Wymagania dotyczące wprowadzania do obrotu grzybów świeżych i suszonych
25.08.2023
Wymagania dotyczące wprowadzania do obrotu grzybów świeżych i suszonych oraz obowiązki dla zakładów wykorzystujących grzyby w produkcji, przetwórstwie i w żywieniu zbiorowym.
Zasady i kwestie prawne wprowadzania grzybów do obrotu i stosowania ich do przetwórstwa są szczegółowo uregulowane w przepisach ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U z 2023 r., poz. 1448) oraz w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 17 maja 2011 r. w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych, środków spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1048 ze zm.).
Grzyby w postaci świeżej lub suszonej wprowadzane do obrotu i do produkcji przetworów grzybowych oraz do produkcji środków spożywczych zawierających grzyby mogą pochodzić z upraw lub ze zbiorów w warunkach naturalnych pod warunkiem, że zostały umieszczone w wykazie grzybów określonym w załączniku nr 1 do ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia.
Grzyby świeże, rosnące w warunkach naturalnych oraz grzyby suszone pozyskiwane z grzybów rosnących w warunkach naturalnych, mogą być oferowane konsumentowi wyłącznie w placówkach handlowych lub na targowiskach pod warunkiem uzyskania atestu na grzyby świeże wydanego przez klasyfikatora grzybów lub grzyboznawcę lub atestu na grzyby suszone wydanego przez grzyboznawcę, według wzorów określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Dodatkowo grzyby suszone pozyskiwane z grzybów rosnących w naturalnych warunkach, przeznaczone bezpośrednio dla konsumenta finalnego powinny być wprowadzane do obrotu w opakowaniu.
Sprzedaż grzybów w innych miejscach oraz bez wymaganego atestu jest nielegalna.
W szczególności dotyczy to pozyskiwania grzybów do zakładów żywienia zbiorowego (restauracji, barów, punktów gastronomicznych) z niewiadomego źródła np. od osób prywatnych sprzedających grzyby przy drogach, najczęściej bez atestu. Kupowanie grzybów z niewiadomego źródła od osób prywatnych może przyczynić się do wystąpienia zatruć wśród konsumentów.
Podmioty prowadzące punkty skupu grzybów rosnących w warunkach naturalnych oraz podmioty prowadzące działalność w zakresie przetwórstwa grzybów są obowiązane posiadać atesty na grzyby świeże wydane przez grzyboznawcę lub klasyfikatora grzybów oraz atesty na grzyby suszone wydane przez grzyboznawcę. Zakłady przetwórcze są obowiązane zapewnić nadzór grzyboznawcy nad procesem technologicznym przetwórstwa grzybów. Zakłady żywienia zbiorowego np. restauracje mogą używać grzybów do przygotowywania potraw wyłącznie wtedy gdy grzyby te posiadają odpowiedni atest.
Pracownicy Laboratorium Badania Żywności Żywienia Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku posiadający uprawnienia grzyboznawcy udzielają porad oraz wydają atesty na grzyby świeże i suszone w dni robocze w godzinach od 8.00 do 14.00.
Powiatowe stacje sanitarno-epidemiologiczne z terenu województwa pomorskiego zatrudniające pracowników posiadających uprawnienia grzyboznawców lub klasyfikatorów grzybów prowadzą tzw. dyżury grzybowe. Szczegółowe informacje znajdują się na stronach internetowych poszczególnych jednostek.