Średniowieczne zabytki z Ostrowa Lednickiego na wystawie w Biskupinie
04.07.2020
Ponad 300 eksponatów z X-XII w. odkrytych na Ostrowie Lednickim i okolicy - w tym topory, miecze i inne militaria - można zobaczyć do końca lutego 2021 r. na wystawie "Trzy światy księcia Mieszka. Piastowska siedziba na Ostrowie Lednickim" w Muzeum Archeologicznym w Biskupinie.
Wystawa czasowa prezentuje epokę wczesnego średniowiecza w kluczowym momencie budowy państwa polskiego poprzez Ostrów Lednicki – rezydencjonalno-stołeczne centrum państwa piastowskiego. Można na niej zobaczyć jeden z największych w Polsce i najbardziej różnorodnych zbiorów zabytków z X-XII w. odkrytych na Ostrowie Lednickim i w jego najbliższej okolicy.
"Poprzez wystawę chcemy przedstawić tytułowe +trzy światy+ wczesnego średniowiecza: życie na dworze władcy, aspekt chrystianizacji i kultu chrześcijańskiego oraz pracę +zwykłych+ ludzi, wytwarzających dobra m.in. zaspokajające potrzeby władcy. Najlepszym przykładem pozwalającym chociażby w części zaprezentować życie ludzi w centrum kluczowych wydarzeń, pośrednio i bezpośrednio kształtujących państwo polskie, jest Ostrów Lednicki" - czytamy w informacji przesłanej przez organizatorów.
Położona w Wielkopolsce wyspa Ostrów Lednicki pełniła od połowy X wieku funkcję jednej z głównych siedzib władzy państwa pierwszych Piastów. Było to centrum historycznego terytorium Polan. Ostrów Lednicki to hipotetyczna rezydencja Dąbrówki – żony Mieszka I. Być może tutaj urodził się pierwszy polski król – Bolesław Chrobry. Na terenie grodu znajdował się zespół pałacowo-sakralny, łącznie z kamiennym palatium, do którego przylegała kaplica. Tuż obok położony był kościół grodowy i osada.
W oparciu o zabytki z osady przygrodowej na Ostrowie Lednickim muzealnicy przedstawili wytwórczość wczesnośredniowieczną, między innymi garncarstwo, bednarstwo, stolarstwo, kowalstwo czy rogownictwo. Na ekspozycji są też narzędzia rolnicze takie jak: sierpy, półkoski, radlice, przedmioty służące do połowu ryb – haczyki, ościenie, sieci, a także dłubankę – łódź wykonaną z jednego pnia drzewa.
Na wystawie prezentowane są też topory, groty włóczni, miecze, hełm z nosalem, kolczuga oraz elementy wyposażenia jeździeckiego. Są to zabytki stanowiące część, zdaniem kuratorów wystawy, najcenniejszej w Polsce i unikatowej w skali Europy kolekcji wczesnośredniowiecznych militariów.
Zwiedzający wystawę mogą też obejrzeć najstarsze na ziemiach polskich przedmioty związane z kultem chrześcijańskim – staurotekę, czyli relikwiarz Drzewa Krzyża Świętego, grzebień o przeznaczeniu liturgicznym wykonany z kości słoniowej, trójramienny trybularz z żelaza z otworami do zawieszenia kadzielnicy, kościane płytki ze skrzynki relikwiarzowej czy też pozłacane okucie księgi liturgicznej.
Dopełnieniem wystawy jest makieta kamiennego pałacu Mieszka I wraz z unikatową kaplicą, w której znajdują się instalacje określane przez niektórych badaczy jako baseny chrzcielne oraz model kościoła grodowego, w którym najprawdopodobniej pochowano przedstawicieli rodu Piastów oraz przechowywano cenne relikwie.
Ekspozycji towarzyszą efekty dźwiękowe: odgłosy codziennych prac wykonywanych przez mieszkańców podgrodzia, dźwięki książęcej biesiady oraz refleksyjny śpiew towarzyszący pierwszym mszom. Z myślą o najmłodszych w wystawę wkomponowano kolorowe elementy graficzne i przystępne, proste opisy.
Kuratorami wystawy są Joanna Witulska z Muzeum Archeologicznego w Biskupinie i dr Andrzej Kowalczyk Muzeum Początków Państwa Polskiego na Lednicy.