Posiedzenie sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży z udziałem kierownictwa MNiSW
22.02.2024
Minister Dariusz Wieczorek oraz wiceminister Marek Gzik uczestniczyli w obradach Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Podczas posiedzenia poruszano tematy związane m.in. z: remontami akademików, podwyżkami dla nauczycieli akademickich, planowaną kontrolą na kierunkach lekarskich, Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz przyszłością Akademii Kopernikańskiej.
Kontrola na kierunkach lekarskich
Podczas posiedzenia komisji szef MNiSW odniósł się do planowanej kontroli na kierunkach lekarskich i zaznaczył, że intencją resortu nie jest ich likwidacja, ale sprawdzenie sposobu funkcjonowania oraz poziomu kształcenia. – Naszą intencją jest to, żeby zobaczyć, jak to wszystko funkcjonuje i jeżeli jest potrzeba, żeby coś dofinansować albo poprawić, jesteśmy gotowi o tym dyskutować. To jest uzgodnione wspólnie z panią ministrą zdrowia.
Remonty i rozwój akademików
Jednym tematów poruszanych na posiedzeniu była kwestia rozbudowy oraz poprawy warunków w domach studenckich. – Żeby był akademik był za złotówkę, to po pierwsze, musi być akademik. Zaczynamy od remontów i budowy akademików. To jest kluczowa sprawa dla nas dzisiaj, jeżeli chodzi o studentów i uczelnie – wskazywał minister Dariusz Wieczorek.
Szef resortu nauki przybliżył ponadto realizowane oraz planowane działania związane z tym obszarem.
– Pod koniec ubiegłego roku przekazaliśmy w sposób sprawiedliwy, w zależności od liczby miejsc w akademikach w poszczególnych uczelniach, 150 mln zł na remonty i to jest w tej chwili realizowane. Będziemy procedowali zmianę ustawy dotyczącej budownictwa komunalnego oraz ustawy dotyczącej funduszu dopłat i chcielibyśmy, żeby w tej ustawie znalazł się zapis mówiący, o tym, że środki z funduszu dopłat będą przeznaczone nie tylko na budownictwo komunalne wspólnie z samorządami, ale również na remonty i budowę akademików. Dzisiaj ten fundusz to jest kwota miliarda złotych. Chcielibyśmy również, żeby w tym funduszu były zwiększone środki. Chcemy wpisać w projekcie ustawy, że 10 proc. z tych środków będzie przeznaczane właśnie na remonty i budowę akademików. Ponadto będziemy chcieli przygotować również analizę dotyczącą potrzeb i tu prosiliśmy rektorów o to, żeby przygotowali ewentualnie to, które uczelnie planują budowę akademików, bo to też jest istotne. Szacujemy, że na budowę akademików będzie potrzeba około 3-4 mld zł, żeby można było zwiększyć dwukrotnie liczbę miejsc w akademikach. Co ciekawe, to ku mojemu zdziwieniu, mamy 100 tys. miejsc w akademikach. Na podstawie analiz tylko 19 proc. studentów korzysta z akademików, 45 proc. wynajmuje mieszkania na wolnym rynku. Z tych 100 tys. miejsc w akademikach 30 tys. jest niedostępnych ze względu na ich stan, czyli po prostu one wymagają remontów i od tego trzeba zacząć.
Przyszłość Akademii Kopernikańskiej
– Co do Akademii Kopernikańskiej będziemy dyskutować przy okazji ustawy o Polskiej Akademii Nauk, co z tą instytucją zrobić. Ja jestem absolutnie przeciwnikiem rozdrabniania środków finansowych. Dublowanie instytucji nie ma najmniejszego sensu. Wolałbym, żeby była jedna silna instytucja, taka jak Polska Akademia Nauk, to wtedy ma sens – powiedział minister Dariusz Wieczorek, odnosząc się do pytań o przyszłość Akademii Kopernikańskiej.
Podwyżki wynagrodzeń nauczycieli akademickich
Ważnym tematem obrad była także kwestia podwyżek dla nauczycieli akademickich. Szef resortu przedstawił stawki wynagrodzeń w poszczególnych grupach po planowanym podniesieniu wynagrodzeń.
– Jeżeli chodzi o podwyżki dotyczące nauczycieli akademickich, to sygnalizuję rzecz następującą, że one są liczone od minimalnego wynagrodzenia profesora. To minimalne wynagrodzenie profesora do ubiegłego roku wynosiło 7 210 zł brutto. Po podwyżce 30% będzie to kwota 9370 zł, wzrost kwotowy brutto o 2160 zł. Od tego minimalnego wynagrodzenia są profesora liczone wynagrodzenia profesorów uczelnianych, adiunktów, asystentów, wykładowców, czyli asystent ma 50% stawki, czyli 4685 zł po podwyżce, adiunkt 6840 zł po podwyżce, profesor 7770 zł po podwyżce. Zwracam uwagę na to. że są to wynagrodzenia minimalne. Dzisiaj już wszystko zależy od decyzji na poszczególnych uczelniach i rozmów ze stroną społeczną, która jest reprezentowana.
Zmiany w ustawie Prawo o nauce i szkolnictwie wyższym
Minister Wieczorek zapowiedział również zmiany w ustawie Prawo o nauce i szkolnictwie wyższym wprowadzone po konsultacjach z przedstawicielami środowisk naukowych i akademickich.
– Trzeba dokonać podsumowania obecnie obowiązującej ustawy i jej korekty. Zmiany są niezbędne również po to, żeby ułatwić funkcjonowanie uczelniom i całemu środowisku – zaznaczył minister.
Odnosząc się natomiast do kwestii finansowania szkół wyższych, szef resortu nauki powiedział, że ważne jest wsparcie małych i średnich jednostek. – Nie będziemy robić żadnych rewolucji, natomiast nie ukrywam, że bardzo by mi zależało, ażeby dodatkowo wesprzeć małe i średnie uczelnie – wskazał.
Kierunki rozwoju nauki i szkolnictwa wyższego
Minister Dariusz Wieczorek podkreślił, że jest zwolennikiem łączenia uczelni. – To jest właściwy kierunek, jeżeli chcemy na poważnie mówić o rozwoju polskiej nauki. Będę apelował o to, żeby uczelnie w różnych ośrodkach akademickich tworzyły potężniejsze organizmy. W tym zakresie zobowiązałem już departament do przygotowania zachęt finansowych. Będziemy zwiększali na przykład subwencje do takich połączonych uczelni. Mamy naprawdę ogromną liczbę uczelni, w związku z czym koncentracja jest absolutnie niezbędna – zaznaczył.
Szef MNiSW wskazywał także na konieczność rozwoju polskiego potencjału badawczo-rozwojowego. – Jeżeli będziemy wiedzieć, jakim potencjałem naukowo-badawczym dysponujemy, różne resorty powinny zlecać prace naszym instytutom i uczelniom. Jestem zwolennikiem tego, żeby wykorzystywać naszą myśl twórczą, badawczą i naukową, a nie kupować gotowe rozwiązania z zagranicy – podsumował.