– Przede wszystkim zdecydowanie należy wspomnieć, że podobnie jak w przypadku mitycznych braci bliźniaków Dioscuri, przyszłość i sukces centrów doskonałości będą zależeć od ścisłej współpracy obu krajów zaangażowanych w ten program: Polski i Niemiec. Trzeba również podkreślić, że ze względu na ich bliźniaczy charakter centra doskonałości należą do najbardziej zaawansowanych form dwustronnej współpracy badawczej na świecie. Bardzo się cieszę, że to wyjątkowe, pionierskie przedsięwzięcie jest tym, które my – naukowcy w Polsce – jesteśmy w stanie współtworzyć z naszymi niemieckimi partnerami – mówił wiceminister Jarosław Gowin.

W pierwszym konkursie na utworzenie Centrów Doskonałości Naukowej Dioscuri wyłoniono dwa zwycięskie projekty spośród 45 zgłoszeń. Obydwa centra powstały przy Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN w Warszawie. Minister Jarosław Gowin pogratulował wspaniałego sukcesu dr Aleksandrze Pękowskiej oraz dr. Grzegorzowi Sumarze, którzy będą kierować nowymi centrami.

Dr Aleksandra Pekowska poprowadzi Centrum Doskonałości w zakresie Ewolucyjnej i Funkcjonalnej Genomiki Astrocytów, czyli specyficznych komórek w tkance nerwowej. Wsparcie w badaniach zapewni Martin Vingron z Instytutu Genetyki Molekularnej Maxa Plancka w Berlinie.

Drugie centrum Dioscuri zajmie się wyjaśnieniem szlaków sygnałowych odgrywających rolę w chorobach metabolicznych. Jego kierownik dr Grzegorz Sumara wraz z zespołem będą współpracować z Martinem Eilersem z Uniwersytetu w Würzburgu.

– Cieszę się, że pierwsze centra Dioscuri zostaną utworzone w Instytucie Biologii Doświadczalnej Nenckiego PAN, znanego z inwestowania w najlepszych młodych badaczy, nowoczesne technologie badawcze i międzynarodową współpracę naukową – podkreślał wicepremier Jarosław Gowin.

– Polska z zadowoleniem przyjmuje pomysł dalszego rozwoju współpracy w badaniach naukowych z naszymi niemieckimi przyjaciółmi. Drugi konkurs w ramach Dioscuri niedługo zostanie rozstrzygnięty, ogłoszenie trzeciego jest już zaplanowane. Wkrótce ścisła współpraca z mentorami w Niemczech zaowocuje zarówno wzmocnieniem współpracy naukowej między Polską a Niemcami, jak i konsolidacją międzynarodowej sieci centrów – kontynuował minister. – Niech ten dzień będzie początkiem nowej ery zespołów badawczych i pomysłów naukowych na tyle odważnych i przełomowych, by wpłynęły na globalną wymianę myśli naukowej – powiedział wicepremier.

Podczas bilateralnego spotkania ministrowie poruszali tematy dotyczące upowszechniania wśród naukowców obu krajów informacji o centrach Dioscuri, a także wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk w kontekście inicjatywy doskonałości – uczelni badawczej. Dyskutowali również o działalności Polsko-Niemieckiej Fundacji Nauki i centrum CASUS oraz o możliwościach współpracy w ramach przyszłego programu Horyzont Europa.

Centra Doskonałości Naukowej Dioscuri

Dioscuri to inicjatywa mająca na celu utworzenie Centrów Doskonałości Naukowej w Europie Środkowej i Wschodniej. Pomysłodawcą programu jest Towarzystwo Maxa Plancka (MPG), niezależna niemiecka instytucja naukowo-badawcza. Porozumienie między MPG a Narodowym Centrum Nauki w sprawie utworzenia sieci Dioscuri zostało podpisane 4 lipca 2017 r. w Krakowie. Wspólne przedsięwzięcie zakłada docelowe powstanie – przy istniejących w Polsce jednostkach specjalizujących się w różnych dziedzinach nauki – dziesięciu laboratoriów badawczych. Każde nowo powołane centrum będzie współpracować z partnerem niemieckim, a finansowanie zapewni NCN dzięki środkom pochodzącym z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP oraz Ministerstwa Edukacji i Badań Naukowych Republiki Federalnej Niemiec. Lider projektu za swoją pracę otrzyma 100 tys. euro rocznie. Finansowanie jest zaplanowane na okres 5 lat z możliwością jednokrotnego przedłużenia na kolejne 5 lat (pod warunkiem pozytywnej oceny i dostępności środków).