Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie w podstawie programowej

W nowej podstawie programowej kształcenia ogólnego położony został nacisk na wychowanie uczniów, ukierunkowane na kształtowanie postaw sprzyjających ich rozwojowi indywidualnemu i społecznemu. W preambule rozporządzenia wymienia się postawy takie, jak postawa obywatelska, uczciwości, wiarygodności, odpowiedzialności, wytrwałości, kultury osobistej, poczucia własnej wartości, szacunku dla innych ludzi.

Zagadnienia dotyczące znaczenia rodziny, pełnienia określonych ról w rodzinie, wzajemnego szacunku i miłości, życia w zgodzie ze sobą i innymi, jak i prawa do godności oraz sposobów przeciwdziałania przemocy w rodzinie zostały uwzględnione na wszystkich etapach edukacyjnych odpowiednio do wieku, wrażliwości, doświadczeń i możliwości poznawczych uczniów.

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego, określając główne cele, wskazuje, m.in. że celem wychowania przedszkolnego jest budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się, w tym, co jest dobre, a co złe, ponadto rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi.

W edukacji wczesnoszkolnej nacisk został położony na takie wychowanie, aby dziecko w miarę swoich możliwości było przygotowane do życia w zgodzie z samym sobą, ludźmi i przyrodą, aby odróżniało dobro od zła i było świadome przynależności społecznej. Szkoła natomiast jest zobowiązana do poszanowania godności dziecka, rozwijania jego samodzielności oraz odpowiedzialności za siebie i najbliższe otoczenie, jak również sprzyjania rozwojowi cech osobowości dziecka koniecznych do aktywnego i etycznego uczestnictwa w życiu społecznym. Zwłaszcza obszary edukacyjne takie, jak Edukacja polonistyczna, Edukacja społeczna, Wychowanie fizyczne, Etyka określają wymagania szczegółowe w zakresie budowania prawidłowych relacji międzyludzkich.

Na II etapie edukacyjnym zagadnienia dotyczące domu, rodziny, życia rodzinnego, znaczenia rodziny oraz przykładów praw i obowiązków przysługujących poszczególnym członkom rodziny, ukazywania wartości rodziny w życiu osobistym człowieka oraz wzajemnego zrozumienia i akceptacji ujęte zostały w podstawie programowej w szczególności wychowania do życia w rodzinie, wiedzy o społeczeństwie, etyki, a ponadto języka polskiego, języka obcego nowożytnego, historii i społeczeństwa, przyrody.

Na  III i IV etapie edukacyjnym podstawa programowa uwzględnia treści dotyczące rodziny w szerokim i wieloaspektowym zakresie. Kwestie dotyczące rodziny, miłości, postaw obyczajowych, uniwersalnych wartości humanistycznych są zawarte w podstawie programowej języka polskiego, tematykę związaną z  życiem rodzinnym uwzględnia podstawa programowa języka obcego nowożytnego, normy współżycia, aspekty codziennych problemów życiowych i sposoby ich rozwiązywania, prawa człowieka – przypadki ich naruszania i sposoby ochrony zostały ujęte w podstawie programowej wiedzy o społeczeństwie. Przedmiotową problematykę zawiera ponadto podstawa programowa wychowania do życia w rodzinie, etyki, przedmiotu uzupełniającego historia i społeczeństwo.

Podstawa programowa wychowania do życia w rodzinie określa treści nauczania takie, jak okazywanie szacunku innym ludziom, docenianie ich wysiłku i pracy, przyjęcie postawy szacunku wobec siebie, wnoszenie pozytywnego wkładu w życie swojej rodziny, relacje międzyosobowe i ich znaczenie, zachowania asertywne, planowanie rodziny, pogłębianie wiedzy związanej z funkcjami rodziny, lepsze rozumienie siebie i najbliższego otoczenia.

W ramach zajęć etyki przewiduje się przygotowanie uczniów do podejmowania odpowiedzialności za siebie i innych oraz za dokonywane wybory moralne, do stosowania zasad harmonijnego współistnienia i współdziałania ze środowiskiem społecznym. Wskazuje się również znaczenie człowieka jako osoby, jego natury i godności, a także zwraca uwagę na samokontrolę i pracę nad sobą, w tym przyjmowanie odpowiedzialności za słowa i czyny.

W podstawie programowej przedmiotu uzupełniającego historia i społeczeństwo uwzględniono wątek tematyczny Kobieta i mężczyzna, rodzina, w którym znalazły się tematy poświęcone obrazom miłości, rolom kobiety i mężczyzny oraz modelowi rodziny, miejscu dziecka w życiu społecznym, przemianom życia społecznego sprzyjającym emancypacji kobiet, zmianom modelu rodziny w XX wieku.

Działania  wspierające mające na celu zapobieganie przemocy w rodzinie

• Przemoc w rodzinie wobec dziecka – procedury interwencyjne w szkole
• Szkolenie: Przeciwdziałanie przemocy domowej wobec dziecka oraz wdrożenie procedury „Niebieskich Kart” w oświacie.
• Program Szkoła dla rodziców i wychowawców