Uznawania w Polsce wykształcenia uzyskanego w systemach oświaty Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej po jego wystąpieniu z Unii Europejskiej
04.02.2019
Po wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z UE nie ulegają zmianie tryb i zasady uznawania w Polsce świadectw szkolnych, dyplomów oraz innych dokumentów o wykształceniu, wydanych przez szkoły i instytucje egzaminacyjne działające w systemach oświaty Anglii, Walii, Szkocji i Irlandii Północnej, należących do Zjednoczonego Królestwa.
Obowiązują zasady dotychczasowe, przedstawione w następujących aktach prawnych:
- ustawa o systemie oświaty (art. 93-93h, Dziennik Ustaw z 2018 r., poz. 1457 t.j.) oraz
- rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 marca 2015 r. w sprawie postępowania w celu uznania świadectwa lub innego dokumentu albo potwierdzenia wykształcenia lub uprawnień do kontynuacji nauki uzyskanych w zagranicznym systemie oświaty (Dziennik Ustaw z dnia 27 marca 2015 r., poz. 447) wraz z nowelizacją (Dziennik Ustaw z 2016 poz. 1369)
Świadectwa dokumentujące wykształcenie uzyskane w systemach oświaty Zjednoczonego Królestwa mogą być w Polsce uznane:
- z mocy prawa, czyli bez konieczności poświadczania przez inne instytucje lub organy na terenie Polski albo
- decyzją Kuratora Oświaty – czyli w wyniku postępowania administracyjnego, prowadzonego przez Kuratora Oświaty.
UZNANIE Z MOCY PRAWA (dotyczy osób posiadających uprawnienia do podjęcia studiów wyższych w Zjednoczonym Królestwie)
Świadectwa, dyplomy i/lub inne dokumenty, które:
- zostały wydane przez szkołę lub instytucję edukacyjną działającą na terytorium Zjednoczonego Królestwa albo w systemie oświaty Anglii, Walii, Szkocji lub Irlandii Północnej oraz uznaną przez władze edukacyjne Zjednoczonego Królestwa oraz
- uprawniają do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe w Zjednoczonym Królestwie
- są w Polsce uznane z mocy prawa za dokumenty potwierdzające wykształcenie średnie oraz uprawniające do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe w polskich uczelniach, w zakresie analogicznym, jak w Zjednoczonym Królestwie.
Posiadacze tego typu świadectw nie muszą ubiegać się w polskich urzędach lub instytucjach o potwierdzenie poziomu wykształcenia i/lub uprawnień do studiowania w Polsce, lecz mogą składać odpowiednio przygotowane dokumenty zagraniczne bezpośrednio w wybranej polskiej uczelni, szkole policealnej lub u pracodawcy. Przygotowanie dokumentów polega w takim przypadku na:
- uwierzytelnieniu poprzez uzyskanie pieczęci apostille od odpowiednich władz Zjednoczonego Królestwa;
- udokumentowaniu posiadanych uprawnień do podjęcia studiów wyższych w Zjednoczonym Królestwie oraz ich zakresie, jeśli jest ograniczony; informację na ten temat (pismo, oświadczenie etc.) powinny wydać odpowiednie lokalne władze edukacyjne lub szkoła w Zjednoczonym Królestwie;
- przetłumaczeniu uwierzytelnionych dokumentów przez tłumacza przysięgłego.
Dalsze szczegóły procedury przyjęcia w Polsce na studia, do szkoły policealnej lub do pracy należy konsultować z wybraną uczelnią, szkołą policealną lub pracodawcą.
Posiadacze wydanych w Zjednoczonym Królestwie świadectw, uznanych w Polsce z mocy prawa mogą ubiegać się o przyjęcie do szkół wyższych, szkół policealnych lub o podjęcie pracy, której wykonywania wymaga posiadania wykształcenia średniego.
Uznanie z mocy prawa będzie nadal odnosiło się do świadectw „maturalnych” wydanych w Zjednoczonym Królestwie ze względu na fakt, iż przepis art. 93 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty (Dz.U.2018.1457) dotyczy nie tylko państw UE, lecz również państw EOG-EFTA i OECD. Zjednoczone Królestwo opuści UE, lecz nadal pozostaje członkiem OECD.
UZNANIE PRZEZ KURATORA OŚWIATY (dotyczy osób, które nie uzyskały w Zjednoczonym Królestwie uprawnień do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe)
Wydane przez szkoły lub instytucje edukacyjne należące do systemu oświaty Anglii, Walii, Szkocji lub Irlandii Północnej świadectwa i inne dokumenty o wykształceniu, które nie uprawniają do podjęcia studiów wyższych w Zjednoczonym Królestwie, mogą być w Polsce uznane wyłącznie przez Kuratora Oświaty, w drodze postępowania administracyjnego. W wyniku postępowania Kurator Oświaty podejmuje decyzję (w trybie k.p.a.) o uznaniu świadectwa i/lub innych dokumentów za dokumenty potwierdzające wykształcenie średnie, średnie branżowe, gimnazjalne, zasadnicze zawodowe, zasadnicze branżowe lub podstawowe.
W tym przypadku posiadacz świadectwa powinien złożyć w Kuratorium Oświaty wniosek o uznanie świadectwa, dołączając do niego odpowiednie dokumenty. W celu uzyskania szczegółowych informacji zalecany jest kontakt z Kuratorium Oświaty, właściwym dla miejsca zamieszkania lub siedziby szkoły lub uczelni.
Adresy Kuratorów Oświaty znajdują się na stronie
https://bip.men.gov.pl/pl/ministerstwo/c16-instytucje-nadzorowane-przez-men .
Po uzyskaniu decyzji Kuratora Oświaty o uznaniu danego świadectwa za dokument potwierdzający np. wykształcenie średnie, posiadacz świadectwa może w Polsce przystąpić do egzaminu maturalnego lub podjąć pracę, której wykonywanie wymaga wykształcenia średniego.
Informacje o przedstawionych powyżej zasadach uznawania świadectw zagranicznych wraz z tekstami aktów prawnych znajdują się na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej:
- w języku polskim:
https://www.gov.pl/web/edukacja/uznawanie-wyksztalcenia-uzyskanego-za-granica
- w języku angielskim:
https://www.gov.pl/web/edukacja/recognition-of-foreign-school-certificates-and-diplomas-in-poland
UZNANIE ŚWIADECTW W CELU PRZYJĘCIA DO SZKOŁY INNEJ NIŻ POLICEALNA – inne procedury
Wobec posiadaczy świadectw wydanych przez szkoły i instytucje edukacyjne w ramach systemów oświaty Zjednoczonego Królestwa, którzy zamierzają kontynuować naukę w Polsce w szkole podstawowej, liceum ogólnokształcącym, technikum, zasadniczej szkole zawodowej lub szkole branżowej I lub II stopnia nie stosuje się zasad przedstawionych powyżej - w tych przypadkach obowiązują odrębne przepisy o przyjmowaniu do szkół osób powracających z zagranicy.
Informacje na ten temat w odniesieniu do zarówno cudzoziemców, jak też do obywateli polskich oraz cudzoziemców są dostępne na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej https://www.gov.pl/web/edukacja/informacja-o-ksztalceniu-cudzoziemcow-w-polskim-systemie-oswiaty
UZNAWANIE ŚWIADECTW POLSKICH W ZJEDNOCZONYM KRÓLESTWIE
Tryb i zasady uznawania w Zjednoczonym Królestwie polskich świadectw dla celów akademickich, tj. w celu kontynuowania nauki, w tym także na studiach wyższych, regulują przepisy wewnętrzne – nie zawarto umowy bilateralnej w tym zakresie. Jednak wyjście Zjednoczonego Królestwa z UE nie powinno mieć wpływu na te uregulowania.
Ponadto, Polska i Zjednoczone Królestwo są stronami tzw. Konwencji Lizbońskiej, czyli Konwencji o uznaniu kwalifikacji związanych z uzyskaniem wyższego wykształcenia w Regionie Europejskim, sporządzonej w Lizbonie dnia 11 kwietnia 1997 r. Wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z UE nie jest tożsame z wypowiedzeniem ww. Konwencji.
Dotychczas nie wpływały do MEN sygnały o nieprawidłowościach w stosowaniu Konwencji przez uczelnie i szkoły w Zjednoczonym Królestwie w odniesieniu do świadectw uzyskanych w polskim systemie oświaty. Oznacza to, że posiadacze świadectw polskich nie napotykali na istotne przeszkody w uznaniu ich poziomu wykształcenia, koniecznym dla kontynuowania nauki w szkołach i uczelniach brytyjskich.