Szczyt edukacyjny Europy Środkowo-Wschodniej

Sekretarz Stanu w MEiN Tomasz Rzymkowski wziął udział w szczycie edukacyjnym Europy Środkowo-Wschodniej. Wydarzenie odbyło się 6-7 października br. w Przykarpackim Uniwersytecie Narodowym w Iwano-Frankiwsku. Na zaproszenie Ministra Edukacji i Nauki Ukrainy Serhija Szkarleta w szczycie wzięli udział ministrowie edukacji i nauki Estonii, Litwy i Łotwy oraz wiceministrowie z Polski i Czech (Prezydencja Unii Europejskiej).

Głównym tematem obrad były kwestie związane z edukacją dzieci ukraińskich uchodźców w państwach Unii Europejskiej. Minister Serhij Szkarlet podziękował polskiemu Ministerstwu Edukacji i Nauki i polskiemu społeczeństwu za solidarność i wsparcie Ukrainy. Podkreślił, że w Polsce stworzono możliwość kontynuowania nauki dla ponad 200 tys. ukraińskich uczniów i studentów. 

Minister Edukacji i Nauki Ukrainy mówił także o stratach wojennych w infrastrukturze edukacyjnej. Wskazał, że w ciągu 225 dni wojny uszkodzeniu uległo 2 608 placówek oświatowych, z czego 313 zostało całkowicie zniszczonych. Szef ukraińskiego resortu edukacji i nauki podkreślał, że mimo działań wojennych ponad 5 mln uczniów w wieku szkolnym rozpoczęło nowy rok szkolny. 

Podczas szczytu wiceminister Tomasz Rzymkowski zaprezentował polskie działania na rzecz uchodźców z Ukrainy oraz wskazał, że polskie prawo umożliwia ukraińskim uczniom kontynuację nauki online bez obowiązku uczęszczania do polskich placówek oświatowych. Ministrowie edukacji krajów bałtyckich, Polski i Czech po raz kolejny zapewnili władze Ukrainy o wsparciu i omówili kierunki dalszej współpracy. 

Polsko-ukraińskie projekty naukowe

W ramach szczytu ministrowie edukacji i nauki Ukrainy, Estonii, Litwy, Łotwy oraz wiceministrowie z Polski i Czech (Prezydencja Unii Europejskiej) zapoznali się z dwoma projektami realizowanymi przez Przykarpacki Uniwersytet Narodowy i Uniwersytet Warszawski. Pierwszy z nich to budowa Polsko-Ukraińskiego Akademickiego Centrum Spotkań Młodzieży w Mikuliczynie koło miasta Jaremcze w obwodzie iwanofrankiwskim nad Prutem. Drugie wspólne przedsięwzięcie dotyczy renowacji Obserwatorium Astronomiczno-Meteorologicznego na górze Pop Iwan w Czarnohorze, które mieści się na wysokości  2022 m n.p.m. 

Obserwatorium jako obiekt Uniwersytetu Warszawskiego zostało uroczyście otwarte w 1938 r. Po II wojnie światowej zaczęło podupadać i tracić na znaczeniu. Pierwsze prace remowacyjne ruszyły w 2011 r., m.in. dzięki staraniom prof. Ihora Cependy, ówczesnego prorektora Przykarpackiego Uniwersytetu Narodowego oraz prof. Jana Malickiego, dyrektora Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Środki na renowację obiektu pochodziły m.in. z funduszy Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a także Urzędu Marszałkowskiego w Rzeszowie, Grupy Bieszczadzkiej GOPR oraz innych instytucji. W 2018 r. ruszył drugi etap prac, realizowany w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina, który objął wyremontowanie korpusu głównego oraz zakupienie nowoczesnego sprzętu meteorologicznego. Do zakończenia projektu powstaje jeszcze III etap, tzw. rotunda.

Spotkanie ministra Przemysława Czarnka z ministrami Czech, Estonii, Litwy i Łotwy w ramach przygotowań do wspólnej wizyty państw regionu w Ukrainie 

Ukraiński szczyt poprzedziło spotkanie ministrów edukacji Polski, Czech, Estonii, Litwy i Łotwy, które odbyło się w Warszawie. Głównym tematem obrad była wymiana doświadczeń w związku z rosyjską agresją na Ukrainę. Rozmowy dotyczyły wspierania obywateli Ukrainy w systemach oświaty i szkolnictwa wyższego państw naszego regionu. 

Ministrowie dyskutowali o perspektywach odbudowy potencjału edukacyjnego i naukowego Ukrainy po zakończeniu działań wojennych. Zwracali uwagę na konieczność elastycznego reagowania na potrzeby uchodźców podejmujących tymczasowo kształcenie w instytucjach oświatowych i akademickich poza granicami Ukrainy. Poświęcili też wiele uwagi wyzwaniom związanym z odbudową kapitału społecznego Ukrainy.

Delegacjom goszczącym w Ministerstwie Edukacji i Nauki przewodniczyli: Minister Edukacji i Badań Republiki Estońskiej Tõnis Lukas, Minister Edukacji, Nauki i Sportu Republiki Litewskiej Jurgita Šiugždinienė, Minister Edukacji i Nauki Republiki Łotewskiej Anita Muižniece oraz wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego Republiki Czeskiej Jaroslav Miller.