Informacje o dyrektywie

Dyrektywa maszynowa 2006/42/WE (dalej: Dyrektywa) została zmieniona Rozporządzeniem 596/2009/WE i Dyrektywą 2009/127/WE zawierającą dodatkowe wymagania dla maszyn do stosowania pestycydów.

Dyrektywa maszynowa, dostępna jest w bazie aktów prawnych Unii Europejskiej EUR-Lex: 

• dyrektywa 2006/42/WE - wersja pierwotnie opublikowana
• dyrektywa 2006/42/WE - wersja skonsolidowana
• dyrektywa 2009/127/WE - dodatkowe wymagania dla maszyn do stosowania pestycydów

Rozporządzenie krajowe wdrażające Dyrektywę maszynową 2006/42/WE oraz jego zmianę można pobrać z bazy aktów prawnych Sejmu:

• rozporządzenie krajowe wdrażające dyrektywę maszynową (Dz.U. z 2008 r. nr 199, poz. 1228)
• zmiana do rozporządzenia krajowego wdrażającego dyrektywę maszynową (Dz.U. z 2011 r. nr 124, poz. 701)

Rozporządzenie krajowe wdrażające Dyrektywę maszynową 2006/42/WE należy czytać łącznie z ustawą o systemie oceny zgodności (Dz.U. z 2022 r. poz. 1854), którą można pobrać z bazy aktów prawnych Sejmu. 

Przepisy unijne wynikające z Dyrektywy maszynowej określają tzw. wymagania zasadnicze dla maszyn. Niemniej konkretny produkt może podlegać przepisom nawet kilku aktów prawnych dot. bezpieczeństwa wyrobów.

W dniu 26 lipca 2019 r. weszło w życie rozporządzenie 2019/1243, którego przepisy umożliwiają KE w ramach tzw.  procedury regulacyjnej z zastrzeżeniem, wydawanie w zakresie dyrektywy maszynowej aktów delegowanych. 

Ww. przepisy opublikowano w Dzienniku Urzędowym UE (nr OJ L 198, 25.7.2019, str. 241: zob. https://eur-lex.europa.eu/eli/reg/2019/1243/oj).

Nowe rozporządzenie 2023/1230/UE, które od 20 stycznia 2027 r. zastąpi dyrektywę maszynową 2006/42.

Nowe rozporządzenie 2023/1230/UE w sprawie uchylenia dyrektywy 2006/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i dyrektywy Rady 73/361/EWG ustanawia ramy prawne dotyczące wprowadzania do obrotu w Unii Europejskiej bezpiecznych maszyn i obejmuje nowe zagrożenia związane z powstającymi technologiami. 

Zachęcamy do zapoznania się z treścią.
Rozporządzenie gwarantuje również pewność prawa poprzez doprecyzowanie zakresu stosowania tego aktu. Na przykład, oprócz maszyn przemysłowych i do użytku dla konsumentów, obejmuje również niewielkie pojazdy do użytku osobistego i lekkie pojazdy elektryczne, takie jak skutery i rowery, ponieważ są one popularne, a mogą być niebezpieczne dla użytkowników z punktu widzenia bezpieczeństwa technicznego lub przemysłowego.
Rozporządzenie wprowadza także obowiązek przeprowadzania oceny zgodności przez osobę trzecią w odniesieniu do sześciu kategorii maszyn „wysokiego ryzyka (patrz załącznik numer I). Informacje na temat bezpieczeństwa będą musiały być przekazywane wraz z każdym produktem, ale domyślnie stosowane będą instrukcje w formacie cyfrowym.

Kiedy rozporządzenie zacznie obowiązywać.
Rada UE przyjęła nowe przepisy 22 maja 2023 r. Wejdą w życie dwudziestego dnia po publikacji.
W Polsce i pozostałych państwach UE, przepisy zaczną obowiązywać 42 miesiące (3 i pół roku) od ich wydania – 20 stycznia 2027 r. Rozporządzenie UE nie wymaga transpozycji rozporządzeniem ministra ds. gospodarki, jak obecnie obowiązująca dyrektywa 2006/42/WE i będzie obowiązywać bezpośrednio. Uwaga: w związku z błędnymi datami podanymi w pierwszej wersji rozporządzenia 2023/1230/UE wydano CORRIGENDUM https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32023R1230R(01) - podane wcześniej daty obowiązywania zostały przesunięte na terminy późniejsze - o 6 dni. 

Jakie są najważniejsze zmiany, jakie wprowadza rozporządzenie ws. maszyn 2023/1230/UE, w stosunku do dyrektywy maszynowej 2006/42/WE?

• Dostosowanie do Nowych Ram Prawnych” (z ang. NLF - New Legislative Framework); 
• Zmiany edycyjne w kolejności artykułów i załączników (np. dotychczasowy załącznik nr IV teraz będzie załącznikiem nr I);
• Dodano moduł procedury oceny zgodności (do już obowiązujących modułów A, B+C, H doszedł moduł G);
• Wprowadzono nowe definicje (m.in. „istotna modyfikacja”) i zmienione definicje niektórych pojęć;
• Dopuszczono możliwość dostarczania elektronicznej wersji instrukcji obsługi. Instrukcje w wersji papierowej nadal będą udostępniane – jak dotychczas, ale wyłącznie na prośbę klientów;
• Wprowadzono wymagania odnoszące się do przepisów cyberbezpieczeństwa i sztucznej inteligencji;
• Dodano ogólnie sformułowane wymagania dotyczące sztucznej inteligencji.

Komisja Europejska planuje wydanie Przewodnika wdrażania rozporządzenia ws. maszyn oraz sukcesywne wydawanie (przez normalizatorów) norm zharmonizowanych (przede wszystkim w nowych obszarach) przed 20 stycznia 2027 r., czyli przed datą stosowania ww. rozporządzenia.

O wszelkich nowościach na temat ww. rozporządzenia UE i związanych z jego stosowaniem będziemy Państwa sukcesywnie informować. 

Zobacz, jak kształtowały się dotychczasowe prace nad rewizją dyrektywy maszynowej - poniżej.

Konsultacje publiczne ws. rewizji Dyrektywy maszynowej

Poniżej historia powstania rozporządzenia UE.

Komisja Europejska zakończyła etap zgłaszania uwag ws. rewizji Dyrektywy Maszynowej.

Informacje na ten temat dostępne są na stronie:

https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/initiatives/ares-2018-6426989_en#plan-2018-2979

Wstępna ocena skutków miała na celu poinformowanie o planach KE dot. rewizji Dyrektywy, tak aby zainteresowani mogli w przyszłości skutecznie uczestniczyć w konsultacjach. KE zachęcała do przesyłania opinii na temat problematycznych zagadnień i ich możliwych z uwzględnieniem zastosowania różnych wariantów zmian Dyrektywy. 

Zmiana Dyrektywy niezależnie od wariantu, powinna dążyć do przejrzystości prawa, uproszczenia  i dostosowania do postępu przepisów do postępu technicznego.

Celem rewizji jest rozwiązanie następujących problemów:

• brak spójności z szerszymi ramami UE i trudności w egzekwowaniu przepisów dot. nadzoru –  Dyrektywa nie jest zgodna z "nowymi ramami prawnymi" (zob. Decyzja nr 768/2008/WE), co generuje obciążenia administracyjne i dodatkowe koszty dla podmiotów gospodarczych, organów nadzoru rynku i instytucji UE (np. procedura postępowania z klauzulami ochronnymi, forma i treść dokumentacji itp.);

• brak przejrzystości prawnej co do zakresu i definicji - W szczególności definicja "maszyny nieukończonej" powoduje niepewność prawną i dodatkowe koszty dla podmiotów gospodarczych i organów krajowych. Ponadto niektóre kategorie produktów, które są wyraźnie wyłączone z zakresu, nie są zdefiniowane w taki sposób, aby zapewnić wyraźne rozgraniczenie od innych mających zastosowanie przepisów, np. Dyrektywy niskonapięciowej;

• obciążenia administracyjne i dodatkowe koszty dla podmiotów spowodowane wymogami dotyczącymi posiadania dokumentacji papierowej - w Dyrektywie nie jest jasne, czy dokumentacja towarzysząca produktom może mieć format cyfrowy;

• wyzwania związane z postępem technicznym w cyfryzacji, np. Sztuczna Inteligencja i Internet Rzeczy.

Zgodnie z powyższymi celami i w oparciu o wnioski z przeprowadzonej oceny, KE rozważa następujące opcje rozwiązań:

• opcja 0 - scenariusz podstawowy (bez zmian);

• opcja 1 - dostosowanie Dyrektywy do "nowych ram prawnych", bez zmiany istoty aktu prawnego (zakres, definicje, zasadnicze wymogi w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa);

• opcja 2 - dostosowanie Dyrektywy do "nowych ram prawnych" ze zmianami w:

  • jej zakresie i definicjach, np. dostosowanie wykazu wyłączonych produktów niskonapięciowych i udoskonalenie definicji „maszyny nieukończonej”; i / lub

  • wymaganiach BHP, tak aby:

    • umożliwić stosowanie cyfrowej dokumentacji; i / lub

    • wyraźnie odnieść się do aspektów związanych z powstającymi technologiami cyfrowymi, np. Sztuczna Inteligencja, Cyberbezpieczeństwo, Internet Rzeczy.

• opcja 3 - dostosowanie zakresu i definicji Dyrektywy i / lub zasadniczych wymagań BHP (jak w przypadku wariantu 2) bez dostosowania jej do "nowych ram prawnych";

• opcja 4 (wraz z opcją 1, 2 lub 3) - przekształcenie Dyrektywy w rozporządzenie.

KE otrzymała 115 uwag – głównie od różnych organizacji reprezentujących przemysł, organów nadzoru rynku, osób prywatnych i in. Publiczna dyskusja nad nimi odbędzie się w drugim kwartale 2019 r.

W styczniu 2019 r. KE zleciła prace mające na celu ocenę skutków stosowania Dyrektywy maszynowej. Wykonawcy firma VVA (Valdani Vicari & Associati) oraz ECORYS mają na to 13 miesięcy.  Badania będą polegały m.in. na przeprowadzeniu otwartych konsultacji publicznych, wywiadów, ankiet on-line skierowanych do różnych kategorii interesariuszy jak: instytucje UE, władze krajowe, przedstawiciele CEN/CENELEC, jednostki notyfikowane, organizacje reprezentujące przemysł, pracowników, pracodawców, konsumentów, jednostki nadzoru rynku, grupy ekspertów wysokiego szczebla ds. Sztucznej inteligencji oraz przedsiębiorcy. 

Otwarte konsultacje publiczne dotyczące przeglądu dyrektywy 2006/42/WE w sprawie maszyn trwały do 30 sierpnia 2019 r. a konsultacje w Polsce do 20 kwietnia 2020 r. 

W dniu 30 czerwca 2020 r. odbyło sie kolejne posiedzenie Grupy Roboczej  z którego skrót  załaczony jest w  zakładce Materiały.

Projekt: 

Projekt rewizji dyrektywy maszynowej z kwietnia 2021 r., który Komisja Europejska przekazała pod obrady Grupy Harmonizacji Technicznej przy Radzie UE.
"Projekt rewizji dyrektywy maszynowej"

Odnośniki:

Strona Komisji Europejskiej (KE) poświęcona dyrektywie maszynowej, z której można pobrać m.in. wytyczne. Wytyczne nie są prawnie wiążące.

Strona Komisji Europejskiej (KE) - baza nando zawierająca informacje o jednostkach notyfikowanych do aktów unijnych.

Zobacz inne ciekawe strony:

• Oznakowanie CE
• Strona UOKiK-u poświęcona oznakowaniu CE
• Strona UOKiK-u z odpowiedziami na najczęściej zadawane pytania (FAQ)
• Punkt Kontaktowy ds. Produktów 

Kontakt

W sprawach Dyrektywy i aktów wdrazajacych  (w tym kwestie omawiane na posiedzeniach Grup Roboczych w Brukseli) - Departament Obrotu Towarami Wrażliwymi i Bezpieczeństwa Technicznego (DOT) - email: sekretariatDOT@mrit.gov.pl

W sprawach norm zharmonizowanych prosimy o kontakt z Polskim Komitetem Normalizacyjnym (www.pkn.pl)