Legitymacja osoby niepełnosprawnej
Legitymacja potwierdza status osoby niepełnosprawnej oraz prawo do korzystania z ulg i uprawnień przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych, m. in. do ulgowych lub bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji publicznej (pociągi, autobusy), bez konieczności okazywania orzeczenia.
Organem właściwym do wydania legitymacji jest powiatowy/miejski zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności. Po uzyskaniu prawomocnego i ostatecznego orzeczenia osoba niepełnosprawna lub jej przedstawiciel ustawowy składa wniosek o wydanie legitymacji dokumentującej stopień niepełnosprawności lub niepełnosprawność. Do wniosku należy dołączyć zdjęcie oraz oryginał prawomocnego orzeczenia do wglądu.
Legitymacje wystawia się na okres ważności orzeczenia o niepełnosprawności, o stopniu niepełnosprawności lub o wskazaniach do ulg i uprawnień, z zastrzeżeniem, że okres ten nie może być dłuższy niż 5 lat – w przypadku legitymacji dokumentujących niepełnosprawność oraz 10 lat – w przypadku legitymacji dokumentujących stopień niepełnosprawności osób, które nie ukończyły 60 roku życia.
Jeśli osoba niepełnosprawna posiada więcej niż jedno prawomocne orzeczenie o niepełnosprawności, o stopniu niepełnosprawności lub o wskazaniach do ulg i uprawnień, legitymację wystawia się na podstawie ostatniego orzeczenia.
W dniu 30 lipca 2025 r. wchodzą w życie zapisy art. 32 ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o aplikacji mObywatel (Dz. U. z 2023 r. poz. 1234) wprowadzające zmiany do ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Zgodnie z wprowadzonymi zmianami:
- Wydanie legitymacji osoby niepełnosprawnej będzie możliwe w postaci dokumentu mobilnego jako „mLegitymacja ON”.
- mLegitymacja ON będzie udostępniana przedstawicielowi ustawowemu osoby niepełnosprawnej po uprawomocnieniu się orzeczenia, jeżeli wniosek o ustalenie niepełnosprawności albo o ustalenie stopnia niepełnosprawności osoby, która go złożyła, zawiera dane tego przedstawiciela ustawowego. Przedstawiciel ustawowy osoby niepełnosprawnej, którego dane nie są zawarte we wniosku o ustalenie niepełnosprawności albo o ustalenie stopnia niepełnosprawności, oraz którego dane nie są zawarte w SI EKSMOoN składa do powiatowego zespołu wniosek o wydanie mLegitymacji ON (wzór w załączeniu).
- Osoba, której wydano legitymację tradycyjną, może wystąpić o wydanie duplikatu legitymacji tradycyjnej w przypadku:
- utraty legitymacji tradycyjnej;
- zniszczenia legitymacji tradycyjnej, w tym jej uszkodzenia lub złego stanu.
- Za wydanie duplikatu legitymacji tradycyjnej pobiera się opłatę w wysokości 15 zł. Opłata stanowi dochód budżetu państwa.
- Osoba niepełnosprawna, której wydano legitymację tradycyjną, lub jej przedstawiciel ustawowy może wystąpić o wydanie nowej legitymacji tradycyjnej w przypadku:
- zmiany numeru PESEL;
- zmiany nazwiska;
- zmiany wizerunku;
- wystąpienia o dopisanie do legitymacji tradycyjnej stopnia niepełnosprawności;
- wystąpienia o dopisanie do legitymacji tradycyjnej symbolu przyczyny niepełnosprawności.
Za wydanie nowej legitymacji tradycyjnej w ww. przypadkach, nie pobiera się opłaty.
- W przypadku, zniszczenia legitymacji tradycyjnej, w tym jej uszkodzenia lub złego stanu oraz w przypadkach, o których mowa w pkt 4 osoba niepełnosprawna lub jej przedstawiciel ustawowy są obowiązani, przed wydaniem duplikatu legitymacji tradycyjnej albo nowej legitymacji tradycyjnej, do zwrotu posiadanej legitymacji tradycyjnej.
- Zwracana legitymacja tradycyjna jest anulowana przez jej uszkodzenie.
- Anulowaną legitymację tradycyjną zwraca się osobie niepełnosprawnej.