Rozróżniamy dwa typy szkół prowadzących edukację europejską w państwach członkowskich Unii Europejskiej:

• Szkoły Europejskie,
• Szkoły Europejskie Akredytowane.

Szkoły Europejskie są oficjalnymi instytucjami edukacyjnymi kontrolowanymi wspólnie przez rządy państw członkowskich Unii Europejskiej. Zapewniają wielojęzyczną i wielokulturową edukację dzieciom, których rodzice są zatrudnieni w instytucjach i agencjach Unii Europejskiej. Wspólnymi organami Szkół Europejskich są:

• Rada Zarządzająca – w skład której wchodzą przedstawiciele na szczeblu ministerialnym każdego z państw członkowskich, upoważnieni do zaciągania zobowiązań w imieniu rządu danego państwa,
• Sekretarz Generalny – reprezentuje Radę Zarządzającą i jest wybierany co trzy lata,
• Rady Wizytatorów – jedna do spraw szkoły podstawowej i przedszkola, a druga do spraw szkoły średniej.

O otwarciu Szkoły Europejskiej decyduje Rada Zarządzająca Szkół Europejskich w uzgodnieniu z państwem, na terenie którego będzie mieściła się szkoła. Podstawę prawną funkcjonowania Szkół Europejskich stanowi Konwencja o statucie Szkół Europejskich sporządzona w Luksemburgu dnia 21 czerwca 1994 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 3, poz. 10), do której Polska przystąpiła z dniem 31 sierpnia 2004 r. Obecnie funkcjonuje 13 Szkół Europejskich.

Nazwa szkoły	Kraj	Rok założenia	Adres strony www
Szkoła Europejska Luksemburg I	Luksemburg	1953	www.euroschool.lu
Szkoła Europejska Bruksela I	Belgia	1958	www.eeb1.eu
Szkoła Europejska Mol	Belgia	1960	www.esmol.net
Szkoła Europejska Varese	Włochy	1960	www.eurscva.eu
Szkoła Europejska Karlsruhe	Niemcy	1962	www.eskar.org
Szkoła Europejska Bergen	Holandia	1963	www.esbergen.eu
Szkoła Europejska Bruksela II	Belgia	1974	www.eeb2.eu
Szkoła Europejska Monachium	Niemcy	1977	www.esmunich.de
Szkoła Europejska Bruksela III	Belgia	1999	www.eeb3.eu
Szkoła Europejska Alicante	Hiszpania	2002	www.escuelaeuropea.org
Szkoła Europejska Frankfurt	Niemcy	2002	www.esffm.org
Szkoła Europejska Luksemburg II	Luksemburg	2004	www.eel2.eu
Szkoła Europejska Bruksela IV	Belgia	2007	www.eeb4.eu

 

Szkoły Europejskie Akredytowane

Szkoły akredytowane zostały utworzone w celu umożliwienia wielojęzycznej i wielokulturowej edukacji dzieciom (kategorii I) pracowników agencji Unii Europejskiej w krajach, gdzie nie funkcjonują Szkoły Europejskie. Istnienie szkoły jest związane z obecnością agencji lub innej instytucji Unii Europejskiej w kraju, w którym ulokowana jest szkoła. Szkoły akredytowane są powiązane z systemem Szkół Europejskich Umową o akredytacji i współpracy. Koszty administrowania i funkcjonowania szkoły pokrywa państwo, na terenie którego znajduje się szkoła. Obecnie funkcjonuje 14 takich szkół.

Nazwa szkoły	Kraj	Adres strony www
Scuola per l’Europa di Parma	Włochy	www.scuolaperleuropa.eu
Centre for European Schooling Dunshaughlin	Irlandia	www.europeanschooling.eu
School of European Education Heraklion	Grecja	www.seeh.eu
European Schooling Helsinki	Finlandia	www.esh.fi
Ecole européenne de Strasbourg	Francja	www.ee-strasbourg.eu
Ecole internationale Provence-Alpes-Côte d’Azur à Manosque	Francja	www.ecole-internationale.ac-aix-marseille.fr
Europese School Den Haag	Holandia	www.europeanschoolthehague.nl
Europäische Schule Rhein Main	Niemcy	www.es-rm.eu
Tallinn European School	Estonia	www.tes.innove.ee
Europa School UK	Wielka Brytania	www.europaschooluk.org
European School Copenhagen	Dania	www.europaskolen.sag.dk
Scuola europea di Brindisi	Włochy	www.europeanschoolbrindisi.eu
Ecole internationale Differdange and Esch-sur-Alzette	Luksemburg	www.eidd.lu
European Education Brussels Argentil	Belgia	www.eeba.be

 

Organizacja nauczania

Misją Szkół Europejskich jest rozwijanie w uczniach poczucia wspólnoty z innymi Europejczykami przy jednoczesnej pełnej akceptacji swojej odrębności narodowej i kulturowej. Ma temu służyć organizacja nauczania. Przebywając w środowisku międzynarodowym i wielokulturowym dzieci mają prawo do nauki języka ojczystego z poszanowaniem własnych tradycji i jednocześnie mając poczucie wspólnoty z innymi kolegami w ramach Zjednoczonej Europy. Uczniowie tej samej narodowości uczą się w tzw. sekcji. W większości Szkół Europejskich funkcjonuje sekcja angielska, francuska i niemiecka. Pozostałe sekcje są tworzone dopiero wtedy, gdy jest wystarczająco duża liczba uczniów jednej narodowości. Stąd też Szkoły Europejskie różnią się liczbą sekcji. Sekcja polska funkcjonuje w Szkole Europejskiej Bruksela I oraz w Szkole Europejskiej Luksemburg I. W pozostałych szkołach polskie dzieci są uczone języka polskiego, jako ojczystego, natomiast uczęszczają do sekcji językowej wybranej przez rodziców. Zapisy do Szkół Europejskich odbywają się bezpośrednio w szkołach.

Do Szkoły Europejskiej, oprócz uczniów - dzieci pracowników instytucji i agencji europejskich oraz pracowników stałych przedstawicielstw państw członkowskich przy Unii (uczniowie kategorii I) uczęszczają również dzieci pracowników innych instytucji międzynarodowych oraz ambasad (uczniowie kategorii II). Przyjmowane są również dzieci zamieszkujące na stałe w danym mieście lub regionie (uczniowie kategorii III). Nauka uczniów kategorii I jest bezpłatna, natomiast za naukę dzieci kategorii II i III Szkoły Europejskie pobierają opłatę.

W skład Szkoły Europejskiej wchodzi:

• dwuletnie przedszkole,
• pięcioletnia szkoła podstawowa,
• siedmioletnia szkoła średnia.

Obecnie we wszystkich Szkołach Europejskich uczy się 690 polskich uczniów, przy czym 393 uczniów w Szkole Europejskiej Bruksela I, zaś 212 uczniów w Szkole Europejskiej Luksemburg I (stan na dzień 06.09.2017 r.).

Przedszkole 

Do przedszkola uczęszczają dzieci w wieku 4 – 5 lat. Zajęcia prowadzone są w języku ojczystym. Kontakt dzieci z różnych narodowości (sekcji) jest zapewniony w chwilach rekreacji i zabaw.

Szkoła podstawowa 

Do szkoły podstawowej uczęszczają uczniowie w wieku 6 – 10 lat. W sekcji językowej uczniowie uczą się w języku ojczystym. Od klasy pierwszej obowiązkowa jest nauka jednego z języków urzędowych: francuskiego, angielskiego lub niemieckiego do wyboru. Lekcje języków obcych odbywają się w grupach mieszanych narodowościowo i zawsze prowadzone są przez nauczycieli, dla których dany język jest językiem ojczystym. Od klasy trzeciej do piątej uczniowie realizują przedmiot - godziny europejskie – prowadzony w wybranym języku obcym. Celem tych zajęć, prowadzonych w grupach mieszanych narodowościowo, jest budowanie świadomości europejskiej. Wszystkie zajęcia, niezależnie od języka wykładu, są realizowane według programów nauczania opracowanych przez wizytatorów do spraw szkoły podstawowej i przedszkola, zatwierdzonych przez Radę Zarządzającą. Programy nauczania dostępne są na stronie Biura Sekretarza Generalnego Szkół Europejskich http://www.eursc.eu.

Szkoła średnia

Do szkoły średniej uczęszczają uczniowie w wieku 11 – 17 lat. W sekcji językowej nauczanie matematyki, biologii, chemii i fizyki odbywa się w języku ojczystym. Natomiast zajęcia lekcyjne z takich przedmiotów jak geografia, sztuka, muzyka, historia, filozofia, informatyka i wychowanie fizyczne prowadzone są w grupach mieszanych narodowościowo w jednym z języków urzędowych: angielskim, francuskim lub niemieckim. Począwszy od klasy pierwszej szkoły średniej wszyscy uczniowie obowiązkowo rozpoczynają naukę trzeciego języka, a od klasy czwartej mogą rozpocząć naukę czwartego języka. Uczniowie mogą uczyć się również łaciny i greki. Wszystkie zajęcia, niezależnie od języka wykładu, są realizowane według programów nauczania opracowanych przez wizytatorów do spraw szkoły średniej, zatwierdzonych przez Radę Zarządzającą. Programy nauczania dostępne są na stronie Biura Sekretarza Generalnego Szkół Europejskich http://www.eursc.eu.

Uczniowie bez sekcji językowej - SWALS

Uczniowie uczęszczający do Szkoły Europejskiej, w której nie funkcjonuje ich sekcja językowa są zapisywani do sekcji angielskiej, francuskiej lub niemieckiej i mają prawo do nauki języka ojczystego, o ile szkoła posiada w pełni wykwalifikowanego nauczyciela.

Matura Europejska

Cykl nauczania kończy się Maturą Europejską, do której uprawnieni są jedynie uczniowie, którzy ukończyli dwie ostatnie klasy Szkoły Europejskiej. Absolwent otrzymuje dyplom ukończenia szkoły z ocenami składającymi się z dwóch części – ocenami za postępy w nauce w ciągu roku szkolnego i ocenami z egzaminów. Oceny za postępy w nauce wyrażane są w skali 1-10, natomiast egzaminy oceniane są w skali 1-100, a następnie wynik dzielony jest przez 10 i zapisywany na świadectwie w skali 1-10. W każdym przypadku minimalna ocena zaliczająca wynosi 6. Oceny za postępy w ciągu roku szkolnego wystawia nauczyciel, oceny za egzamin są wystawiane po sprawdzeniu prac pisemnych przez egzaminatorów zewnętrznych. Również egzaminy ustne są oceniane w obecności egzaminatorów zewnętrznych. Przebieg egzaminów ustnych jest monitorowany przez wizytatorów do spraw szkoły średniej.

Zgodnie z ust. 2 art. 5 Konwencji o Statucie Szkół Europejskich posiadacze Matury Europejskiej uzyskanej w Szkole Europejskiej:

1. a) korzystają w państwie członkowskim, którego są obywatelami, z wszystkich przywilejów związanych z posiadaniem dyplomu lub świadectwa wydawanego na zakończenie nauki w szkole średniej w tym kraju,
2. b) mogą ubiegać się o przyjęcie na każdą uczelnię działającą na terytorium każdego państwa członkowskiego, na takich samych prawach jakie przysługują obywatelom tego państwa posiadającym równoważne dokumenty.

Dyplomy EB (European Baccalaureate), wydawane przez Szkoły Europejskie zgodnie z Konwencją o statucie Szkół Europejskich są uznawane za równorzędne polskiemu świadectwu dojrzałości bez obowiązku przeprowadzania nostryfikacji.

Nauczyciele

Nauczyciele pracujący w Szkołach Europejskich są skierowani przez ministrów edukacji swoich państw, po spełnieniu wymogów formalnych związanych z wykształceniem i doświadczeniem zawodowym. Muszą biegle władać przynajmniej jednym z języków urzędowych: angielskim, francuskim lub niemieckim. Nauczyciele przedmiotów nauczanych w grupach mieszanych językowo (przedmioty artystyczne, wychowanie fizyczne), pedagodzy szkolni oraz dyrektorzy szkół i ich zastępcy muszą władać biegle dwoma językami urzędowymi Szkół Europejskich.

Nauczyciel może zostać skierowany do pracy w Szkole Europejskiej na okres 2 lat, z możliwością przedłużenia kontraktu na maksymalnie 9 lat. W szczególnie uzasadnionych sytuacjach wynikających z potrzeb danej szkoły kontrakt ten może zostać wydłużony o jeden rok.

Polscy nauczyciele skierowani przez Ministra Edukacji Narodowej do pracy w Szkołach Europejskich są zatrudniani przez Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą po przeprowadzeniu postępowania konkursowego. Informacje o naborze ogłaszane są na stronach internetowych: Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą, Ośrodka Rozwoju Edukacji, Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, okręgowych komisji egzaminacyjnych oraz kuratoriów oświaty.

Obecnie do pracy w Szkołach Europejskich zostało skierowanych 30 nauczycieli, w tym jedna osoba na stanowisko zastępcy dyrektora Szkoły Europejskiej Bruksela III do spraw przedszkola i szkoły podstawowej (stan na dzień 06.09.2017 r.).

Nadzór pedagogiczny nad polskimi nauczycielami zatrudnionymi w Szkołach Europejskich sprawują wizytatorzy:

• Urszula Łączyńska – wizytator do spraw szkoły podstawowej i przedszkola,
• Konrad Leszczyński – wizytator do spraw szkoły średniej.