Portal sztucznej inteligencji

Przedmiotem działania opisanego w raporcie było przeprowadzenie badania rynku w zakresie gotowości wdrożenia, poziomu wiedzy i wykorzystania nowych technologii cyfrowych (sztucznej inteligencji – dalej AI, Internetu rzeczy – dalej IoT, oraz e-usług) w jednostkach samorządów terytorialnych (JST). Prace nad raportem rozpoczęły się na początku 2023 r., a samo badanie właściwie odbyło się w 3 kwartale 2023 i objęło 1543 jednostki. Głównym powodem podjęcia działania był fakt, że obszar związany z wykorzystaniem nowych technologii cyfrowych w JST nie jest obecnie wystarczająco wyeksplorowany i wciąż brakuje danych w zakresie tego zagadnienia. Finalnie, wnioski z działania mają zaowocować usprawnieniem podejmowania decyzji kierunkowych i budżetowych realizowanych na poziomie rządowym.

Prezentowany raport to efekt współpracy naszego resortu z ekspertami Grupy Roboczej ds. Sztucznej Inteligencji oraz zespołem firmy IBC Advisory S.A.. Głównym celem było zebranie informacji niezbędnych do kreowania działań i tworzenia polityk publicznych w kierunku jak najszybszego i najbardziej kompleksowego rozwoju cyfrowego naszego kraju. - mówi Janusz Cieszyński - Minister Cyfryzacji

Zespołem zajmującym się badaniem po stronie Ministerstwa Cyfryzacji kierowała Sylwia Stefaniak, której główną motywacją było poznanie potrzeb samorządów w zakresie nowych technologii cyfrowych:

W zakresie naszych działań pojawiło się kilka inicjatyw projektowych, które miały ułatwić funkcjonowanie działań samorządowych, co doprowadziło do tego, że na agendzie działań pojawiła się konieczność przebadania tej grupy i sprawdzenia, co tak naprawdę jest dla nich istotne. Niniejsze badanie jest jednym z pierwszych kroków, które podjęliśmy, żeby zweryfikować obecny stan zaawansowania cyfrowego samorządów, wyzwań, z jakimi się mierzą czy też obszarów, które w pierwszej kolejności powinny być przez nas zaadresowane.

Nieocenione okazało się również wsparcie Grupy Roboczej ds. Sztucznej Inteligencji i Liderki Podgrupy ds. Badań, innowacyjności i wdrożeń - Dominiki Kaczorowskiej-Spychalskiej:

Raport, który oddajemy w Państwa ręce jest kolejnym dokumentem analizującym poziom dojrzałości cyfrowej podmiotów działających w różnych sektorach polskiej gospodarki i  jednoznacznie wpisuje się w toczącą się debatę nad polską drogą do doskonałości cyfrowej. Dotychczas opublikowane zostały badania Spółek Skarbu Państwa i sektora małych i średnich przedsiębiorców. Mamy głęboką nadzieję, że, tak jak i poprzednie opracowania, stanie się on zarówno doskonałym źródłem wiedzy, inspiracji do dalszych badań i analiz, jak i impulsem do kreacji nowych praktycznych rozwiązań opartych na technologiach cyfrowych.

Główne wnioski z badania wskazują, że w niemal połowie podmiotów prowadzone są obecnie prace wdrożeniowe z zakresu nowych technologii cyfrowych, co ma na celu poprawę funkcjonowania instytucji. Zgodnie z uzyskanymi danymi poziom implementacji nowych technologii cyfrowych jest najwyższy w podmiotach JST znajdujących się na terenie województw warmińsko-mazurskiego, śląskiego i opolskiego, natomiast wsparcia w tym zakresie oczekują jednostki z województw lubelskiego, pomorskiego i podlaskiego. Jak pokazuje badanie, ponad połowa JST planuje implementację nowych technologii cyfrowych.

Najczęściej w badanych JST wskazywano na wykorzystanie rozwiązań opartych o e-usługi. Korzystają z nich prawie wszystkie badane jednostki. Potrzeby obywateli są głównym powodem ich wprowadzania. Rzadziej są one wdrażane z myślą o usprawnieniu działań wewnętrznych urzędu. W przypadku technologii, takich jak Internet rzeczy czy sztuczna inteligencja, odsetek wskazań potwierdzających ich wykorzystanie jest niski, a ich stosowanie najczęściej ogranicza się do realizacji celów organizacyjnych jednostek. Z odpowiedzi respondentów wynika, że głównymi działaniami podejmowanymi przez JST w celu poprawy poziomu zaawansowania cyfrowego są inwestycje w nowy sprzęt i oprogramowanie. Wynika to przede wszystkim z wymogów prawnych, rosnących oczekiwań obywateli oraz cyfryzacji procesów w innych podmiotach administracyjnych. JST starają się przede wszystkim zapewnić podstawowe wyposażenie w budynkach administracji (komputery, kserokopiarki itp.) oraz nowe narzędzia cyfrowe, oraz wdrażać najnowsze systemy informatyczne do zarządzania finansami i budżetem gminy.

Inicjatorami działań mających na celu poprawę cyfryzacji w polskich JST są przeważnie pracownicy działu IT, w mniejszym stopniu włodarze gmin (wójt, burmistrz). Dział informatyczny jest również najczęściej odpowiedzialny za proces wdrażania nowych technologii cyfrowych w jednostkach. Ponadto, gminy i powiaty stawiają na rozwój i podnoszenie kompetencji z zakresu nowych technologii cyfrowych, kierując pracowników przede wszystkim na szkolenia zewnętrzne. Najczęściej dotyczą one cyberbezpieczeństwa, obsługi sprzętów, systemów i programów oraz obsługi e-usług.

Prezentowany raport to efekt pracy Ministerstwa Cyfryzacji i ekspertów Grupy Roboczej ds. Sztucznej Inteligencji, a także wykonawcy: IBC Advisory SA.

Zapraszamy do lektury materiału.