Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady
14.06.2023
14 czerwca br. przypada Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. W obchodach złożenia hołdu pamięci poległym ofiarom nazistowskich zbrodni, przed Pomnikiem Drzewa Pawiackiego oraz przed Pomnikiem – Mauzoleum Ofiar Hitlerowskich Obozów Koncentracyjnych w Warszawie, udział wzięli m.in. Wicemarszałek Sejmu RP Małgorzata Gosiewska, Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek, Ambasador Izraela w Polsce Yacov Livne, Wicewojewoda Mazowiecki Sylwester Dąbrowski, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk i Zastępca Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Karol Polejowski.
Uroczystości upamiętniające miliony ofiar zbrodniczego systemu nazistowskiego, w 83. rocznicę pierwszego transportu Polaków do Auschwitz, zorganizował w Warszawie Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wspólnie z Polskim Związkiem Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych.
Uroczystości te odbyły się w środę, 14 czerwca, przed Pomnikiem – Mauzoleum Ofiar Hitlerowskich Obozów Koncentracyjnych, przed Pomnikiem Drzewa Pawiackiego oraz pod tablicami pamiątkowymi na frontowym dziedzińcu Muzeum Więzienia Pawiak, gdzie delegacje – oddając hołd Ofiarom niemieckiego terroru i nielicznym już Świadkom Historii – złożyły wiązanki i zapaliły znicze. Wieńce w imieniu Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego przed pomnikami złożył Wicewojewoda Mazowiecki Sylwester Dąbrowski. Ponadto wieńce od Wojewody Mazowieckiego Tobiasza Bocheńskiego w miejscach pamięci złożyli: Pełnomocnik Wojewody Mazowieckiego ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Piotr Oleńczak i Przewodniczący Mazowieckiej Rady Kombatanckiej ppłk Leonard Kapiszewski.
Podczas uroczystości głos zabrał Stanisław Zalewski – Prezes Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych, więzień Pawiaka, Auschwitz i Mauthausen-Gusen, który, jako naoczny świadek historii, podzielił się z uczestnikami wydarzenia swoimi przeżyciami.
Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady uchwalony został 8 czerwca 2006 r. przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 66. rocznicę przybycia pierwszego transportu 728 polskich więźniów do KL Auschwitz. Święto to obchodzone jest co roku 14 czerwca.
Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny w Oświęcimiu stanowił początkowo miejsce deportacji polskiej inteligencji i żołnierzy walczących z okupantem, harcerzy, studentów, więźniów politycznych. Deportowano tu około 150 tys. Polaków, z czego śmierć poniosła prawie połowa.
Więźniami Auschwitz byli obywatele ponad 20 narodowości, spośród których 85 proc. stanowili Żydzi. Drugą pod względem liczebności deportowanych grupę stanowili Polacy. Mordowani byli również Romowie, a także jeńcy sowieccy. Całkowita liczba ofiar Niemców nie jest znana. Szacuje się, że w Auschwitz zginęło co najmniej 1,3 mln osób.
Więźniów do obozu KL Auschwitz, a także do innych miejsc zagłady, wywożono między innymi z więzienia, mieszczącego się przy ówczesnej ul. Pawiej w Warszawie, zwanego potocznie Pawiakiem. W latach 1939–1944 Pawiak był największym niemieckim więzieniem politycznym na terytorium okupowanej Polski.