Mazowiecki Urząd Wojewódzki w Warszawie

Badanie European School Survey Project on Alcohol and Drugs (ESPAD). Ostatnie z 2019 roku. Badanie ankietowe organizowane co 4 lata wśród uczniów w wieku 15-16 lat oraz 17-18 lat.
 

ALKOHOL

W stosunku do badania z 2015 roku zaobserwowano bardziej liberalne podejście rodziców do picia alkoholu przez dzieci i młodzież.

• 84-96% ankietowanych uczniów przynajmniej raz w ciągu swojego życia piło alkohol;
• zwiększenie odsetka pijących dziewcząt ze względu na spadek rozpowszechnienia picia alkoholu wśród chłopców;
• piwo jako najpopularniejszy napój alkoholowy wśród młodzieży, najmniej powszechnym jest wino;
• zmniejszenie dostępności napojów alkoholowych dla dzieci i młodzieży.

Alkohol etylowy (etanol)

• Większość młodych ludzi zaczyna spożywać alkohol między 12 a 16 r.ż.;
• reakcja na alkohol u dzieci i młodzieży może być odmienna niż u dorosłych, większy wpływ na upośledzenie funkcji poznawczych, mniejszy na zaburzenia funkcji ruchowych;
• w zatruciu postępowanie objawowe, w cięższych przypadkach wymagana jest hospitalizacja w oddziale PEDIATRYCZNYM;
• efekt działania etanolu jest zależny od dawki (małe ilości działają stymulująco, większe pobudzająco, duże działają sedatywnie).

 

PAPIEROSY

• Doświadczenie z paleniem papierosów potwierdzała połowa uczniów w wieku 15-16 lat oraz 2/3 wśród starszej młodzieży - jest to znaczący spadek w stosunku do wyników z poprzednich lat;
• zmniejszyła się dostępność papierosów;
• wzrost dostępności i popularności E-papierosów;
• zwiększone rozpowszechnienie palenia wśród dziewcząt.

 

LEKI

• 15% młodszych i 18% starszych uczniów potwierdziło używanie leków uspokajających, które nie były przepisane przez lekarza;
• 6,6% i 5,9% potwierdziło stosowanie leków przeciwbólowych w celach odurzających;
• polscy 15 i 16 latkowie są na pierwszym miejscu w Europie pod względem używania leków uspokajających i nasennych bez zaleceń lekarza!;
• substancje wziewne 8,6% w grupie młodszej i 6,9% w starszej.

 

SUBSTANCJE PSYCHOAKTYWNE

• Większość ankietowanych nigdy nie sięgała po tego typu substancje;
• najczęściej eksperymenty z marihuaną i haszyszem. 21% młodszych i 37% starszych uczniów choć raz w życiu próbowało tych substancji;
• na drugim miejscu po pochodnych konopii w grupie młodszej była amfetamina (4%), w starszej MDMA (5%);
• po halucynogenne środki kiedykolwiek w ciągu życia sięgnęło 3,2-4,2% uczniów;
• narkotyki w infekcjach ~2%;
• eksperymentowanie z lekami i substancjami nielegalnymi oraz ich okazjonalne używanie częściej występuje wśród chłopców;
• alkohol + leki 5-7%;
• łączenie alkoholu + przetwory konopii – 12-24%;
• w stosunku do poprzednich lat zaobserwowano zmniejszenie odsetka osób stosujących tzw. dopalaczy.

Przykłady następstw stosowania substancji psychoaktywnych przez nieletnich to:

• częstsze występowanie depresji, zaburzeń lekowych i psychotycznych;
• zwiększone ryzyko samobójstwa oraz myśl i prób samobójczych (ok. 20-krotnie);
• powikłania somatyczne (w tym zagrożenia wynikające z intoksykacji);
• zwiększona liczba wypadków i przestępstw;
• opóźnienia edukacyjne;
• upośledzenie funkcjonowania społecznego;
• zaburzenia funkcjonowania systemu rodzinnego.