– Wyłonienie laureatów pierwszego konkursu „Inicjatywa doskonałości – uczelnia badawcza” jest przełomowym momentem dla całego systemu szkolnictwa wyższego i nauki. Nie oznacza jednak spoczęcia na laurach. Przed wszystkimi dziesięcioma uczelniami, które uzyskały zwiększone finansowanie, lata wzmożonej pracy. Właśnie dlatego Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które ma już długą tradycję organizowania ważnych dla środowiska akademickiego spotkań, przynoszących możliwość dyskusji, wymiany idei i praktyk, wyszło z inicjatywą kolejnego cyklu. Zapraszamy wszystkich do współpracy i dialogu – powiedział w Gliwicach wicepremier Jarosław Gowin, minister nauki i szkolnictwa wyższego.

Prof. Mężyk: prace, które prowadzimy od 2016 r., zmierzają ku doskonałości naukowej i poprawy jakości kształcenia

Politechnika Śląska, która znalazła się wśród dziesięciu najlepszych uczelni, otrzyma w ramach zwiększonej subwencji blisko 35 mln złotych. – Dotychczas byliśmy finansowani jak uczelnia akademicka, gdzie większą część subwencji stanowią środki na kształcenie. W przypadku uczelni badawczej większy nacisk kładzie się na działalność badawczą. To oczywiście wielki zaszczyt i prestiż, ale też wielki obowiązek dla nas – stwierdził rektor Politechniki Śląskiej prof. dr hab. inż. Arkadiusz Mężyk. – Program Politechniki Śląskiej został oceniony bardzo wysoko. To pokazuje, że prace, które prowadzimy od 2016 roku, zmierzają w stronę doskonałości naukowej i poprawy jakości kształcenia – dodał.

W ramach konkursu IDUB Politechnika Śląska wskazała 6 priorytetowych obszarów badawczych, którymi zajmie się w najbliższych latach. Są to:

• onkologia obliczeniowa i spersonalizowana medycyna,
• sztuczna inteligencja i przetwarzanie danych,
• inteligentne miasta i mobilność przyszłości,
• automatyzacja procesów, przemysł 4.0,
• materiały przyszłości,
• ochrona klimatu i środowiska, nowoczesna energetyka.

Cel: uczelnie badawcze konkurujące z europejskimi czempionami

30 października tego roku w Arkadach Kubickiego na Zamku Królewskim odbyła się gala rozstrzygnięcia konkursu IDUB. Było to zwieńczenie wielu miesięcy prac. Prace nad wnioskami konkursowymi rozpoczęły się już w 2018 roku, kiedy to MNiSW przekazało uczelniom dodatkowe środki w ramach przedsięwzięcia „Strategia Doskonałości – Uczelnia Badawcza”. Służyły one wsparciu w przygotowaniu wniosków oraz w zakresie przeprowadzenia odpowiednich badań naukowych i analiz na potrzeby startu w konkursie. Opracowane i złożone wnioski podlegały ocenie 15 międzynarodowych ekspertów, którzy przeprowadzali także przesłuchania przedstawicieli uczelni. Szefem zespołu wybitnych specjalistów był prof. Lauritz Holm-Nielsen.

– Nową ustawą Polska zapoczątkowała ważny proces w szkolnictwie wyższym. Celem programu IDUB jest zachęcenie najlepszych polskich uczelni do zrównania się z najlepszymi europejskimi uczelniami przodującymi w dziedzinie badań – mówił w Warszawie podczas rozstrzygnięcia konkursu prof. Holm-Nielsen. – Byliśmy pod wrażeniem dogłębności przeprowadzonej analizy i powagi planowania ze strony 20 uczelni, a to potwierdza, że wszystkie z nich odniosły korzyść już w momencie procesu składania wniosków i prowadzenia procesu kontroli. Zauważyliśmy, że uczelnie włożyły wiele wysiłku w samodzielną ocenę własnej efektywności i przedstawiły kompleksowy zbiór danych dotyczących swoich działań i zasobów – dodał prof. Holm-Nielsen.

Konstytucja dla Nauki w oczach zagranicznych ekspertów

Pierwszy konkurs „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” to jedna z kluczowych inicjatyw wprowadzonych do Konstytucji dla Nauki, czyli kompleksowej reformy szkolnictwa wyższego i nauki. Ustawa, która obowiązuje od 1 października 2018 r., wprowadziła szkoły doktorskie z powszechnym systemem stypendialnym, zrewolucjonizowała system ewaluacji jakości działalności naukowej,  wzmacnia prawa studentów i zapewnia lepsze warunki kształcenia.

– Międzynarodowy zespół oceniający uczelnie w konkursie IDUB jest pod dużym wrażeniem trwającego procesu reform sektora polskiego szkolnictwa wyższego i nauki – ocenił Konstytucję dla Nauki prof. Nielsen. To nie pierwsza pochwała pod adresem nowej ustawy ze strony zagranicznych ekspertów. Słowa uznania dla trybu przeprowadzenia reformy systemowej wyraziła także Komisja Europejska.

I konkurs IDUB – najważniejsze informacje

Do udziału w pierwszym konkursie „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” (IDUB) zakwalifikowano 20 najlepszych uczelni w kraju. Wszystkie z nich spełniły ustawowe warunki dotyczące kategorii naukowych uzyskanych podczas ostatniej kompleksowej oceny jednostek naukowych w odniesieniu do liczby dziedzin i dyscyplin, w których uczelnia prowadzi działalność naukową. Ponadto żaden z kierunków studiów prowadzonych przez uczelnię nie mógł mieć negatywnej oceny Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Międzynarodowy zespół ekspertów związanych z sektorem nauki i szkolnictwa wyższego wyłonił 10 uczelni, które w przyszłości staną się uczelniami badawczymi.

Znalazły się wśród nich (zgodnie z kolejnością na liście uczelni wyłonionych w konkursie):
1. Uniwersytet Warszawski
2. Politechnika Gdańska
3. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
3. Politechnika Warszawska
3. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
3. Uniwersytet Jagielloński
7. Gdański Uniwersytet Medyczny
8. Politechnika Śląska
9. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
10. Uniwersytet Wrocławski