Krakowskie powietrze – dla reszty kraju od dawna symbol miejskiego smogu – poprawia się. Okoliczne gminy nadal jednak dotknięte są tym problemem. W MNiSW dyskutowano, co zrobić, żeby sytuacja w całej Metropolii Krakowskiej uległa poprawie. W sumie chodzi o 14 gmin – Biskupice, Czernichów, Igołomia-Wawrzeńczyce, Kocmyrzów-Luborzyca, Liszki, Michałowice, Mogilany, Niepołomice, Skawina, Świątniki Górne, Wieliczka, Wielka Wieś, Zabierzów, Zielonki.

Po spotkaniu wicepremier Jarosław Gowin, minister nauki i szkolnictwa wyższego podkreślił potrzebę szerokiego porozumienia w kwestii walki ze smogiem. – Najwyższa pora, żebyśmy zaczęli konsekwentnie, ponad podziałami resortowymi i partyjnymi walczyć z czymś, co niszczy zdrowie Polaków, co niesie śmierć kilkudziesięciu tysiącom osobom rocznie i jest źródłem wielu strat finansowych – powiedział wicepremier.

Rządowe programy – Czyste Powietrze, Stop Smog i Wielkie Wyzwanie: Energia

Poszczególne ministerstwa i agencje oferują rozmaite programy antysmogowe. Wśród głównych osiągnięć polskiego rządu w zakresie ograniczania niskiej emisji minister Jadwiga Emilewicz wymienia rozporządzenie dotyczące jakości kotłów grzewczych, ustawę i rozporządzenie dotyczące jakości paliw stałych oraz tzw. ustawę termomodernizacyjną, która pozwoli na start pilotażu termomodernizacyjnego w najbardziej zanieczyszczonych smogiem miastach.

• Czyste Powietrze

Program skupia się na wymianie starych pieców i kotłów na paliwo stałe oraz termomodernizacji budynków jednorodzinnych, aby efektywnie zarządzać energią. Jest skierowany do osób fizycznych będących właścicielami domów jednorodzinnych lub osób posiadających zgodę na rozpoczęcie budowy budynku jednorodzinnego. Program będzie realizowany przez 12 lat (w latach 2018-2029), z czego przez 10 lat będzie można składać wnioski. Przewiduje dofinansowanie m.in. na:

• wymianę starych źródeł ciepła (pieców i kotłów na paliwa stałe),
• zakup i montaż nowych źródeł ciepła, spełniających wymagania programu,
• docieplenie przegród budynku,
• wymianę stolarki okiennej i drzwiowej
• montaż lub modernizację instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej,
• instalacje odnawialnych źródeł energii (kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznej),
• montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła.

– Jeżeli chcemy dotrzeć z interwencją do kilku milionów polskich domów – a taki jest cel programu priorytetowego Czyste Powietrze – i poprzez to osiągnąć mierzalną poprawę jakości powietrza w Polsce do 2030 r., to koniecznym jest uzyskanie wsparcia samorządów – stwierdził Piotr  Woźny.

• Stop Smog

To program dedykowany osobom, które posiadają stary nieefektywny kocioł węglowy oraz są zagrożone ubóstwem energetycznym. – Stop Smog cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem. Program ma wspierać osoby najbardziej potrzebujące, dotknięte problemem ubóstwa energetycznego. Dzięki programowi możemy w stu procentach wesprzeć termomodernizacje domów, wymianę okien, wymianę drzwi, a na koniec wymianę źródła ciepła na ekologiczne – dodała minister Emilewicz.

– Program Stop Smog to pilotażowy program termomodernizacji jednorodzinnych budynków mieszkalnych i wymiany wysokoemisyjnych źródeł ciepła. Ma być wsparciem dla ludzi, którzy nie są w stanie finansowo podołać kosztom ocieplania swoich budynków – wtórował wicemarszałek Urynowicz.

• Wielkie Wyzwanie: energia

Z kolei Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, agencja wykonawcza MNiSW, ogłosiło w grudniu pierwsze polskie Wielkie Wyzwanie. Przed naukowcami, przedsiębiorcami i studentami czeka ważny problem – kosztowna i nieekologiczna energia. Receptą na to ma być opracowanie kompaktowego, przydomowego urządzenia, zdolnego do przekształcania energii wiatru w energię elektryczną oraz jej magazynowania w najefektywniejszy sposób, w założonym okresie czasu. Dla zwycięzców czeka milion złotych nagrody.

Program NCBR ma na celu ograniczenie smogu i redukcję emisji gazów cieplarnianych oraz zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Opracowane w wyzwaniu rozwiązanie da możliwość dostępu do energii elektrycznej poza siecią, a przede wszystkim przyczyni się do oszczędności w gospodarstwach domowych.

---

Kolejne spotkanie poświęcone walce ze smogiem, w którym weźmie udział wicepremier Jarosław Gowin, odbędzie się 9 stycznia w Krakowie.