82. rocznica przemianowania Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową
14.02.2024
W środę, 14 lutego br. Wicewojewoda Mazowiecki Patryk Fajdek w imieniu Prezesa Rady Ministrów wziął udział w obchodach upamiętniających 82. rocznicę przekształcenia Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Wicewojewoda złożył wiązankę przed pomnikiem gen. Stefana Roweckiego ps. „Grot” i przed pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej.
Intencją organizatorów tegorocznych obchodów, Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych i Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej jest przypomnienie tej jednej z najbardziej chlubnych kart z historii Polski o oddanie hołdu wszystkim żołnierzom AK.
W tym roku obchody odbyły się przed pomnikiem gen. Stefana Roweckiego ps. „Grot” i przed pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej.
W uroczystościach udział wzięli m.in. Marszałek Senatu RP Małgorzata Kidawa-Błońska, Wicemarszałek Sejmu RP Piotr Zgorzelski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Stanisław Wziątek, Wicewojewoda Mazowiecki Patryk Fajdek, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.
14 lutego 1942 r. Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski wydał rozkaz o przekształceniu Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. AK jest uważana za największe i najlepiej zorganizowane podziemne wojsko działające w okupowanej Europie.
Korzenie Armii Krajowej sięgają zawiązanej w nocy z 26 na 27 września 1939 r. przez grupę wyższych oficerów z gen. Michałem Karaszewiczem-Tokarzewskim, przy współudziale Prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego, konspiracyjnej organizacji Służba Zwycięstwu Polski. Stała się ona zalążkiem rozbudowanego później Państwa Podziemnego. SZP została przekształcona w 1940 r. w Związek Walki Zbrojnej. Decyzja o powstaniu AK była podyktowana koniecznością scalenia polskich konspiracyjnych oddziałów zbrojnych i podporządkowania ich rządowi RP w Londynie.
Kolejnymi dowódcami AK byli generałowie: Stefan Rowecki ps. Grot – do 30 czerwca 1943 r., Tadeusz Komorowski ps. Bór – do 2 października 1944 r., Leopold Okulicki ps. Niedźwiadek – do 19 stycznia 1945 r. Dowódca AK podlegał Naczelnemu Wodzowi Polskich Sił Zbrojnych.
22 stycznia 1943 r. gen. Stefan Rowecki wydał rozkaz o utworzeniu Kedywu AK, czyli Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Celem było „uporządkowanie odcinka walki czynnej”. Kedyw, którego pierwszym dowódcą został gen. Emil Fieldorf „Nil”, przejął wszystkie zadania walki bieżącej. Podporządkowano mu dotychczas istniejące organizacje, w tym dwie największe – Związek Odwetu i „Wachlarz”. Kedyw miał trzy główne zadania: sabotaż i dywersję, terror i odwet wobec okupanta oraz obronę społeczeństwa.
