Mazowiecki Urząd Wojewódzki w Warszawie

„Aleja Wolności” to mieniąca w słońcu instalacja artystyczna autorstwa Pawła Althamera, która symbolizuje radość opozycjonistów w Białorusi ze zwycięstwa i odzyskania wolności.  To również przestrzeń do zatrzymania się i refleksji, że tuż obok nas wciąż trwa walka o demokrację i prawa człowieka. Represjonowani na Białorusi to nie tylko liczby. To konkretne osoby, których twarze przedstawiają poruszające grafiki autorstwa Xishy Angelovej.

W otwarciu wystawy udział wzięli: Wojewoda Mazowiecki Mariusz Frankowski, Dyrektor Wolskiego Centrum Kultury Krzysztof Mikołajewski oraz Zastępca Dyrektora Mariusz Krasuski, Zastępca Burmistrza Dzielnicy Wola Robert Rafałowski, Przewodnicząca Komisji Kultury Rady Miasta st. Warszawy Agnieszka Wyrwał, Kurator wystawy Michał Mioduszewski.

Dziedziniec Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie powinien być miejscem  prezentacji ważnych społecznie tematów, a nie ma nic ważniejszego niż wolność, prawa i godność człowieka. Te kwestie wybrzmiewają dziś z jeszcze większą mocą. Demokracja i ochrona praw człowieka jaką znamy w Polsce, Unii Europejskiej i wielu państwach na całym świecie nie jest wszędzie standardem, o czym być może czasem zapominamy. Dlatego wystawa, którą dziś otwieramy ma przypomnieć, że obok nas trwa walka o wolność i podstawowe prawa człowieka  - powiedział Wojewoda Mazowiecki Mariusz Frankowski.

Paweł Althamer, Grzegorz Jarzyna i Anna Axer-Fijałkowska wraz z Wolskim Centrum Kultury przygotowali instalację artystyczną przypominającą o sytuacji opozycjonistek, dziennikarzy, artystek białoruskich, więzionych w Białorusi. Punktem wyjścia do realizacji tych zdarzeń była sytuacja korespondenta Gazety Wyborczej w Białorusi Andrzeja Poczobuta, Andżeliki Borys – działaczki polskiej mniejszości w Białorusi, więzionych i prześladowanych przez reżim Łukaszenki, a także Marii Kalesnikovej – flecistki i opozycjonistki skazanej na 11 lat ciężkiego więzienia, Natalii Hersche i Alany Gebremariam, których postawa i doświadczenia stały się inspiracją do realizacji instalacji artystycznej. Historie te, wybrane intuicyjnie spośród wielu wskazań, symbolicznie odnoszą się do wszystkich walczących o demokrację i cierpiących z tego powodu Białorusinek i Białorusinów. Postaci i postawy zawarte w instalacji artystycznej przedstawione są w sytuacji z przyszłości, stanowiąc ujęcia radości ze zwycięstwa, pokonania reżimu, a z perspektywy dnia dzisiejszego, zwiastując zwycięstwo i spotkanie w wolności.

Xisha Angelova jest artystką urodzoną w Mińsku. Ukończyła Białoruską Akademię Sztuk Pięknych. Brała udział w przedstawieniach teatralnych i produkcji filmów, a także uczyła się malarstwa ikon w klasztorze św. Elżbiety. Jej prace malarskie zdobią kościoły w Ukrainie, Białorusi i we Francji. Od 2021 roku jest na przymusowej emigracji w Polsce, mieszka i pracuje w Warszawie. Jest autorką projektu Martyrologium Białoruski. Projekt ten obejmuje obecnie ponad 700 portretów białoruskich więźniów politycznych i jest inspirowany cudem człowieczeństwa Białorusinek i Białorusinów, który objawił się podczas pokojowych protestów przeciwko fałszowaniu wyników wyborów prezydenckich latem i jesienią 2020 roku.