Zespół Państwowych Szkół Muzycznych
im. F. Nowowiejskiego w Szczecinie

Korzenie Zespołu Szkół Muzycznych w Szczecinie sięgają roku 1946. Wówczas Halina Nowacka-Durnaś, absolwentka Miejskiego Konserwatorium Muzycznego w Bydgoszczy, zdecydowała się założyć pierwszą prywatną szkołę muzyczną na powojennych ziemiach szczecińskich. Przybyła do miasta rok wcześniej, w 1945 roku, jako pianistka oraz nauczycielka śpiewu i muzyki w Państwowym Gimnazjum i Liceum. Prowadziła także prywatne lekcje gry na fortepianie. Widząc talent oraz entuzjazm uczniów, postanowiła stworzyć szkołę muzyczną, która umożliwiłaby rozwój ich zdolności.

Działalność szkoły, nazwaną Niższą i Średnią Szkołą Muzyczną im. Karola Szymanowskiego, rozpoczęła się 1 lutego 1946 roku. Początkowo placówka mieściła się w prywatnym mieszkaniu założycielki przy Alei Piastów 72, po czym przeniesiono ją do większych pomieszczeń przy ul. Armii Czerwonej 1 (obecnie ul. Monte Cassino). Na początku grono pedagogiczne liczyło dziewięć osób, a zajęcia obejmowały klasy fortepianu, skrzypiec, akordeonu oraz śpiewu solowego. W skład zespołu nauczycielskiego wchodzili: Halina Nowacka-Durnaś (dyrektor, fortepian), Irena Hochlówna (akordeon), Tadeusz Mahl (fortepian), Jan Maliszewski (śpiew solowy), Jadwiga Matuszkiewicz (fortepian), Leokadia Pawłowicz (fortepian), Mieczysław Pilikowski (skrzypce), Stanisław Rejmański (teoria), Barbara Stawnicka (fortepian), Małgorzata Synowiec (fortepian), Klara Waldmanowa (fortepian), Jadwiga Wirska (balet, rytmika) i Gustaw Wolff (fortepian).

Zainteresowanie nauką muzyki było tak duże, że już 2 marca 1946 roku Wacław Piotrowski założył drugą Średnią Szkołę Muzyczną przy ul. Polonii Zagranicznej 16 (obecnie ul. gen. Ludomira Rayskiego). W pierwszym roku działalności szkoła przyjęła 36 uczniów na zajęcia z fortepianu i skrzypiec. W skład grona pedagogicznego weszli: Wacław Piotrowski (dyrektor, skrzypce), Czesława Piotrowska (fortepian), Jadwiga Sawała (fortepian) i Magdalena Smeja (fortepian, solfeż). Obie szkoły muzyczne pełniły funkcję ośrodków upowszechniania muzyki oraz kształcenia kadry muzycznej. Pierwszy popis uczniów odbył się 1 grudnia 1946 roku, prezentując osiągnięcia młodych muzyków. Na zdjęciu Roman Kraszeski i Iwo DUdarenko - pierwsi absolwenci szkoły.

W roku szkolnym 1948/49 Szkoła Muzyczna w Szczecinie liczyła już 252 uczniów i 20 pedagogów. W gronie nauczycieli znalazł się niedawny absolwent szkoły i jej pierwszy wychowanek, Roman Kraszewski (na powyższym zdjęciu pierwszy z lewej, obok niego Iwo Dudarenko, drugiego absolwenta szkoły). W szkole prowadzono klasy fortepianu, skrzypiec, wiolonczeli, śpiewu solowego i akordeonu. Oferowano także przedmioty teoretyczne: naukę o muzyce, harmonię, instrumentoznawstwo, formy muzyczne, historię muzyki i rytmikę.

Od początku istnienia Niższą i Średnią Szkołą Muzyczną im. Karola Szymanowskiego kierowała Halina Nowacka-Durnaś. Szkoła Niższa była pięcioklasowa, a Średnia – sześcioklasowa. Absolwenci otrzymywali dyplom uprawniający do podjęcia studiów na wyższej uczelni muzycznej (obecnym odpowiedniku akademii muzycznej) oraz prawo nauczania w niższej szkole muzycznej.

Ze względu na rosnącą liczbę uczniów, w 1950 roku podjęto decyzję o podziale placówki. Powstały dwie niezależne szkoły: Państwowa Podstawowa Szkoła Muzyczna, na której czele stanęła Halina Nowacka-Durnaś, z siedzibą przy dzisiejszej ulicy Monte Cassino, oraz Państwowa Średnia Szkoła Muzyczna, którą kierował Wacław Piotrowski. Ta ostatnia mieściła się przy ulicy Kaszubskiej, w budynku dawnego Teatru Pleciuga.

Na poniższym zdjęciu: Rada Pedagogiczna w roku 1964(65?). Rząd 3: Zdzisław Górny | Zygmunt Walter | (F. Chopin) | Zbigniew Grajnert | Stanisław Sadłowski. Rząd 2: Władysław Synowiec | Jan Kowalski | Roman Kraszewski | Barbara Gracz | Cecylia Kraszewska | Halina Bylica-Romanowska | Zbigniew Miński | Halina Nowacka-Durnaś | Sergiusz Arawski | Zofia Grajnert | Stanisław Ślusarek | Marian Przybylski | Ryszard Kwistkowski. Rząd 1: Roman Wolf | Walentyna Gnat | (?) | Małgorzata Doliwa-Dobrowolska | Agnieszka Jagna Żuralska | Antoni Huebner | Janina Wyrzykowska | Kazimierz Żelichowski | Irena Dołgow-Ciring | Mikołaj Dudarenko | Władysław Giertowicz (?)

Działalność pierwszych nauczycieli szkoły muzycznej wykraczała daleko poza standardowe zajęcia z uczniami. Organizowano lekcje otwarte, odczyty, prelekcje, seminaria oraz wykłady z zakresu dydaktyki i historii muzyki. Dużą wagę przykładano do koncertów uczniowskich, które odbywały się zarówno na terenie szkoły, jak i poza nią, mając na celu szerzenie kultury muzycznej w Szczecinie.

W 1953 roku dyrektorem Państwowej Średniej Szkoły Muzycznej został Antoni Huebner. Dzięki jego staraniom szkoła pozyskała klasycystyczny pałac Velthusena przy ulicy Staromłyńskiej 13, do którego przeniesiono ją 1 września 1961 roku. Poprawa warunków lokalowych umożliwiła rozszerzenie wydziału instrumentalnego o sekcje instrumentów dętych drewnianych, smyczkowych i perkusyjnych. Powołano także Wydział Wychowania Muzycznego, który funkcjonował do 1976 roku.

Obie szkoły muzyczne wkrótce upaństwowano, co zapewniło im stabilność finansową. Państwową Średnią Szkołę Muzyczną przemianowano później na Państwową Szkołę Muzyczną II stopnia, a 23 lutego 1965 roku nadano jej imię Feliksa Nowowiejskiego. Po przejściu Antoniego Huebnera na emeryturę przez trzy miesiące obowiązki dyrektora pełnił Marian Przybylski, a od 1 grudnia 1967 roku funkcję tę objął Marian Zarzycki.

W 1981 roku powołano w Szczecinie Liceum Muzyczne, które początkowo mieściło się w I Liceum Ogólnokształcącym. W latach 1981-88, decyzją Ministra Kultury i Sztuki, Liceum funkcjonowało w budynku IX Liceum Ogólnokształcącego, tworząc z nim Zespół Szkół Ogólnokształcących nr VI. Uczniowie Liceum Muzycznego realizowali przedmioty ogólnokształcące w IX Liceum, natomiast zajęcia artystyczne odbywały się w budynku Państwowej Szkoły Muzycznej II stopnia przy ul. Staromłyńskiej. Młodzi muzycy korzystali z zasobów IX Liceum aż do 1992 roku.

1 lipca 1988 roku Państwowa Średnia Szkoła Muzyczna oraz Państwowe Liceum Muzyczne połączyły się, tworząc Zespół Szkół Muzycznych im. Feliksa Nowowiejskiego.

Od 1 sierpnia 1991 roku funkcję dyrektora placówki objął Zbigniew Goch, absolwent szczecińskiej filii Akademii Muzycznej w Poznaniu. Dwa lata po objęciu stanowiska doprowadził do przeniesienia Liceum Muzycznego do siedziby szkoły przy ulicy Staromłyńskiej. Utworzono także nowe kierunki kształcenia, takie jak klasa organów i klasa saksofonu, które należały do nielicznych tego typu w Polsce.

W 1994 roku obowiązki dyrektora przejął wieloletni nauczyciel Szkoły Muzycznej I stopnia, wiolonczelista Stanisław Sadłowski. Z jego inicjatywy, 1 września tego samego roku, rozpoczęła działalność Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna II stopnia, oferująca sześcioletni cykl nauki na poziomie gimnazjalnym i licealnym. Ostatni absolwenci Państwowego Liceum Muzycznego zakończyli naukę 8 marca 2004 roku, po czym liceum zostało zlikwidowane z powodu zmian w systemie edukacji.

We wrześniu 2004 roku stanowisko dyrektora objęła Danuta Rodziewicz, a od września 2010 roku funkcję tę pełni dr Piotr Piechocki.

Na szczególne uznanie zasługuje fakt, że wielu absolwentów szkoły zasiliło Orkiestrę Filharmonii Szczecińskiej. Po ukończeniu szkoły muzycznej, kontynuowali oni naukę w akademiach muzycznych w Polsce, a następnie wracali do Szczecina, aby tu podjąć pracę. Wśród nich są Dorota Serwa (dyrektor Filharmonii); skrzypkowie: Jan Waraczewski (+), Łukasz Górewicz, Marcin Kieruczenko, Joanna Ostaszewska, Małgorzata Kazimierczak, Małgorzata Borowiecka, Grażyna Karpowicz, Aleksandra Górska, Patrycja Justyńska; altowioliści: Zbigniew Banasiak, Izabella Joniec, Kamila Walińska; wiolonczeliści: Tomasz Szczęsny, Klara Świdrów, Katarzyna Saturna, Dorota Cieśla, Małgorzata Mozdrzeń-Siemak, Beata Sawrymowicz; kontrabasiści: Andrzej Frączek, Grzegorz Kmita, Robert Możejewski, Czesław Lewicki, Jan Gottschling, Karol Nasiłowski; flecistka Anna Wojnowicz-Drężęk; oboista Michał Balcerowicz; klarnecista Krzysztof Baturo; trębacze: Sławomir Kuszwara, Bogdan Rymaszewski; oraz tubista Tomasz Zienkowicz. Na zdjęciu: Pani Profesor Teresa Skwierczyńska ze swoją Panią Profesor Haliną Nowacką-Durnaś

 

W latach 2010-2017 przeprowadzono rozbudowę i modernizację Pałacyku Velthusena – siedziby Zespołu Szkół Muzycznych w Szczecinie. W ramach zadania „Rozbudowa, przebudowa, adaptacja pomieszczeń XVIII w. Pałacyku Velthusena przy ulicy Staromłyńskiej 13 stanowiącego siedzibę Zespołu Szkół Muzycznych w Szczecinie” sfinansowanego ze środków: Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Centrum Edukacji Artystycznej, Unii Europejskiej: Program Regionalny - Narodowa Strategia Spójności, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego oraz Miasta Szczecin – oddano do użytku społeczności szkolnej i lokalnej: salę koncertową, dwie sale kameralne, salę rytmiki, bufet, salę fitness, sale dydaktyczne. Odrestaurowano także, pod czujnym okiem Miejskiego Konserwatora Zabytków elewację wschodnią i południową, elewacja północna zaś otrzymała nowoczesny wygląd.

Modernizacja została zainicjowana przez mgr Danutę Rodziewicz - dyrektora Szkoły w latach 2004 - 2010 i przeprowadzona przez dr Piotra Piechockiego - dyrektora Szkoły od roku 2010.

• materiały przygotowane na konferencję prasową z dnia 29 październiaka 2008...
• nasza Szkoła - modernizacja...
• Dorota Kalinowska: Zespół Państwowych Szkół Muzycznych w Pałacu Velthusena w Szczecinie. Szkoła Artystyczna 2/2018

Sala Koncertowa - ujęcie 1	Sala Koncertowa - ujęcie 2	Sala Koncertowa - ujęcie 3
Sala fortepianu	Nowa Sala Kameralna	Piętro 1 - hol
Piętro 2 - hol	Sala rytmiczna	Sala Fitness

9 maja 2017 roku, decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, została utworzona Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia (PSM I st.). Szkołę tą włączono w utworzony 9 maja 2017 r. w miejsce dotychczasowego Zespołu Szkół Muzycznych - Zespół Państwowych Szkół Muzycznych. Od roku 2017/2018 PSM I st. uczy najmłodsze dzieci gry na następujących instrumentach: flet, saksofon, perkusja, skrzypce, wiolonczela, fortepian, akordeon, gitara - a od roku 2018/2019, w pełnym zakresie oferowanych przez Szkołę specjalności.

Od 1 września 2017 r. w skład Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych wchodzą: Państwowa Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna II stopnia - (POSM II st.), Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia (PSM I st.) oraz Państwowa Szkoła Muzyczna II stopnia (PSM II st.).

11 stycznia 2020 r. odbyła się uroczysta inauguracja Sali Organowej im. Carla Loewe w ZPSM. Instrument firmy Gray&Davison został zakupiony w Anglii przez organistę Hagena Wolffa i dzięki życzliwej pomocy jego żony, Pani Ingrid Wolff stał się własnością naszej Szkoły. Niech przez wiele dziesięcioleci służy muzyce, edukacji i utalentowanej młodzieży Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych im. Feliksa Nowowiejskiego w Szczecinie.

Pierwszy koncert w naszej Szkole na tym instrumencie wykonał prof. Andrzej Chorosiński z Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie.

Projekt zrealizowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.