Karta Polaka
Karta Polaka nie jest dokumentem legalizującym pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ani nie uprawnia do przekraczania granicy.
Kogo dotyczy wniosek?
Z właściwości Wojewody Zachodniopomorskiego mogą skorzystać tylko i wyłącznie obywatele Republiki Białorusi, Ukrainy oraz Federacji Rosyjskiej albo osoby posiadające w tym państwie status bezpaństwowca
Zgodnie z art. 2 i art. 3 i art. 16 ustawy o Karcie Polaka Karta Polaka może być przyznana osobie, która deklaruje przynależność do Narodu Polskiego i spełni łącznie następujące warunki:
- wykaże swój związek z polskością przez przynajmniej podstawową znajomość języka polskiego, który uważa za język ojczysty, oraz znajomość i kultywowanie polskich tradycj i zwyczajów;
- w obecności konsula Rzeczypospolitej Polskiej, zwanego dalej „konsulem”, lub w przypadku o którym mowa w art. 12 ust. 4 – wojewody, albo wyznaczonego przez niego pracownika, złoży pisemną deklarację przynależności do Narodu Polskiego;
- wykaże, że jest narodowości polskiej lub co najmniej jedno z jej rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków było narodowości polskiej, albo przedstawi zaświadczenie organizacji polskiej lub polonijnej potwierdzające aktywne zaangażowanie w działalność na rzecz języka i kultury polskiej lub polskiej mniejszości narodowej przez okres co najmniej ostatnich trzech lat;
- złoży oświadczenie, że ona lub jej wstępni nie repatriowali się lub nie zostali repatriowani z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, na podstawie umów repatriacyjnych zawartych w latach 1944–1957 przez Rzeczpospolitą Polską albo przez Polską Rzeczpospolitą Ludową z Białoruską Socjalistyczną Republiką Radziecką, Ukraińską Socjalistyczną Republiką Radziecką, Litewską Socjalistyczną Republiką Radziecką i Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich, do jednego z państw będących stroną tych umów.
Karta Polaka może być przyznana osobie:
- nieposiadającej w dniu złożenia wniosku o wydanie Karty Polaka oraz w dniu przyznania Karty Polaka obywatelstwa polskiego lub
- nieposiadającej zezwolenia na pobyt stały na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
- posiadającej status bezpaństwowca.
- Karta Polaka może być także przyznana osobie, której polskie pochodzenie zostało stwierdzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2018 r. poz. 609 i 1669), pod warunkiem wykazania się znajomością języka polskiego w stopniu co najmniej podstawowym. Przepisy art. 13 ust. 7 i 8 stosuje się odpowiednio.
Małoletniemu przyznaje się Kartę Polaka na wniosek rodziców, gdy:
- oboje rodzice posiadają Kartę Polaka, a gdy tylko jeden z rodziców posiada Kartę Polaka – za zgodą drugiego z rodziców wyrażoną w oświadczeniu złożonym przed konsulem lub notariuszem, a w przypadku, o którym mowa w art. 12 ust. 4 – wojewodą, chyba że drugiemu z rodziców nie przysługuje władza rodzicielska.
- przyznanie Karty Polaka małoletniemu, który ukończył 16 lat, może nastąpić jedynie za jego zgodą.
- w przypadku śmierci jednego z rodziców, który spełniał warunki, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3, w części dotyczącej polskiej narodowości, Karta Polaka może być przyznana małoletniemu na wniosek żyjącego rodzica w przypadku wykazania, że małoletni spełnia warunki określone w art. 2 ust. 1 pkt 3, w części dotyczącej polskiej narodowości. W przypadku śmierci obojga rodziców, z których przynajmniej jeden spełniał warunki, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3, w części dotyczącej polskiej narodowości, Karta Polaka może zostać przyznana małoletniemu na wniosek przedstawiciela ustawowego w przypadku wykazania, że małoletni spełnia warunki określone w art. 2 ust. 1 pkt 3, w części dotyczącej polskiej narodowości.
- jeżeli rodzic małoletniego posiadał Kartę Polaka, ale utraciła ona ważność z powodu uzyskania pozwolenia na pobyt stały, przepis ust. 1 stosuje się tak, jakby rodzic posiadał kartę.
Jakie dokumenty muszę złożyć?
- wniosek o przyznanie Karty Polaka wypełniony w języku polskim – wniosek powinien być wypełniony starannie, bez skreśleń i poprawek,
- aktualna fotografia, wyraźna o wymiarach 35 x 45 mm wykonana w ciągu ostatnich 6 miesięcy na jednolitym jasnym tle z zachowaniem równomiernego oświetlenia twarzy, bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami,
- oryginał ważnego dokumentu potwierdzającego tożsamość wraz z kserokopią strony z danymi osobowymi,
- oryginały i kserokopie dokumentów potwierdzających, że co najmniej jedno z rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków cudzoziemca było narodowości polskiej wraz z kserokopiami,
- w przypadku działalności w organizacjach polskich i polonijnych - zaświadczenie organizacji polskiej lub polonijnej potwierdzające aktywne zaangażowanie w działalność na rzecz języka i kultury polskiej lub polskiej mniejszości narodowej w okresie ostatnich 3 lat.
W przypadku posiadania dokumentów potwierdzających znajomość języka polskiego można do wniosku dołączyć:
- certyfikat znajomości języka polskiego wydany przez Państwową Komisję do spraw Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego,
- świadectwa ukończenia szkoły lub studiów w Rzeczypospolitej Polskiej lub świadectwo ukończenia szkoły za granicą z wykładowym językiem polskim.
W przypadku MAŁOLETNICH do wniosku należy dołączyć:
- oryginał i kserokopię aktu urodzenia małoletniego,
- dokumenty tożsamości obojga rodziców lub opiekunów prawnych wraz z kserokopią strony z danymi osobowymi, miejscem urodzenia i miejscem zamieszkania,
- oryginał Karty Polaka jednego lub obojga rodziców wraz z kserokopią,
- w przypadku, gdy jednemu z rodziców nie przysługuje władza rodzicielska, konieczne jest przedłożenie dokumentu potwierdzającego taki stan prawny.
Przypominamy, iż wymagana jest obecność obojga rodziców!
W przypadku obecności tylko jednego rodzica podczas składania wniosku o przyznanie Karty Polaka małoletniemu dziecku wymagane jest przedłożenie:
- Oświadczenia o wyrażeniu zgody na przyznanie Karty Polaka małoletniemu dziecku, złożonego przed właściwym Konsulem RP lub notariuszem przez rodzica, który nie może przyjechać na wizytę,
- Oryginału lub uwierzytelnionej kopii paszportu (3 stron - z danymi osobowymi, miejscem urodzenia oraz miejscem zamieszkania) rodzica, który nie może przyjechać na wizytę.
UWAGA!!!
Wszystkie dokumenty sporządzone w języku obcym, służące za dowód w postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, składa się wraz z ich tłumaczeniami na język polski, dokonanymi przez tłumacza przysięgłego wpisanego na listę.
Jakie opłaty muszę wnieść?
-
Wniosek o przyznanie Karty Polaka nie podlega opłacie skarbowej.
- 17 PLN za pełnomocnictwo, jeżeli działasz przez pełnomocnika, a Twoim pełnomocnikiem nie jest małżonek, wstępny, zstępny lub rodzeństwo. Stosunek pokrewieństwa powinny potwierdzać załączone do wniosku dokumenty.
Numer rachunku, na który wnosisz opłatę skarbową za pełnomocnictwo:
Urząd Miasta Szczecin, Wydział Podatków i Opłat Lokalnych
pl. Armii Krajowej 1,
70 – 456 Szczecin
20 1020 4795 0000 9302 0277 9429 z dopiskiem "opłata za pełnomocnictwo”
Gdzie mogę złożyć wniosek?
Osoby podlegające przepisom ustawy o Karcie Polaka proszę są o wysyłanie wniosków oraz wymaganych w ustawie o Karcie Polaka dokumentów umożliwiających uzyskanie decyzji zgodnej z żądaniem, za pośrednictwem operatora pocztowego na adres:
Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki w Szczecinie,
ul. Wały Chrobrego 4,
70-502 Szczecin
z dopiskiem na kopercie „Karta Polaka”.
Zapis na kopercie pozwoli na szybszą realizację wniosku.
Uzupełnianie brakujących dokumentów w sprawie
Dokumenty w sprawie należy uzupełniać zgodnie z treścią otrzymanych wezwań we wskazanym w nich miejscu i terminie.
Tryb odwoławczy
Jeżeli jesteś niezadowolony/a z otrzymanej decyzji, możesz złożyć odwołanie. Odwołanie składa się do Rady do Spraw Polaków Poza Granicami Kraju za pośrednictwem Wojewody Zachodniopomorskiego w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.
Uprawnienia posiadaczy Karty Polaka
Zgodnie z art. 5 i 6 ustawy o Karcie Polaka, posiadacz Karty Polaka jest zwolniony:
- z opłat konsularnych za przyjęcie i rozpatrzenie wniosku o wydanie wizy krajowej w celu korzystania z uprawnień wynikających z posiadania Karty Polaka.
- z opłat konsularnych za przyjęcie wniosku i opracowanie dokumentacji w sprawie o nadanie obywatelstwa polskiego.
Posiadacz Karty Polaka ma prawo do:
- zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 1265, z późn. zm.1);
- podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej na takich samych zasadach jak obywatele polscy na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292) oraz w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1079 i 1214);
- kształcenia w szkole doktorskiej, podejmowania i odbywania studiów oraz innych form kształcenia, a także uczestniczenia w działalności naukowej na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668, z późn. zm.2);
- korzystania z form kształcenia na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148, 1078 i 1287) oraz ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457, 1560, 1669 i 2245 oraz z 2019 r. poz. 730 i 761);
- korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej w stanach nagłych, w zakresie określonym w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1510, z późn. zm.3), chyba że umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, przewiduje zasady bardziej korzystne;
- ulgi 37% przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych, pospiesznych i ekspresowych, na podstawie biletów jednorazowych, na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2018 r. poz. 295);
- bezpłatnego wstępu do muzeów państwowych;
- pomocy konsula, w ramach jego kompetencji i z zastosowaniem i poszanowaniem zwyczajów i prawa międzynarodowego, w sytuacji zagrożenia życia lub bezpieczeństwa.
- posiadacz Karty Polaka lub osoba, której stwierdzono pochodzenie polskie zgodnie z ustawą o repatriacji, korzysta z pierwszeństwa przy ubieganiu się o pomoc finansową udzielaną osobom fizycznym ze środków budżetu państwa lub budżetów samorządów terytorialnych przeznaczonych na wspieranie Polaków za granicą.
- Posiadacz Karty Polaka podejmujący kształcenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, zachowuje prawo do ubiegania się o stypendia i inną pomoc przewidzianą dla cudzoziemców w odrębnych przepisach.
Materiały
Wniosek o przyznanie lub przedłużenie ważności Karty Polaka (wersja PDF)wniosek_o_przyznanie_przedluzenie_karty_polaka.pdf 0.13MB Wniosek o przyznanie lub przedłużenie ważności Karty Polaka (wersja edytowalna)
wniosek_o_przyznanie_przedluzenie_karty_polaka.doc 0.39MB
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka Dz.U. 2023 poz.192
Rozporządzenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 26 czerwca 2019 r. w sprawie wewnętrznej organizacji i trybu pracy Rady do Spraw Polaków poza Granicami Kraju (Dz.U. 2019 poz. 1245)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wyznaczenia wojewody właściwego w zakresie prowadzenia postępowań o przyznanie lub przedłużenie ważności Karty Polaka (Dz.U. 2022 poz. 1498)
Obwieszczenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 3 stycznia 2020 r. w sprawie wykazu organizacji polskich lub polonijnych uprawnionych do wystawiania zaświadczeń potwierdzających aktywne zaangażowanie w działalność na rzecz języka i kultury polskiej lub polskiej mniejszości narodowej (M.P. 2020 poz. 50)
Rozporządzenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 26 sierpnia 2016 r. w sprawie wzoru wniosku o przyznanie lub przedłużenie ważności Karty Polaka oraz wzoru Karty Polaka (Dz.U. 2016 poz. 1382)
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 kwietnia 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o repatriacji (Dz.U. 2022 poz. 1105)