Projekt Rozporządzenia UE ws. Interoperacyjnej Europy – Rada Interoperacyjnej Europy
08.03.2023
Przedstawiamy założenia projektowanego Rozporządzenia UE ws. Interoperacyjnej Europy (Interoperable Europe Act). W niniejszym materiale przybliżamy kwestie związane z powoływaniem, rolą, zadaniami i kompetencjami organu tworzonego na poziomie unijnym tj. Rady ds. Interoperacyjnej Europy (ang. Interoperable Europe Board).
Zobacz pozostałe artykuły z serii:
Zadania Rady
W Radzie składającej się z przedstawicieli państw członkowskich, Komisji Europejskiej, Komitetu ds. Regionów i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego wyznaczane będą cele strategiczne i uzgadniane konkretne środki, które mogą zapewnić interoperacyjność transgraniczną.
Zgodnie z założeniami Rozporządzenia państwa członkowskie, a także instytucje, agencje i organy UE jako dostawcy sieci i systemów informacyjnych dla podmiotów publicznych, będą uczestnikami uzgodnień w sprawie rozwiązań interoperacyjnych. Proces ten będzie prowadzony za pośrednictwem specjalnego, nowo powołanego organu zarządzającego tj. Rady ds. Interoperacyjnej Europy. W założeniach konsensus może przyspieszyć i wesprzeć wdrażanie zwłaszcza innowacyjnych polityk cyfrowych i zapewnić interoperacyjność między różnymi środkami wykonawczymi.
Specyfikacje paneuropejskie w sprawie interoperacyjności i listę aplikacji rekomendowanych będzie zatwierdzała Rada ds. Interoperacyjnej Europy. Ich wykorzystanie w różnych sektorach gospodarki i na różnych szczeblach administracyjnych - choć nie będzie obowiązkowe - ma być promowane poprzez mechanizmy określone w rozdziale 1 i rozdziale 3 Rozporządzenia.
Aktualnie kwestie interoperacyjności na szczeblu unijnym regulują Europejskie Ramy Interoperacyjności (European Interoperability Framework, EIF), które mają jednak charakter niewiążący dla krajowych administracji publicznych. Docelowo EIF będą rozwijane i aktualizowane przez Radę ds. Interoperacyjnej Europy. Tak przygotowany dokument będzie oficjalnie zatwierdzany i przyjmowany przez Komisję Europejską, aby nadać mu odpowiedni rangę. Przedstawiciele państw członkowskich wraz z urzędnikami instytucji unijnych będą zatem aktywnie kierować rozwojem i wdrażaniem EIF.
Rada ma mieć również istotny wpływ na kształtowanie dziedzinowych ram interoperacyjności poprzez wspieranie organów UE pracujących nad politykami, działaniami i rozwiązaniami istotnymi z punktu widzenia transgraniczności rozwiązań tj. sieci i systemów informatycznych, wykorzystywanych do dostarczania usług publicznych w UE lub zarządzania nimi. Należy również wskazać, że na szczeblu unijnym powołano zespoły odpowiedzialne za interoperacyjność dziedzinową np. Europejska Rada ds. Innowacji Danych (European Data Innovation Board) oraz Europejska Rada ds. Przestrzeni Danych z sektora Ochrony Zdrowia (ang. the European Health Data Space Board), które z natury rzeczy ograniczają swoją działalność do wybranego sektora. Docelowo, po przyjęciu dokumentów wypracowanych w wyniku procedur, Komisja będzie publikować ramy interoperacyjności dla określonego sektora na portalu Interoperacyjna Europa.
Zadania Rady zostały literalnie wskazane w art. 15 ust. 4 Rozporządzenia.
Powołanie i skład
Organem uprawnionym do powoływania członków Rady będzie Komisja Europejska. W skład organu wchodzić będą:
- po jednym przedstawicielu z każdego państwa członkowskiego (którego kandydaturę przedstawia krajowy organ właściwy ds. interoperacyjności, na podstawie art. 17 Rozporządzenia).
- po jednym przedstawicielu: Komisji, Komitetu Regionów, Europejskiego Komitetu ekonomiczno-społecznego.
Przepisy przewidują również możliwość zaproszenia jako obserwatorów przedstawicieli krajów wchodzących w skład Europejskiego Obszaru Gospodarczego i krajów kandydujących. Ponadto Komisja Europejska, po konsultacji z Radą, uzyska możliwość powołania jako obserwatorów innych osób i organizacji. W razie wystąpienia bieżącej potrzeby będzie można zapraszać do udziału w panelach eksperckich także inne podmioty - w ramach ich kompetencji.
Podstawową metodą podejmowania decyzji przez Radę ma być konsensus. Podejmowanie decyzji zgodnie z zasadą konsensusu ma już dzisiaj miejsce w Radzie Europejskiej. W razie głosowania, decyzje podejmowane mają być zwykłą większością głosów. Członkowie opowiadający się przeciwko lub wstrzymujący się od głosu będą mieć prawo do załączenia swojego stanowiska do przedmiotowej opinii, rekomendacji czy raportu. Instytucja przypomina funkcjonujące już w praktyce sądowniczej „zdanie odrębne”.
Informacje dodatkowe
Na naszym portalu są dostępne publikacje dotyczące projektu Rozporządzenia:
- Rozporządzenie w sprawie Interoperacyjnej Europy jako unijny standard dla administracji publicznej.
- Rozporządzenie UE w sprawie Interoperacyjnej Europy: stanowisko rządu RP.
Należy zaznaczyć, że omawiane Rozporządzenie jeszcze nie obowiązuje. Wejdzie w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Państwa członkowskie zobowiązane będą do jego stosowania po upływie 3 miesięcy od wejścia w życie – chyba, że zostaną wprowadzone zmiany w tym terminie. Rozporządzenie unijne jest aktem wiążącym w całości i ma być bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.