Pomiechówek: upamiętnienie ofiar ostatniej masowej egzekucji z czasów II wojny światowej
30.07.2024
Mija 80 lat od ostatniej masowej egzekucji dokonanej przez Niemców na terenie Fortu III w Pomiechówku. Pamięć pomordowanych kilku tysięcy Polaków i Żydów z terenu północnego Mazowsza wspominano podczas uroczystości zorganizowanych przez Instytut Pamięci Narodowej 30 lipca w Pomiechówku. W wydarzeniu uczestniczył Wicewojewoda Mazowiecki Robert Sitnik.
Uroczystości rozpoczęły się mszą świętą polową i wspólną modlitwą przy cmentarzu wojennym. Po okolicznościowych przemówieniach odbył się Apel Pamięci i ceremonia składania wieńców na cmentarzu oraz zapalenia zniczy w Celi „0”. Wieniec w imieniu Wojewody Mazowieckiego złożył Wicewojewoda Robert Sitnik.
- Składamy dziś hołd ofiarom kaźni w miejscu utworzonego przez Niemców obozu na terenie Fortu III. Nasza obecność tutaj w osiemdziesiątą rocznicę tamtego wydarzenia jest wyrazem pamięci o ofiarach. Gromadząc się w miejscu tych tragicznych wydarzeń, wyrażamy naszą gotowość do kultywowania wartości, w imię których cierpieli i ginęli nasi przodkowie. Wypełniamy tym samym nasze moralne zobowiązanie wobec tych, którzy oddali życie za wolność i za Polskę. Chwała Bohaterom! – powiedział Wicewojewoda Mazowiecki Robert Sitnik.
W uroczystościach udział wzięli m.in.: Karol Polejowski, Zastępca Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, ks. bp dr Wiesław Lechowicz, Biskup Polowy, Magdalena Biernacka, Starosta Nowodworski, Adam Siwek, Dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN, Piotr Jeżółkowski, Prezes Zarządu Fundacji „Fort III Pomiechówek, rodziny pomordowanych na terenie Fortu III w Pomiechówku,
Fort III w Pomiechówku jest miejscem kaźni kilku tysięcy Polaków i Żydów z terenu północnego Mazowsza. W czasie II wojny światowej w forcie tym funkcjonował niemiecki obóz przesiedleńczy i więzienie karno-śledcze, do którego masowo zwożono ludzi. Do tej pory, ze względu m.in. na brak dokumentacji więziennej zniszczonej przez Niemców 31 lipca 1944 roku nie ustalono dokładnej liczby więźniów i ofiar. Sporządzone w 1945 roku ankiety określały liczbę więźniów na ok. 50 tys., w tym ok. 15 tysięcy zamordowanych.
W latach 2018-2021 prowadzono tu prace ekshumacyjne, w ramach których udało się odnaleźć szczątki prawie 300 ofiar. Pochowano je na utworzonym na terenie Fortu III cmentarzu wojennym.