Pierwszy konkurs w programie „Inicjatywa doskonałości – uczelnia badawcza”
27.03.2019
Startuje pierwszy konkurs w programie „Inicjatywa doskonałości – uczelnia badawcza”, jednego z najważniejszych aspektów Konstytucji dla Nauki. Jego celem jest wyłonienie i wsparcie uczelni, które będą dążyć do osiągnięcia statusu uniwersytetu badawczego, a także będą w stanie skutecznie konkurować z najlepszymi ośrodkami akademickimi w Europie i na świecie.
Uczelnie biorące udział w konkursie zostaną zobowiązane m.in. do przedstawienia planu dotyczącego podniesienia poziomu badań naukowych oraz jakości kształcenia, którego realizacja przyczyni się do podniesienia międzynarodowego znaczenia działalności uczelni. Uczelnie wyłonione w konkursie będą otrzymywać corocznie, w latach 2020–2026, zwiększone subwencje. Wnioski do udziału w programie można składać do 24 czerwca 2019 r.
– Potrzebujemy uczelni, które będą wystarczająco atrakcyjne, aby ściągnąć do Polski najlepsze umysły, zarówno utalentowanych studentów jak i wybitnych naukowców. Punktem wyjścia do definiowania misji uczelni badawczej jest prowadzenie badań naukowych na najwyższym, światowym poziomie – podkreślił Jarosław Gowin, wiceprezes Rady Ministrów i minister nauki i szkolnictwa wyższego.
– W ramach Konstytucji dla Nauki dostrzegamy zróżnicowane potrzeby szkół wyższych. Wspieramy zarówno uczelnie regionalne, pełniące kluczową rolę w zrównoważonym rozwoju całego kraju, jak i najsilniejsze ośrodki akademickie, które staną się uniwersytetami badawczymi, znaczącymi na arenie międzynarodowej – powiedział Piotr Müller, wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego.
Warunki udziału w pierwszym konkursie IDUB
Do udziału w pierwszym konkursie IDUB zakwalifikowanych zostało 20 uczelni. Spełniają one ustawowe warunki dotyczące kategorii naukowych, uzyskanych podczas ostatniej kompleksowej oceny jednostek naukowych, w odniesieniu do liczby dziedzin i dyscyplin, w których uczelnia prowadzi działalność naukową. Ponadto żaden z kierunków studiów prowadzonych przez uczelnię nie może mieć negatywnej oceny Polskiej Komisji Akredytacyjnej.
Uczelnie ubiegające się o dodatkowe środki będą musiały przedstawić wniosek zawierający m.in. analizę własnego potencjału oraz plany rozwoju, obejmujące cele i działania dotyczące przede wszystkim:
- zwiększenia wpływu działalności naukowej uczelni na rozwój światowej nauki,
- wzmocnienia współpracy badawczej z ośrodkami naukowymi o wysokiej renomie w skali międzynarodowej,
- podniesienia jakości kształcenia studentów i doktorantów,
- poprawy polityki kadrowej na uczelni,
- podniesienia jakości zarządzania uczelnią.
Uczelnie będą ponadto zobowiązane do wskazania priorytetowych obszarów badawczych, w obrębie których będą prowadzić zintensyfikowaną działalność naukową.
Wszystkie uczelnie uprawnione do udziału w pierwszym konkursie programu IUDB otrzymały w 2018 r., w ramach przedsięwzięcia „Strategia doskonałości – uczelnia badawcza”, dodatkowe środki finansowe służące wsparciu w przygotowaniu wniosków oraz w zakresie przeprowadzenia odpowiednich badań naukowych i analiz.
Ocena wniosków – szczegółowe kryteria
Wnioski przedstawione przez uczelnie będą oceniane pod kątem:
- poziomu merytorycznego,
- istotności założonych celów dla podniesienia międzynarodowego znaczenia działalności uczelni,
- adekwatności opisywanych działań do założonych celów,
- potencjału uczelni.
Ocena będzie miała charakter ekspercki. W ocenie kryteriów dotyczących celów i potencjału będą dodatkowo brane uwagę wskaźniki, zaproponowane we wzorze wniosku będącym załącznikiem do komunikatu.
W wyniku oceny zostanie wyłonionych maksymalnie 10 uczelni, które w latach 2020–2026 będą otrzymywać corocznie zwiększenie subwencji (w wysokości 10% subwencji uzyskanej w 2019 r.). Pozostałe uczelnie, które wezmą udział w konkursie, ale nie zostaną wyłonione w konkursie, także otrzymają dodatkowe wsparcie finansowe – zwiększenie subwencji w wysokości 2% subwencji uzyskanej w 2019 r. na okres 2020–2026.
Uczelnie będzie oceniać międzynarodowy zespół ekspertów. Poza oceną opartą na zawartości wniosku, przewidziane są także spotkania zespołu ze wszystkimi wnioskodawcami. Zadaniem zespołu będzie sporządzenie końcowej oceny wniosków oraz listy rankingowej wniosków ocenionych pozytywnie.
Członkami zespołu zostaną wybitni specjaliści, którzy mają szczególne osiągnięcia w zarządzaniu uczelniami reprezentującymi najwyższy poziom działalności naukowej i edukacyjnej, a także naukowcy cieszący się w skali międzynarodowej autorytetem w swoich dyscyplinach naukowych. Z uwagi na cel programu, którym jest podniesienie międzynarodowego znaczenia uczelni, oraz bezstronność wyników oceny, w skład zespołu oceniającego wejdą wyłącznie osoby, które swoją karierę naukową i menedżerską rozwijały za granicą.
Aktualnie Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego prowadzi nabór do zespołu, który zostanie oficjalnie powołany w maju br.
Ewaluacja realizacji planów i kolejny okres finansowania
Część wniosku dotycząca planu będzie stanowiła załącznik do umowy zawartej między Ministerstwem a uczelnią będącą beneficjentem programu. Stopień realizacji planów przedstawionych przez wyłonione uczelnie będzie podlegał ewaluacjom, której celem jest zapewnienie właściwej implementacji programu. W 2023 r. zostanie przeprowadzona ewaluacja śródokresowa. W przypadku negatywnej oceny śródokresowej uczelnia będzie zobowiązana do wprowadzenia zmian w planie pod rygorem zakończenia finansowania w ramach programu.
W 2026 r. realizacja planów zostanie poddana ewaluacji końcowej. Przedłużenie finansowania na lata 2027–2032 uzależnione będzie od jej wyników oraz od oceny planów zawierających cele i działania odnoszące się do kolejnego okresu finansowania. Co najmniej dwie uczelnie, które uzyskają negatywny wynik oceny, lub znajdą się na najniższych miejscach listy rankingowej po ewaluacji i ocenie planów, nie otrzymają finansowania na kolejny okres. Zwolnione w ten sposób miejsca będą mogły zająć uczelnie lub federacje podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, które wygrają zaplanowany na 2026 r. konkurs skierowany do ośrodków akademickich spełniających warunki ustawowe, które nie otrzymały finansowania w poprzednim okresie finansowania.
Terminarz pierwszego konkursu
Nabór wniosków do pierwszego konkursu w ramach programu IDUB rozpocznie się 15 maja, a zakończy 24 czerwca 2019 r. Wniosek w językach polskim i angielskim będzie można złożyć w Zintegrowanym Systemie Usług dla Nauki – Obsługa Strumieni Finansowania (OSF).
Wyniki konkursu zostaną ogłoszone w ostatnim kwartale 2019 r. Ministerstwo podpisze umowy o zwiększeniu subwencji ze zwycięskimi uczelniami w terminie umożliwiającym przekazanie zwiększonego finansowania w 2020 r.
Szczegółowe informacje o pierwszej edycji programu wraz ze wzorem wniosku znajdują się w komunikacie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 27 marca 2019 r. o pierwszym konkursie w ramach programu „Inicjatywa doskonałości – uczelnia badawcza”.