jest fizjoterapeuta.

Mamy ogromne deficyty kadrowe we wszystkich zawodach medycznych. W przypadku lekarzy szacuje się, że brakuje ich nawet 50-60 tys. Jedyną drogą, by ten niedobór kadrowy uzupełnić, jest otwieranie nowych kierunków.

Dziś przyszli medycy mogą kształcić się nie tylko na uczelniach medycznych. Z każdym rokiem przybywa szkół niemedycznych z takimi uprawnieniami. Obecnie kierunków lekarskich na uczelniach niemedycznych jest więcej niż na uniwersytetach medycznych. Dziś także ponad 90 uczelni niemedycznych ma prawo uczyć przyszłe pielęgniarki, a 12 uczelni ratownictwa medycznego. Przybywa także chętnych do nauki na tych wydziałach.

O konieczności kształcenia kadry medycznej mówił rektor Akademii Mazowieckiej w Płocku Maciej Słodki. – Do uruchomienia kierunku lekarskiego przygotowywaliśmy się przez kilkanaście lat. Odkąd zaczęliśmy kształcić na kierunku pielęgniarskim 12 lat temu, w kilku kolejnych latach zaczęliśmy myśleć poważnie o tym, żeby uruchomić również kierunek lekarski. To jest oczywiste, że brakuje w Polsce lekarzy. Jest dziś bardzo duże zapotrzebowanie na medyków. Szczególnie w tych mniejszych ośrodkach i miastach. W takim mieście jak Płock, gdzie są dwa duże szpitale, tych lekarzy brakuje. W tym momencie każdy oddział jest w stanie zatrudnić każdego lekarza, który zgłosi się do pracy – powiedział.

Kompetencje, umiejętności, wiedza – kształcenie kadry lekarskiej

Czy możemy skrócić transfer wiedzy jeśli chodzi o przyszłych lekarzy, pielęgniarki i wszystkich przedstawicieli tych zawodów? Na to pytanie odpowiedział Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Piotr Bromber. Zwrócił on również uwagę na konieczność wdrażania właściwych kanałów komunikacyjnych.

- Kluczowym słowem, które obrazuje zmiany jakie realizujemy w obszarze kształcenia jest „upraktycznienie”. Kompetencje, umiejętności, wiedza. Bardzo nam zależy na tym, aby absolwenci kierunku lekarskiego kończąc studia, przechodząc do dalszych etapów kształcenia, - czyli staż i rezydentura - na każdym etapie nabierali umiejętności i kompetencji. Dlatego to upraktycznienie. To jest ważne. Z naszej perspektywy ważne jest poczucie bezpieczeństwa osób wykonujących zawody medyczne. To ich poczucie bezpieczeństwa to jest właśnie wiedza, kompetencje, umiejętności. A my musimy stworzyć im umiejętności nabycia tych kompetencji. I dostarczyć tę wiedzę – podkreślił wiceminister zdrowia.

- Mówiąc o transferze nowych technologii musimy pamiętać o tym, że młode pokolenie dużo łatwiej przyswaja wszystkie nowinki techniczne i zupełnie inaczej się komunikuje. Ale to nowe pokolenie, które wejdzie do zawodu będzie musiało się komunikować ze starszym pokoleniem. Jesteśmy świadkami niespotykanej zmiany pokoleniowej co do różnicy. Bo ta różnica jest zupełnie inna niż standardowy. I to jest bardzo ważne, żeby młodych ludzi wyposażyć w takie umiejętności przy wykorzystaniu tych nowych technologii jednak w sposób adekwatny z perspektywy pacjenta się z nimi komunikowali – dodał.

Jak sztuczną inteligencję postrzegają dziś pacjenci?

Podczas wdrażania nowych technologii istotne są właściwe kanały komunikacyjne, właściwa identyfikacja usług, a także właściwe zaprojektowania i wdrożenie tego typu rozwiązań. - Pacjenci patrzą na temat sztucznej inteligencji z dystansem. Pojawiają się jednak pierwsze obawy. Musimy umieć przyswoić dla tych pacjentów tę sztuczną inteligencję i pokazać, że ona nie stanowi zagrożenia, tylko wręcz przeciwnie – jest wartością dodaną. To jest duże wyzwanie. Wdrażaliśmy e-receptę i e-skierowanie. Mamy też internetowe konto pacjenta. Tam pojawiały się pewne bariery także wśród osób wykonujących zawody medyczne. Wymagana była też komunikacja z pacjentami, by wytłumaczyć po co to jest. Dzisiaj nikt nie kwestionuje zasadności wprowadzenia tego typu rozwiązań. Te procesy są trudne. Nowoczesne technologie mają służyć pacjentom – mówił wiceminister Bromber.

Wspieranie uczelni w inwestycjach niezbędnych w kształceniu przyszłych lekarzy

Bardzo często uczelnie mają ogromny potencjał w postaci zaplecza dydaktycznego.
Przykładem jest Płock, w którym  funkcjonuje szpital gwarantujący praktyczne kształcenie na kierunkach medycznych. Sama uczelnia – Akademia Mazowiecka posiada centrum symulacji medycznej, które jest rozbudowywane na potrzeby kształcenia przyszłych lekarzy.

Pod koniec 2022 roku Kliniczny Szpital Wojewódzki nr 1 w Rzeszowie został przekazany przez władze samorządowe Uniwersytetowi Rzeszowskiemu, dzięki czemu placówka jest szpitalem uniwersyteckim i zapewnia uczelni własną bazę kliniczną.

Kierunki medyczne na polskich uczelniach – dane statystyczne

W 2023 roku Minister Edukacji i Nauki wydał 11 pozwoleń na utworzenie jednolitych studiów magisterskich o profilu ogólnoakademickim na kierunku lekarskim następującym uczelniom:

• Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach,
• Akademia Nauk Stosowanych im. Księcia Mieszka I w Poznaniu,
• Politechnika Wrocławska,
• Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu,
• Uniwersytet Warszawski,
• Podhalańska Państwowa Uczelnia Zawodowa w Nowym Targu,
• Społeczna Akademia Nauk w Łodzi,
• Akademia WSB,
• Akademia Tarnowska,
• Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu – filia w Wałbrzychu,
• Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach – filia w Bielsku–Białej.

Od roku akademickiego 2023/2024 na podstawie pozwolenia Ministra Edukacji i Nauki na utworzenie jednolitych studiów magisterskich o profilu ogólnoakademickim na kierunku lekarskim po raz pierwszy planuje rozpocząć kształcenie 13 uczelni (na podstawie pozwoleń wydanych w 2022 roku – 3 uczelnie i 2023 roku – 10 uczelni ): Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie, Akademia Mazowiecka w Płocku, Akademia Kaliska
im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Akademia Nauk Stosowanych im. Księcia Mieszka I w Poznaniu, Politechnika Wrocławska, Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu, Uniwersytet Warszawski, Podhalańska Państwowa Uczelnia Zawodowa w Nowym Targu, Społeczna Akademia Nauk w Łodzi, Akademia WSB, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu - filia w Wałbrzychu oraz Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach - filia w Bielsku–Białej.

Akademia Tarnowska - na podstawie udzielonego pozwolenia w 2023 r. planuje uruchomić studia na kierunku lekarskim od roku 2024/2025.

Wykorzystanie rozwiązań cyfrowych i sztucznej inteligencji w medycynie - rusza projekt badawczy Lubelskiej Unii Cyfrowej

Ministerstwo Edukacji i Nauki dla o to, aby w pełni wykorzystywać potencjał informatyczny dotyczący technologii przyszłości polskich uniwersytetów i uczelni do celów medycznych. Wszystko po to, aby pacjenci byli teraz i w najbliższej przyszłości zdecydowanie lepiej i szybciej diagnozowani.

MEiN przekazało 25 mln zł na projekt badawczy dotyczący wykorzystania rozwiązań cyfrowych i sztucznej inteligencji w medycynie w ramach Lubelskiej Unii Cyfrowej.

Projekt obejmuje cztery działania:

• utworzenie systemu monitorowania progresji zwyrodnienia barwnikowego siatkówki w zależności od mutacji powodującej chorobę z użyciem sieci neuronalnych (zarówno struktury siatkówki, jak i funkcji narządu wzroku) u 200 pacjentów z różnym typem dziedziczenia RP w populacji polskiej,
• przeprowadzenie okulistycznych badań przesiewowych wśród 5000 dzieci w wieku szkolnym klas I-VIII szkół podstawowych z terenu województwa lubelskiego przez wdrożenie rozwiązań wypracowanych w trakcie pilotażu (badania przesiewowe i działania edukacyjne),
• opracowanie uniwersalnego systemu telemedycznego oraz cyfrowych narzędzi do prowadzenia badań przesiewowych wśród 500 studentów na przykładzie populacji studentów Politechniki Lubelskiej,
• przeprowadzenie badań przesiewowych 1000 osób w grupie młodzieży licealnej oraz młodych dorosłych w kierunku chorób rogówki.

Projekt będzie realizowany do 30 czerwca 2026 r.    

W skład Lubelskiej Unii Cyfrowej wchodzą: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Uniwersytet Przyrodniczy, Politechnika Lubelska, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II oraz Uniwersytet Medyczny (lider projektu). W kwietniu deklarację przystąpienia do unii złożył Uniwersytet Medyczny we Lwowie.

Dotychczas w ramach LUC został zrealizowany m.in. projekt „Dobrze widzieć” - program profilaktyki krótkowzroczności i wad refrakcji u uczniów edukacji wczesnoszkolnej.

Obecnie wdrażane jest kolejne przedsięwzięcie Okobus. To mobilne centrum diagnostyki okulistycznej. Będzie ono wykorzystywane w pilotażowym programie badań przesiewowych polegających na zastosowaniu telemedycyny w wykrywaniu retinopatii cukrzycowej i cukrzycowego obrzęku plamki (DME) wśród dorosłych mieszkańców województwa lubelskiego.

Prelegenci panelu „Nauka dla zdrowia - kształcenie kadr, technologie przyszłości”

W panelu „Nauka dla zdrowia - kształcenie kadr, technologie przyszłości” wzięli udział: Radosław Brzózka - szef Gabinetu Politycznego Ministra Edukacji i Nauki, Piotr Bromber - Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia, prof. Wojciech Załuska - rektor Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, Maciej Słodki - rektor Akademii Mazowieckiej w Płocku, dr hab. n. med. Radosław Sierpiński - prezes Agencji Badań Medycznych oraz Bartosz Kudliński, kierownik Klinicznego Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii Szpitala Uniwersyteckiego w Zielonej Górze.

Forum Ekonomiczne w Karpaczu - 470 debat i 5 tysięcy gości

23. edycja Forum Ekonomicznego w Karpaczu odbywa się w dniach 5-7 września. To największa w Europie Środkowo-Wschodniej platforma spotkań i dyskusji na temat bezpieczeństwa, perspektyw rozwoju gospodarczego i współczesnych wyzwań społeczno-ekonomicznych. Inicjatywa każdego roku gromadzi tysiące przedstawicieli świata nauki, biznesu i nauki. Hasłem przewodnim tegorocznej odsłony wydarzenia jest „Nowe wartości Starego Kontynentu – Europa u progu zmian”.