110. rocznica bitwy pod Anielinem i Laskami
20.10.2024
W Żytkowicach i Brzustowie oddano hołd bohaterom walk o wolność i niepodległość Ojczyzny. Podczas uroczystości upamiętniono pierwszą frontową bitwę, którą pod Anielinem i Laskami stoczyli Legioniści z I. Brygady Józefa Piłsudskiego. W uroczystościach, które odbyły się 20 października uczestniczył Wicewojewoda Mazowiecki Patryk Fajdek, Zastępca Dyrektora Wydziału Prawnego MUW w Warszawie Monika Chojnacka oraz Kierownik Delegatury MUW w Radomiu Rafał Molga.
Od mszy świętej polowej odprawionej pod Pomnikiem-Mauzoleum w Żytkowicach rozpoczęły się uroczystości patriotyczne upamiętniające Legionistów Józefa Piłsudskiego, którzy w dniach 22-26 października 1914 r. stoczyli bitwę z wojskami rosyjskimi pod Anielinem i Laskami. Następnie uczestnicy wydarzenia, w tym przedstawiciele administracji państwowej i samorządowej oraz wojska, policji i straży więziennej, a także poczty sztandarowe i grupy rekonstrukcyjne oddały hołd bohaterom tamtych dni, biorąc udział uroczystościach o charakterze państwowym. Po odśpiewaniu hymnu Rzeczypospolitej Polskiej i odczytaniu apelu pamięci kompania wojska z 42. Bazy Lotnictwa Szkolnego w Radomiu oddała salwę honorową. Następnie odśpiewano Pieśń Reprezentacyjną Wojska Polskiego „Marsz Pierwszej Brygady”.
Wiązankę kwiatów w miejscu pamięci narodowej złożył Wicewojewoda Mazowiecki Patryk Fajdek i Kierownik Delegatury MUW w Radomiu Rafał Molga.
Podkreślając patriotyczny charakter uroczystości oraz znaczenie czynu zbrojnego legionistów dla polskiej wolności i niepodległości, także w wymiarze współczesnym – Wicewojewoda Mazowiecki Patryk Fajdek skierował słowa wdzięczności do władz samorządowych Gminy Garbatka-Letnisko i Gminy Pionki dziękując im za organizację uroczystości oraz za kultywowanie tradycji patriotycznych.
W ramach obchodów 110. rocznicy bitwy pod Anielinem i Laskami na polach we wsi Brzustów odbyła się rekonstrukcja historyczna. W wydarzeniu wzięli udział kawalerzyści i artylerzyści oraz piesze formacje rekonstruktorów historycznych.
Pomnik-Mauzoleum upamiętniający bitwę pod Anielinem i Laskami odsłonięty został 19.11.1933 r. Na froncie pomnika jest napis: † D.O.M. Tu Śpią Snem Wiecznym Żołnierze 1-Szej Brygady Legionów, Polegli w Walce o Niepodległość Polski pod Anielinem i Laskami 22.X-26.X 1914 r. Obywatele Wolnej Rzeczypospolitej Polskiej 1933 r. Z pozostałych trzech stron pomnika wypisane są nazwiska 51 zidentyfikowanych poległych i zmarłych legionistów wraz ze wzmianką o około 100 nieznanych.
Walki pod Laskami i Anielinem upamiętniono na jednej z tablic na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie.
Bitwa pod Laskami i Anielinem była pierwszym frontowym bojem stoczonym w 1914 r. przez I. Brygadę Józefa Piłsudskiego, walczącą w ramach austriackich formacji wojskowych z wojskami imperium carskiego na Ziemi Kozienickiej w rejonie twierdzy Dęblin.
