Rzecznik
Praw Pacjenta

Jednostki systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego to:

• zespoły ratownictwa medycznego, w tym lotnicze zespoły ratunkowe,
• szpitalne oddziały ratunkowe (SOR).

 

Kiedy i jak wezwać karetkę?

Pogotowie ratunkowe można wezwać tylko w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia lub w tzw. stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego. Jeśli dana osoba uważa, ze jej stan zdrowia bądź stan innej osoby wymaga pomocy medycznej i przyjazdu karetki, powinna wezwać pogotowie ratunkowe. Należy zadzwonić pod numer telefonu 999 lub 112. Dyspozytor medyczny pogotowia ratunkowego, na podstawie uzyskanych podczas rozmowy informacji podejmie decyzję co do wysłania do rozmówcy zespołu ratownictwa medycznego.

 

Na czym polega stan nagły?

Stan nagłego zagrożenia zdrowotnego (stan nagły) polega na nagłym lub przewidywanym w krótkim czasie pojawieniu się objawów pogarszania zdrowia. Jest to stan, którego bezpośrednim następstwem może być poważne uszkodzenie funkcji organizmu lub uszkodzenie ciała lub utrata życia, wymagające podjęcia natychmiastowych medycznych czynności ratunkowych i leczenia. Może to być np.: napad drgawek, nagły silny ból brzucha, krwawienie z przewodu pokarmowego, silne krwawienie z dróg rodnych lub dróg moczowych, uraz lub zatrucie.

 

Jak szybko przyjedzie karetka?

Od chwili przyjęcia zgłoszenia przez dyspozytora medycznego średni czas dotarcia do pacjenta nie powinien być większy niż 8 minut w mieście powyżej 10 tysięcy mieszkańców. Natomiast  poza miastem powyżej 10 tysięcy mieszkańców nie powinien być większy niż 15 minut.

 

Czy dyspozytor może odmówić przyjazdu karetki?

Dyspozytor może odmówić przyjazdu karetki pogotowia jednak tylko w sytuacji, gdy uzna, że życiu bądź zdrowiu pacjenta nie grozi niebezpieczeństwo. Obowiązkiem dyspozytora jest wówczas podanie przyczyn odmowy. oraz  Powinien także poinformować o innej możliwości uzyskania pomocy medycznej np. w punkcie nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. W razie wątpliwości dyspozytor może także poprosić o konsultację odnośnie konkretnego przypadku. Może skonsultować problem z lekarzem dyżurnym, który został wyznaczony przez dysponenta jednostki, lub lekarzem koordynatorem ratownictwa medycznego.

 

Czy osoba dzwoniąca na pogotowie ma możliwość wyboru szpitala, do którego zostanie przywieziony pacjent?

Osoba dzwoniąca na numer pogotowia ratunkowego nie ma możliwości wyboru szpitala, do którego zostanie przewieziony pacjent. Zespół ratownictwa medycznego transportuje osobę w stanie nagłego zagrożenia zdrowia do najbliższego szpitalnego oddziału ratunkowego lub do szpitala. Placówkę medyczną wskazuje dyspozytor medyczny lub wojewódzki koordynator ratownictwa medycznego.

 

Czy za nieuzasadnione wezwanie karetki możemy ponieść konsekwencje?

Zgodnie z kodeksem wykroczeń, kto chcąc wywołać niepotrzebną czynność fałszywą informacją lub w inny sposób wprowadza w błąd instytucję użyteczności publicznej albo organ ochrony bezpieczeństwa, porządku publicznego lub zdrowia, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny do 1500 zł. Chodzi tu o różnego rodzaju sytuacje, w szczególności, gdy wprowadzamy w błąd dyspozytora medycznego co do stanu zdrowia pacjenta i występujących u niego objawów. Należy także zwrócić uwagę na kwestię wzywania karetek pogotowania ratunkowego celem udzielenia pomocy medycznej osobie nietrzeźwej. Taka sytuacja nie jest podstawą zarówno do wezwania, jak i wysłania karetki pogotowia. Może jednak zdarzyć się sytuacja, w której osoba nietrzeźwa będzie potrzebować pomocy pogotowia, ale z przyczyny innej aniżeli samo upojenie alkoholowe. Może to być np. na poważny uraz, którego doznała będąc pod wpływem alkoholu. Zawsze trzeba także  pamiętać, że istnieje wiele stanów chorobowych, również zagrażających życiu, których symptomy mogą być podobne do stanu nietrzeźwości. Dlatego dyspozytor medyczny zadaje wiele pytań dotyczących innych objawów występujących u pacjenta, które mogą wskazywać na stan nagłego zagrożenia zdrowotnego. Z tego też względu bardzo ważne jest, aby osoba wzywająca pogotowie ratunkowe przekazała wszystkie znane jej informacje o stanie zdrowia pacjenta.

 

Czy osoba wzywająca pogotowie może zażądać przyjazdu ambulansu z lekarzem?

Nie ma takiej możliwości. Decyzję o tym, jaki zespół ratowniczy przysłać, podejmuje dyspozytor. Ratownicy i pielęgniarki systemu ratownictwa medycznego dysponują wystarczającą wiedzą do wykonywania swoich zadań.

 

Co zrobić gdy naruszono Twoje prawa? Gdzie pacjent może się poskarżyć w razie takiej sytuacji? Jakie konsekwencje mogą grozić za ewentualne nieprawidłowości?

Zdarzają się sytuacje, w których dyspozytor, odmawiaprzyjazdu zespołu ratownictwa medycznego czy też pacjent zbyt długo czeka na przyjazd karetki pogotowia. Pacjenci, z prośbą o wyjaśnienia,  mogą zwrócić się do Dyżurnego Lekarza Koordynatora Ratownictwa Medycznego.

Mogą także złożyć skargę do dyrektora Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego, której sprawa dotyczy.  Wniosek o wyjaśnienie sytuacji można też złożyć do wojewody właściwego ze względu na miejsce zdarzenia. Warto pamiętać, że złożony przez pacjenta wniosek, powinien zawierać: informacje dotyczące pacjenta, z jakiego numeru telefonu wzywano pomoc, datę zdarzenia oraz pod jaki numer dzwoniono.

Ponadto w każdej sytuacji, gdy pacjent podejrzewa, że w jego przypadku doszło do naruszenia prawa pacjenta, powinien skontaktować się z Biurem Rzecznika Praw Pacjenta.